Σελίδες

Τρίτη 4 Δεκεμβρίου 2007

Σύμπαν... (φέρτε μου κι άλλο)

Εκπληκτικό άρθρο στην Ελευθεροτυπία από των -εκ των αγαπημένων μου- Γ. Γραμματικάκη.

Μια επιφανειακή ματιά στην έκταση αλλά και την ποικιλία του Σύμπαντος, πείθει τον άνθρωπο για την ασημαντότητά του. Είναι βέβαια αλήθεια, ότι ο περιούσιος πλανήτης μας διαθέτει κάποια ιδιαιτερότητα. Δεν βρίσκεται όμως ούτε καν στο κέντρο του Ηλιακού συστήματος, ενώ πάνω από διακόσια δισεκατομμύρια άστρα -μικροί δηλαδή ή μεγάλοι ήλιοι- λάμπουν στο δικό μας και μόνο γαλαξια. Σήμερα άλλωστε γνωρίζουμε ότι το ορατό Σύμπαν περιλαμβάνει τρία τουλάχιστον δισεκατομμύρια γαλαξίες, σε αποστάσεις που φθάνουν τα εκατομμύρια ή και τα δισεκατομμύρια έτη φωτός! Ενώ πλανήτες, αστεροειδείς ή μεγαλειώδη νεφελώματα αφθονούν σε όλη την έκταση του Σύμπαντος. Στο δέος ή την απόγνωση που προκαλεί η ασύλληπτη αυτή εικόνα, υπάρχει μόνο μια μικρή παρηγοριά. «Για τον αστρονόμο», παρατήρησε κάποιος στον Αϊνστάιν, «ο άνθρωπος δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια κουκκίδα, χωρίς σημασία, σ' ένα άπειρο Σύμπαν.«Συχνά αισθάνομαι το ίδιο» απάντησε ο Αϊστάιν. «Συνειδητοποιώ όμως ότι αυτή η ασήμαντη κουκίδα, που είναι ο άνθρωπος, είναι επίσης, ο αστρονόμος».Σε πρώτη λοιπόν ματιά, το Σύμπαν εμφανίζεται απέραντο και ψυχρό, αδιάφορο για την ανθρώπινη παρουσία. Με μια προσεκτικότερη όμως θεώρηση, η εντύπωση αυτή κλονίζεται. «Καθώς παρατηρούμε το Σύμπαν», γράφει ο φυσικός Freeman Dyson, «και διαπιστώνουμε τις αναπάντεχες συμπτώσεις της φυσικής και της αστρονομίας που συνεργάσθηκαν για το καλό μας, μοιάζει ότι το Σύμπαν γνώριζε με κάποιο τρόπο ότι ερχόμαστε».Είναι μια παραστατική διατύπωση της περίφημης «ανθρωπικής αρχής» που έχει ισχυρούς φίλους αλλά και σφοδρούς πολέμιους, ανάμεσα στους επιστήμονες.Ποιες είναι όμως οι «αναπάντεχες» συμπτώσεις; Οι νόμοι, αλλά και τα χαρακτηριστικά του Σύμπαντος, διατυπώνονται ή περιγράφονται με τη βοήθεια ορισμένων «σταθερών», που έχουν θεμελιώδη σημασία. Οπως, για παράδειγμα, η μάζα του ηλεκτρονίου ή του πρωτονίου, η ταχύτητα του φωτός, η ισχύς της βαρυτικής δύναμης, η σχέση της με την ηλεκτρομαγνητική. Είναι λοιπόν εντυπωσιακό, ότι οποιαδήποτε από αυτές τις σταθερές και να άλλαζε, έστω και απειροελάχιστα, δεν θα επέτρεπε στο φαινόμενο της ζωής να εμφανισθεί. Η ύπαρξη της ζωής -ισχυρίζεται η ανθρωπική αρχή- επιβάλλει σοβαρούς περιορισμούς τόσο στην γενική μορφή των φυσικών νόμων, όσο και στις τιμές των φυσικών σταθερών. Αν για παράδειγμα, η ισχύς της ηλεκτρομαγνητικής δύναμης, που είναι υπαίτια για τη συγκρότηση των ατόμων και τη δημιουργία των χημικών δεσμών, ήταν λίγο διαφορετική, δεν θα είχαμε τα πολύπλοκα οργανικά μόρια της ζωής, οι χημικές αντιδράσεις θα ήταν αδύνατες, το νερό θα ήταν μονίμως στερεό. Επίσης, μια