Επειδή διαβάζω δεξιά κι αριστερά πολλές ανακρίβειες (παράλληλα με το μακρύ και το κοντό του καθενός), ήρθε η ώρα να πω και τις δικές μου...
Ας πούμε, τελείως απλοϊκά, ότι μια πυρκαϊά για να εκδηλωθεί χρειάζεται τρεις παράγοντες: αέρα (οξυγόνο), πρώτη ύλη ("καύσιμο") και θερμοκρασία. Αν υπάρχουν αυτοί οι τρείς (τους οποιόυς χαϊδευτικά θα ονομάσω "τρίγωνο της φωτιάς") τότε έχουμε μια ιδιαίτερα υπερήφανη φωτιά. Ιδίως αν πρόκειται για δασική φωτιά, τότε μπορούμε να κάνουμε και την εξής μετάφραση: "μεγάλε, την κάτσαμε άσχημα".
Εάν θέλουμε να κατασβέσουμε μια πυρκαϊά αρκεί να προσπαθήσουμε να "επιδράσουμε" πάνω σε κάποιον από αυτούς τους τρεις παράγοντες, ήτοι:
-να απομακρύνομε τα φλεγόμενα δέντρα/θάμνους/κλπ και να τα πετάξουμε στη θάλασσα (κομματάκι δύσκολο)
-ή να απομακρύνουμε όλον τον αέρα από την ευρύτερη περιοχή (παντελώς αδύνατον)
-ή να ρίξουμε τη θερμοκρασία σε χαμηλό επίπεδο προκειμένου να "σπάσει" η συνέχεια του "τριγώνου" και να μην μπορεί να επεκταθεί η πυρκαϊά (θέλοντας και μη αυτό προσπαθούμε να κάνουμε).
Όταν συνεπώς βλέπουμε ένα πυροσβεστικό όχημα να ρίχνει νερό, ή ένα αεροπλάνο Καναντέρ να κάνει ρίψεις, να ξέρουμε την επόμενη φορά σε τι αποσκοπεί: στο να ρίξει τη θερμοκρασία της φωτιάς, το μόνο εφικτό.
Η φωτιά όμως έχει μερικές ιδιαίτερα περίεργες ιδιότητες, και ιδιαίτερα η δασική φωτιά που έχει ακόμη πιο περίεργες. Πχ, οι πιο δύσκολες ίσως δασικές πυρκαϊές είναι αυτές των κωνοφόρων δέντρων (έλατα, πεύκα κλπ). Γιατί; Διότι έχουν τη δυνατότητα να εκτοξεύουν (κυριολεκτικά) φλεγόμενους σπόρους σε τεράστιες αποστάσεις και να δημιουργούν μέτωπα από το πουθενά. όταν λοιπόν εν μέσω τεραστίων πυρκαϊών ακούμε ότι προέκυψαν άλλα τόσα μέτωπα εκεί, εκεί και παρακάτω, δε σημαίνει ότι υπάρχουν εμπρηστές σε εγρήγορση. Σημαίνει ότι είναι πολύ πιο πιθανό τα νέα μέτωπα να τα δημιούργησε η ίδια η πυρκαϊά (και δυστυχώς εάν οι συνθήκες το ευνοούν, μπορεί να δημιουργήσει μέτωπο και ένα χιλιόμετρο παρακάτω).
Όταν ένα αεροπλάνο ρίχνει μια τεράστια ποσότητα νερού, ναι μεν κάνει καλή δουλειά εκείνη τη στιγμή, αλλά μέχρι να φύγει, να ξαναγεμίσει, να ξαναεπιστρέψει, όχι μόνο έχει φουντώσει το συγκεκριμένο σημείο, αλλά η πυρκαϊά έχει πάει και παρακάτω. Η αλήθεια είναι πως σε ανεξέλεγκτες πυρκαϊές που συνδυάζονται με το εξαιρετικά δύσβατον μιας περιοχής (όπως στην Πελοπόννησο, κακή ώρα), μια θεωρητικά "καλή" (ως το μη χείρον βέλτιστον δηλαδή) τακτική κατάσβεσης είναι η ελεγχόμενη πυρκαϊά αρκετά παρακάτω (που προϋποθέτει ότι μπορείς να προβλέψεις την ακριβή πορεία της φωτιάς, πράγμα αδύνατον φυσικά), με λίγα λόγια να κάψεις ελεγχόμενα μια περιοχή ώστε όταν φτάσει εκεί η φωτιά να βρει ήδη καμένα και να σβήσει μόνη της. Καλώς ή κακώς όμως μια τέτοια τακτική δεν τολμάει να τη δοκιμάσει καμιά χώρα στον κόσμο λόγω υψηλότητατης επικινδυνότητος...