ελάχιστη διαφορά στην ήδη πολύ μικρή μάζα του ηλεκτρονίου, θα καθιστούσε αδύνατες ορισμένες πυρηνικές αντιδράσεις, που έχουν σαν αποτέλεσμα τη ζωογόνο ακτινοβολία του Ηλιου. Ακόμα και η απόσταση Γης-Ηλίου φαίνεται η μόνη «κατάλληλη» για να παρέχει την αναγκαία «θερμική» θαλπωρή στην ανάπτυξη της ζωής. Είναι μάλιστα εντυπωσιακό, ότι η πρώτη διατύπωση της ανθρωπικής αρχής μπορεί να αποδοθεί στον Σωκράτη. Εκείνος πράγματι, όπως αναφέρεται στα «Απομνημονεύματα» του Ξενοφώντα, διερεύνησε διεξοδικά τα ειδικά χαρακτηριστικά της ηλιακής τροχιάς, σε σχέση με τις συνθήκες που απαιτεί η ζωή.Είναι βέβαιο ότι ο προσεκτικός αναγνώστης έχει ήδη εγείρει μια ισχυρή ένσταση: Οτι δηλαδή παρόμοια επιχειρήματα -που αποτελούν και την «ασθενική» εκδοχή της ανθρωπικής αρχής- κινούνται σ' έναν φαύλο κύκλο και συνιστούν σε μεγάλο βαθμό ταυτολογία. Απλώς τυχαίνει να είμαστε «εδώ», και η ανθρωποκεντρική μας οίηση ανακαλύπτει στο Σύμπαν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την παρουσία μας. Υπάρχουν όμως και άλλες ενδιαφέρουσες παραλλαγές. Η «ισχυρή» ανθρωπική αρχή, για παράδειγμα, υπονοεί ότι το Σύμπαν πρέπει να έχει εκείνες ακριβώς τις ιδιότητες, που θα επιτρέψουν την ανάπτυξη της ζωής σε αυτό ή σε κάποιο άλλο σημείο της ιστορίας του. Ενας μάλιστα κορυφαίος θεωρητικός φυσικός, ο John Wheeler, προχωρά ακόμα περισσότερο: Στηριζόμενος στις αρχές της κβαντικής φυσικής, ισχυρίζεται ότι το Σύμπαν έπρεπε να δημιουργήσει τους παρατηρητές του, γιατί ήταν ο μόνος τρόπος να υπάρξει και το ίδιο! Δημοφιλής είναι άλλωστε η ιδέα, που στηρίζεται στις επικρατούσες κοσμολογικές απόψεις, ότι η Μεγάλη Εκρηξη, δεν αποτέλεσε την απαρχή του δικού μας μόνον Σύμπαντος. Δημιούργησε αντίθετα, πολλαπλά -ίσως και άπειρα- άλλα σύμπαντα, το καθένα με τις δικές του τιμές των φυσικών σταθερών. Μόνον όμως το δικό μας έχει τις τιμές εκείνες που του δίδουν την δυνατότητα αλλά και τη χάρη να φιλοξενεί ζωή!Ανεξάρτητα πάντως από τις παραλλαγές της, η ανθρωπική αρχή επιχειρεί ένα μεγάλο άλμα: Να επανασυνδέσει την ανθρώπινη παρουσία με ένα Σύμπαν αδιάφορο και απόμακρο, να δώσει νόημα στα μεγέθη και τους νόμους που διέπουν τη συμπεριφορά του. Με βάση τη δική της μάλιστα οπτική, αποδυναμώνονται και αινίγματα που μοιάζουν αναπάντητα. Οπως το γιατί να είναι τόσο μεγάλο το Σύμπαν, γιατί τα αστέρια να ζουν εκατομμύρια χρόνια ή πώς έγινε και οι φυσικοί νόμοι είναι βιολογικά κατάλληλοι. Δεν αντιστρατεύονται δηλαδή τη ζωή, αλλά αντίθετα την υποστηρίζουν.Είναι πάντως ανάγκη να υπογραμμισθεί ότι η ανθρωπική αρχή διατυπώθηκε από επιστήμονες και στους κόλπους της επιστήμης, και όχι της θεολογίας, επιχειρεί να αποδείξει την ισχύ της. Η ύπαρξη όμως ενός Ευφυούς Σχεδιασμού- και κατά συνέπεια, ενός Μεγάλου Σχεδιαστή- συνυπάρχουν με τα επιστημονικά της επιχειρήματα. Οι παράδοξες σταθερές, που δίδουν την ιδιαίτερη ταυτότητα στο Σύμπαν, μοιάζουν με τα δακτυλικά αποτυπώματα ενός αιωνίως απόντος Θεού. «Αναπάντεχα και χωρίς αυτή να είναι η πρόθεσή μας» ομολογεί ο αστρονόμος George Greenstein, «ίσως βαδίζουμε στην επιστημονική απόδειξη υπάρξεως ενός Υπέρτατου Οντος».Δεν αποτελεί λοιπόν έκπληξη, ότι οι αδυναμίες στη ίδια της την θεμελίωση, αλλά και οι ακροβασίες της ανθρωπικής αρχής ανάμεσα στην επιστήμη και τη θεολογία, προκαλούν σφοδρές αντιδράσεις. «Στην πραγματικότητα» γράφει ο θεωρητικός φυσικός Heintz Pagels, «η ανθρωπική αρχή δεν βοηθά καθόλου να επιλυθούν τα μεγάλα μυστήρια του Σύμπαντος. Αντίθετα, προσθέτει ένα ακόμα μυστήριο: «Πώς γίνεται, μια ιδέα τόσο στείρα, να αναπαράγεται με τόση γονιμότητα;». Ενώ ο κορυφαίος Ελληνας διανοητής Κορνήλιος Καστοριάδης επισημαίνει: «Με όλο τον σεβασμό προς τους μεγάλους φυσικούς που την υποστηρίζουν -μερικούς τουλάχιστον- η ανθρωπική αρχή μου φαίνεται εξωφρενική. Είναι μια τελεολογική θεώρηση η οποία κάνει το σκοπό, το τέλος, αιτία της αρχής».Τέλος, ο θεωρητικός φυσικός, και κάτοχος του βραβείου Νόμπελ, Steven Weinberg, ειρωνεύεται την ιδέα ενός Ευφυούς Σχεδιασμού. «Ακόμα και ένα Σύμπαν», γράφει «απολύτως χαοτικό, χωρίς καθόλου νόμους ή τάξη, θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι έχει σχεδιασθεί από έναν ηλίθιο». Ο ίδιος πιστεύει ότι η ερμηνεία, για τις τιμές των θεμελιωδών σταθερών, θα δοθεί από την πρόοδο της φυσικής και την ιδέα των πολλαπλών συμπάντων.Παρά τις αντιρρήσεις όμως ή την πολεμική εναντίον της, η ανθρωπική αρχή δεν φαίνεται να παραδίδει τα όπλα. Ηδη μάλιστα αριθμεί συμμάχους και ανάμεσα στους βιολόγους. «Για έναν βιολόγο, όπως εγώ», γράφει ο Johnjoe McFadden, «η ανθρωπική αρχή διαθέτει πειστική γοητεία. Μόνον που για να εξηγήσουν τις τιμές των θεμελιωδών σταθερών, οι φυσικοί πρέπει τώρα να κοιτάξουν όχι μόνον τις εξισώσεις τους, αλλά και τη δομή του οφθαλμού ή του εγκεφάλου. Η βιολογία τα εξηγεί όλα».Είναι λοιπόν σαφές ότι η διαμάχη γύρω από την ανθρωπική αρχή θα συνεχισθεί, και μόνον η πρόοδος των κοσμολογικών θεωριών ή μια αναπάντεχη ανακάλυψη θα γείρουν την πλάστιγγα προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση. Ενώ όμως η αδυναμία πειραματικού ελέγχου και η μεταφυσική χροιά της αποτελούν βάσιμες αιτίες κριτικής, είναι γεγονός ότι η ανθρωπική αρχή προσφέρει ένα διδακτικό τρόπο κατανόησης του Σύμπαντος, και περιορίζει τις αυθαιρεσίες στην θεώρησή του. Πέρα ωστόσο από αυτό, η ανθρωπική αρχή έχει και μια ηθική δικαίωση. Διότι ανασύρει και πάλι τον άνθρωπο από την ασημαντότητα: και από εξόριστο, τον καθιστά κέντρο του Σύμπαντος. Ετσι, όπως κάθε μεγάλη μορφή τέχνης, η ανθρωπική αρχή ανυψώνει, χωρίς όμως να ωραιοποιεί ή να διεκδικεί την αποκλειστικότητα.