Επίσης, στην οποιανδήποτε πυρκαϊά, καλώς ή κακώς πρέπει να προσευχόμαστε να βοηθήσουν και οι καιρικές συνθήκες (φανταστείτε ότι μια απότομη δυνατή ριπή αέρα μπορεί να προχωρήσει την εστία ολόκληρη και 500 μέτρα μέσα σε δευτερόλεπτα. Η φωτιά δεν προχωράει σε ευθεία γραμμή, αναπτύσσεται "επεκτατικά").
Αυτά τα λέω γιατί; Για να δικαιολογήσω μήπως το γιατί ήταν αδύνατον να βρίσκονται οι πυροσβεστικές δυνάμεις παντού; Για να αποδείξω ότι δεν υπήρχε η δυνατότητα να κατασβεστούν ή έστω να ελεγχθουν οι φωτιές πιο νωρίς; Για να δικαιολογήσω το γιατί κάηκαν τόσα εκατομμύρια στρέμματα δασών, τόσα σπίτια και πέθαναν τόσοι άνθρωποι; Όχι, τίποτε απ'όλ'αυτά δεν με ενδιαφέρει να αποδείξω.
Αν εγώ πάω και βάλω έναν εμπρηστικό μηχανισμό σε ένα δάσος (είτε για οικοπεδοποίηση, είτε επειδή είμαι ένας "απλός" πυρομανής-υπάρχουν και τέτοιοι), είμαι εμπρηστής.
Αν κάνω μπάρμπεκιου στο σπίτι μου και η φωτιά ξεφύγει από την ψησταριά μου κι επεκταθεί στο παρακείμενο δάσος, πάλι είμαι εμπρηστής.
Στην μια περίπτωση εκ προθέσεως, στην άλλη εξ αμελείας. Και στις δύο όμως είναι εμπρησμός. Εμείς όταν ακούμε για εμπρησμό είθισται να σκεφτόμαστε μόνο την περίπτωση της προθέσεως. Λάθος.
Δυνάμει εμπρηστές είμαστε όλοι μας, ένεκα της αδιαφορίας μας και της τάσης που έχουμε να νομίζουμε ότι τα ξέρουμε όλα. Πως το'λεγε ο Αρκάς; Ότι υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ότι η αμάθεια και η ημιμάθεια είναι περιοχές της Ημαθίας... Ε, κάπως έτσι.
Θα βοηθήσω και το κράτος, και το δάσος, και τη φύση όλη αλλά πάνω απ'όλα εμένα τον ίδιον αν έχω μεριμνήσει να λάβω εκ των προτέρων κι ουχί εκ των υστέρων τα μέτρα μου. Το παν είναι η πρόληψη, όχι η καταστολή. Να καθαρίσω τον κήπο μου προσεκτικά -όπως κι έξω από το σπίτι μου, να μην αφήσω τα σκουπίδια μου οπουδήποτε, να μην πετάξω το τσιγάρο μου από το αυτοκίνητο, να είμαι προσεκτικός σε ό,τι κάνω κλπ, κλπ, κλπ. Θέλω επί παραδείγματι αντιπυρικές ζώνες; Πολύ ωραία λοιπόν, να δώσω το παράδειγμα σπεύδωντας πρώτος να τις δημιουργήσω. Ας κάνω εγώ σαν συνειδητοποιημένος πολίτης αυτά που πρέπει αν κάνω και μετά αν δεν τα καταφέρω ας επιρρήψω τις ευθύνες εκεί που πρέπει. Εννοείται πως όπως μπορεί να βάλει φωτιά ο κάθε "εγώ", έτσι μπορεί να βάλει κι κάθε οικοπεδοφάγος, ο κάθε "εκπρόσωπος" της τάδε εταιρίας και πάει λέγοντας. Να θέσω ένα ερώτημα όμως; Επί της ουσίας, είχαν καμιά διαφορά οι φετινές πυρκαϊές με όλες εκείνες που κατακαίνε τα δάση μας (μαζί με τη ζωή μας) όλες τις περασμένες δεκαετίες; Καμία απολύτως. Δεν έχει διαφορά ο "εταιρικός" οικοπεδοφάγος που θέλει να χτίσει ξενοδοχείο για να προλάβει την Ιόνια οδό από τον άλλον οικοπεδοφάγο που θέλει να χτίσει το σπιτάκι του μέσα στο πράσινο. Δεν έχει διαφορά αυτός που πετάει αναμμένο στουπί από εμένα που πετάω αναμένο τσιγάρο.