20 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Εξαιρετικά ενδιαφέρον!

Η ιδέα περί "ευφυούς σχεδιασμού" καταρρίπτεται από μόνη της. Διότι, εφ' όσον κάποιος τα έχει σχεδιάσει / δημιουργήσει όλα, ποιος έχει δημιουργήσει αυτόν τον κάποιον; Ένας άλλος; Και τον άλλον; Και πάει λέγοντας, στο άτοπο.

Hades είπε...

Χμμμμμμμμμ............
Δεν το βλέπω ακριβώς έτσι και θα σου πω γιατί: πριν τη δημιουργία του Σύμπαντος ο χρόνος δεν υπήρχε άρα δεν έχει κανένα νόημα το "πριν". Επίσης δεδομένου ότι το Σύμπαν εμπεριέχει τα πάντα, δεν έχει νόημα να προσπαθήσουμε να σκεφτούμε τι υπάρχει έξω από το Σϋμπαν: πολύ απλά δεν υπάρχει έξω από το Σύμπαν.

Οπότε γιατί να πρέπει να δημιουργήθηκε και ο "κάποιος"; Πόσο δε μάλλον όταν δεν ξέρουμε τι μπορεί να είναι αυτός ο "κάποιος";
Δεν είναι παραδοξότητα δηλαδή.

Ανώνυμος είπε...

Αφού, δεν μπορεί να υπάρχει "κάποιος" έξω από το Σύμπαν, όπως πολύ σωστά λες, η ιδέα περί "ευφυούς σχεδιασμού" καταρρίπτεται αμεσότερα και απλούστερα!

Hades είπε...

Και γιατί πρέπει αυτό το κάτι να βρίσκεται υποχρεωτικά έξω από το Σύμπαν κι όχι μέσα;
Γιατί πρέπει να μετέχει κι όχι να μετέχεται;

Ανώνυμος είπε...

Το θέμα δεν είναι πού βρίσκεται, αλλά τι είναι! (αν είναι)

Hades είπε...

Και γιατί είναι θέμα;
Δε μου λες, αν αγαπάς μια κοπέλα κάθεσαι ποτέ να εξετάσεις το γιατί την αγαπάς; Ή απλώς αφήνεσαι στο να την αγαπάς δίχως να σ'ενδιαφέρει το γιατί;

Ανώνυμος είπε...

Αυτό ακριβώς!
(τίποτ'άλλο, που έλεγε και ο αντιπρόεδρος του Εδεσσαϊκού)

Όπως λέει και ο Douglas Adams (τον αναφέρει και ο Dawkins στο εκπληκτικό βιβλίο του The God Delusion):

Isn't it enough to see that a garden is beautiful without having to believe that there are fairies at the bottom of it too?

Hades είπε...

Ώπα, μισό...
Άλλο πράγμα το δεν χρειάζεται να εξετάσω τι μπορεί αν υπάρχει από πίσω, και άλλο το δεν πιστεύω ότι υπάρχει κάτι από πίσω...
Μην μου βάζεις λόγια στο στόμα...
Believe γράφεις στο απόσπασμα, όχι search, look for ή κάτι άλλο παρεμφερές...

Ανώνυμος είπε...

Αφού δεν υπάρχει κάτι από πίσω! Και όποιος λέει ότι υπάρχει, αυτός φέρει το βάρος της απόδειξης, όχι οι άλλοι να τρέχουν να αποδείξουν το αντίθετο!

Hades είπε...

Μπα;;; Τι λε ρε, πλάκα μας κάνεις; Κι από που κι ως που είμαι εγώ ο "κατήγορος" που φέρω και το βάρος της απόδειξης; Ποιος το ορίζει αυτό; Επειδή εσύ είσαι πεπεισμένος πως δεν υπάρχει κάτι πρέπει εγώ να σου αποδείξω ότι υπάρχει; Γιατί να μην μου αποδείξεις εσύ τις θέσεις σου, αντ'εμού; Δεν το κατάλαβα δηλαδή...
Κι όσον αφορά την αρχική σου βεβαιότητα ότι ΔΕΝ υπάρχει, πως το ξέρεις; Πήγες εκεί καμιά βόλτα, είδες άδειο το σπίτι και κατέληξες στο αυτό συμπέρασμα;

Ανώνυμος είπε...

Μα είναι θέμα απλής λογικής!
Όποιος ισχυρίζεται κάτι, πρέπει να αποδείξει ότι υπάρχει!

Εγώ δεν ισχυρίζομαι κάτι, για να πρέπει να αποδείξω, τόσο απλά.

Δεν είναι θέμα θέσης, αλλά πραγματικότητας.

Αλίμονο αν έπρεπε να αποδείξουμε την μη ύπαρξη κάθε θεωρίας που μπορεί να σκεφτεί ο ο νους!

Την τσαγιέρα του Russel την έχεις υπ' όψιν σου;
http://en.wikipedia.org/wiki/Russell's_teapot

Hades είπε...

Λίγο διαστρεβλωμένα μου τα παρουσιάζεις... Αν θέλω να αποδείξω πως είσαι κλέφτης, ναι, εγώ πρέπει να το αποδείξω. Αν πρέπει να αποδείξω την τάδε θεωρεία της φυσικής, ναι, εγώ πρέπει να το κάνω. Αλλά όταν μιλάμε για κάτι το τελείως υπερβατικό , από που κι ως που πέφτει σε'μένα το βάρος της αποδείξεως;
Έχω γράψει κατ' επανάληψη για πολλά σχετικά, και εδώ μέσα και αλλού. Αυτά και μόνο ως ενδείξεις εμένα μου αρκούν.

Τη Βαρύτητα δεν την έχει δει κανείς, ούτε την έχει πιάσει κανείς. ΑΚόμη κι ο Νόμος του Νεύτωνα δεν αποδεικνύει την ύπαρξή της, απλώς με την υπόθεση της ύπαρξής της δικαιολογούνται πολλά. Κι όμως, ουδείς μπήκε στον κόπο να την αποδείξει περαιτέρω...

Ανώνυμος είπε...

Τι θα πει υπερβατικό;

Ξαναγράφω: Εσύ ισχυρίζεσαι κάτι, εσύ πρέπει να το αποδείξεις.

Την βαρύτητα την "βλέπουμε" καθημερινά, είναι ένα πεδίο δυνάμεων που περιγράφεται ξεκάθαρα με νόμους της Φυσικής και μαθηματικούς τύπους.

Hades είπε...

Καλά, ώρες, ώρες δεν παίζεσαι με τίποτε μιλάμε...
Δηλαδή την βαρύτητα την βλέπουμε, αλλά όταν διαβάζουμε σε σχετικά βιβλία ότι το Σϋμπανξ κατά τα πρώτα λεπτά της υπάρξεώς του θα έπρεπε σε κάθε στάδιο να καταρρέει αλλά τελικώς αναπτύχθηκε ενάντια στις πιθανότητες, δεν σου λέει τίποτε; Α, κι ως προς τους μαθηματικούς τύπους που αναφέρεις ως; παράδειγμα, σου υπενθυμίζω ότι η βαρύτητα ισχύει μόνο στον μεγάκοσμο και πουθενά αλλού. Οπότε με την λογική σου δεν θα έπρεπε να ισχύει ο ίδιος σου ο ισχυρισμός. "Νέυτωνα συγγνώμη" είχε πει ο Αινστάιν.

Και ξαναλέω κι εγώ, δεν είμαι ο κατήγορος για να φέρω το βάρος της αποδείξεως. Ό,τι είσαι, είμαι σε μια τέτοια κουβέντα. Όσο έχω εγώ το βάρος, άλλο τόσο το έχεις κι εσύ.

Ανώνυμος είπε...

Ναι, μου λέει ότι δεν έχουμε βρει ακόμα τους νόμους που να περιγράφουν τι έγινε στο πρώτο διάστημα μετα το μπιγκ μπανγκ.

Εσένα, δηλαδή, τι σου λέει;

Οι νόμοι της φυσικής είναι σωστοί μέχρι να αποδειχθούν ανεπαρκείς ή λανθασμένοι και να αντικατασταθούν από άλλους. Οι οποίοι μπορεί να αποδειχθούν ανεπαρκείς ή λανθασμένοι και να αντικατασταθούν από άλλους. Οι οποίοι μπορεί να αποδειχθούν ανεπαρκείς ή λανθασμένοι και να αντικατασταθούν από άλλους. Οι οποίοι μπορεί να αποδειχθούν ανεπαρκείς ή λανθασμένοι και να αντικατασταθούν από άλλους.

Κάθε φορά, όμως, λειτουργούμε με αυτούς που έχουμε, όποιος τους κάνει challenge, οφείλει να φέρει καινούργιους στη θέση τους. Και έτσι προχωράμε.

Δεν είσαι ο κατήγορος, αλλά δεν είμαστε στην ίδια θέση. Εγώ δεν ισχυρίζομαι κάτι, εσύ ισχυρίζεσαι. Άρα φέρεις και της απόδειξης το βάρος! (Φερεντσβάρος, Φερεντσβάρος).

Την τσαγιέρα του Russel τη διάβασες; Αν σου ζητούσα να μου αποδείξεις ότι δεν υπάρχει, θα ήμουν παράλογος! Τόσο απλά!

Τι θα πει υπερβατικό;

Hades είπε...

Κάτσε λίγο γιατί εσύ θα με τρελάνεις τελείως μου φαίνεται. Λες δηλαδή ότι μόνο εγώ ισχυρίζομαι. Εσύ κάνεις τι τότε;
Θέλω να πω, εγώ έχω τις απόψεις μου, σαφώς και ισχυρίζομαι κάτι. Τόσες μέρες που συζητάμε εσύ είσαι γλάστρα; Δεν ισχυρίζεσαι τίποτε; Δεν έχεις άποψη;
Άρα μιλάω μόνος μου σα να λέμε...
Διότι αν συμμετέχεις στη συζήτηση, κάτι πρέπει να ισχυρίζεσαι κι εσύ. Κι εν προκειμένω ισχυρίζεσαι ότι δεν υπάρχει θεός, ενώ εγώ το αντίθετο.
Να σου πω κάτι; Όπως δεν έχω πάει εγώ για αν δω ότι υπάρχει, έτσι ούτε κι εσύ έχεις πάει να δεις ότι δεν υπάρχει, σωστά; Άρα οπτική επαφή δεν έχει κανείς μας.
Πέραν τούτου, μου μιλάς στα όσα περί φυσικής σου είπα με τ'ότι προφανώς χρειάζονται καλύτεροι νόμοι. Πάντα θα χρειάζονται στην φυσική καλύτεροι νόμοι. Οι υπάρχοντες λένε τι όμως; Ότι δεν ξέρουμε που παν τα 4; Αναφορικά με τη μεγάλη έκρηξη, πρόκειται για χροχρονική ανωμαλία που ακόμη κι αν τελικά επρόκειτο για μεγάλη σύνθλιψη κι ουχί έκρηξη (όπως λέει η έτερη θεωρία) είναι αδύνατον να περιγραφεί.
Και είανι αδύνατον και για έναν ακόμη λόγο: στα συγκεκριμένα πρώτα δευτερόλεπτα τα οποία "αποτελούν" την έκρηξη, οι 4 δυνάμεις ήσαν ενοποιημένες σε μία, το οποίο στον κόσμο μας δεν είναι δυνατόν να συμβεί. Δεν μπορείς να εξηγήσεις κάτι στο οποίο είσαι εξαρχής απ'έξω.
Όσον αφορά την τσαγιέρα του Ρ¨ασσελ, δεν έχω προλάβει να τη διαβάσω διότι τρέχω, οπότε δεν δύναμαι να εκφέρω άποψη. Ελπίζω πάντως να μην είναι σαν τη γάτα του Σρέντιγκερ...
Υπερβατικό είναι, πως να στο πω, αυτό που είναι τελείως έξω από τη φύση μας ας πούμε.

Ανώνυμος είπε...

Καλημέρα και χρόνια πολλά!
Δεν έχω internet σπίτι, θα επανέλθω Δημήτριος σε λίγο!

Ανώνυμος είπε...

Λοιπόν, δεν είναι θέμα απόψεων, είναι θέμα πραγματικότητας. Η "μη ύπαρξη" δεν είναι statement! Εγώ αντιλαμβάνομαι την πραγματικότητα. Εσύ ισχυρίζεσαι (υπό την έννοια του κάνεις μια πρόταση, you make a statement, καταθέτεις μια άποψη) πέραν από την πραγματικότητα και τη λογική, ότι υπάρχει θεός. Επομένως, εσύ οφείλεις να την αποδείξεις. Διότι, ο καθένας μας μπορεί να ισχυριστεί πολλά των οποίων το αντίθετο δεν μπορεί να αποδειχθεί (όπως ο Ράσελ με την τσαγιέρα του). Αυτό τι σημαίνει; Θα πρέπει να δεχόμαστε την πιθανότητα ύπαρξής τους; Διότι κι εγώ θα μπορούσα να ισχυριστώ ότι όλος ο κόσμος είναι ένα matrix που ελέγχω εγώ! Μπορεί κανείς να αποδείξει το αντίθετο;

Διάβασε το βιβλίο του Dawkins "The God Delusion".

Επίσης, πολλά πράγματα δεν μπορείς να τα εξηγήσεις. Τι σημαίνει αυτό;

Πώς μπορεί κάτι να είναι έξω από τη φύση; Αν είναι, πώς το ξέρουμε;

Hades είπε...

Να σου πω κάτι; Πολλά μου λες να διαβάσω, αλλά δεν βλέπω να μου απαντάς σε τίποτε απ'όσα σου γράφω. Κι όπως βλέπεις αναφέρω συγκεκριμένα παραδείγματα.
Να σε ρωτήσω κάτι; Για τον χρόνο τι και τι έχεις διαβάσει;
Ο χρόνος θα σου πουν όλοι πως πρόκειται για την τέταρτη διάσταση, κάτι που από μιαν άποψη ισχύει, όμως στην πραγματικότητα ΔΕΝ είναι έτσι. Τον χρόνο τον αντιλαμβανόμαστε ΜΕΣΩ της 4ης διαστάσεως, την οποίαν όμως κανείς δεν μπορεί να πορσδιορίσει. Είναι σα να είμαστε -ο κόσμος μας- όχι πάνω, αλλά μέσα στην επιφάνεια εν΄ςο τραπεζιού. Μπορεί να βρίσκεται κάποιος πάνω από το τραπέζι, να μας βλέπει, να μας μιλάει, ακόμη και να μας λέει "κοίτα πάνω". Το πρόβλημα είναι ότι το δικό του πάνω δεν το γνωρίζουμε για να μπορέσουμε να το δούμε. Στην πραγματικότητα δεν ξέρουμε καν ότι υπάρχει ένα τέτοιο πάνω.
Ξέρεις πόσες διαστάσεις υπάρχουν; Πες μου συγκεκριμένο αριθμό. Ότι είναι 8, 34, 186. Αλλά να μου πεις με σιγουριά ότι όντως δεν υπάρχουν άλλες. Μήπως πέραν των τριών -άντε να σου βάλω και αυτήν του χρόνου- τεσσάρων, μήπως μπορείς να μου προσδιορίσεις ποιες και τι διαστάσεις είναι όλες οι υπόλοιπες που έχουν ανακαλυφθεί; Μήπως ξέρεις τι είναι και πως λειτουργούν οι χορδές και οι υπερχορδές; Μήπως μπορείς να μου προσδιορίσεις από πόσα άστρα αποτελείται ο ιδιαίτερα κοντινός μας γαλαξίας της Ανδρομέδας (για να μην σε πάω σε ακόμη πιο μακρινούς). Ξέρεις να μου πεις αν αυτήν την στιγμή που μιλάμε ο πολικός αστέρας εξακολουθεί να υφίσταται ή δεν έχει γίνει σουπερ νόβα το οποίο θα θαυμάσουν κάποιοι τυχεροί μετά από 5000 χρόνια;
Τίποτε δεν ξέρεις. Ούτ'εγώ ξέρω.
Κι όμως, ξέρεις ότι δεν υπάρχει θεός. Ε, όχι ρε'σύ, καμία τσαγιέρα του Ράσελ δεν θα σε κάνει γνώστη, λυπάμαι ούτε θα αλλάξει αυτό το δεδομένο.
Έχω πει κατ' επανάληψιν ότι ο θεός μπορεί να είανι το ο,τιδήποτε, ακόμη και το σύνολο των δυνάμεων της φύσης. Αυτό δεν είανι σιγουριά. Απλά δεν το αποκλείω, κι από τα όσα παρατηρώ, προσωπικά πιστεύω ότι υπάρχει.
Εσύ όμως είσαι κάθετος. Ε, τι άλλο να σου πω πια.

Hades είπε...

Και για να σε προλάβω, μιας και μπορεί να μου πεις ότι το παράδειγμα του πολικού αστέρα είναι καθαρά υποθετικό, ή ότι οι υπερχορδές πχ ίσως και να είναι απλές θεωρίες, θα σου υπενθυμίσω την Αρχή της Απροσδιοριστίας του Heisenberg: αν δούμε τη θέση του ηλεκτρονίου, αυτό σημαίνει τι; Ότι δεν έχει ταχύτητα; Ή μήπως αν προσδιορίσουμε την ταχύτητα -άρα δεν είανι δυνατόν να δούμε το ηλεκτρόνιο- αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει ηλεκτρόνιο;
Και τα δύο υπάρχουν, απλά εμείς δεν μπορούμε να τα δούμε ταυτόχρονα.