Η διαφορά έγκειται στο ότι εγώ μπορώ να τον προλάβω να μην το κάνει, ενώ εκείνος δεν μπορεί να με αποτρέψει από το να τον προλάβω. Κι όσο αδιαφορούμε, δεν θα μποροέσουμε ποτέ να προλάβουμε τίποτε.
Θα μου πείτε τώρα, καλά ρε μόρτη, εδώ κινούμεθα σε προεκλογικούς ρυθμούς κι εσύ ασχολείσαι με τις πυρκαϊές; Και ποιος είπε ότι δεν μιλάω και για τις εκλογές; Ποιος είπε ότι η συνειδητοποίηση, η πρόληψη, η ενέργεια δεν έχουν να κάνουν και με τις εκλογές όσο έχουν να κάνουν και με πάμπολλα άλλα ζητήματα ταυτόχρονα;
Ακούω πολλούς να δηλώνουν αηδιασμένοι και να βρίσκουν την εύκολη λύση ότι δεν θα ψηφίσουν. Ακούω άλλους να λένε ότι θα ψηφίσουν τον τάδε αντί για τον δείνα από αντίδραση και μόνο. Ακούω τους παρακάτω να ισχυρίζονται πως το μόνο που αξίζει να κάνουν είναι να προτιμήσουν το λευκό ή το άκυρο.
Εν ολίγοις, πολύς κόσμος έλκεται από τη γοητεία της (παν)εύκολης λύσης για μιαν ακόμη φορά. Ας βγάλουν οι άλλοι πρώτο κόμμα, ούτως ώστε όταν θα με ξεσκίζουν και στην επόμενη τετραετία να τους κατηγορώ για τις δικές τους επιλογές. Αμ δε όμως...
Τι θες ρε παπάρα Έλληνα; Να ψηφίσεις ΝΔ; ΠΑΣΟΚ; ΚΚΕ; ΣΥΝ ή όποιον άλλο γουστάρεις;
Κάντο, αρκεί να το πιστεύεις. Την καρδιά σου ν'ακούς και να κάνεις αυτό που σου λέει ότι είναι το καλύτερο. Μόνο αν επιλέξεις "στρατόπεδο" θα'χεις μετά και τις επιπτώσεις της ορθότητας ή του εσφαλμένου των επιλογών σου και κανείς άλλος δεν θα ευθύνεται για τα χάλια σου. Λευκά, άκυρα και δυο αυγά Τουρκίας (μην πω τίποτε χειρότερο)... Ψήφισε όποιο κόμμα θες, αμέτρητα υπάρχουν, αλλά να ψηφίσεις. Μην ατιμάζεις την ψήφο σου και μην αφήνεις την πατρίδα στο έλεος των όποιων σκοπιμοτήτων. Κι εν ανάγκει, αν τίποτε δεν σου κάνει έχεις τη συνταγματική δυνατότητα να καταθέσεις την δική σου πρόταση μέσω της δικής σου υποψηφιότητος. Ο άνθρωπος είναι φύσει πολιτικό ζώον, έλεγε ο Αριστοτέλης (αν προσέθετε ότι είναι και φύσει τελείως ζώον, θα τα είχε πει όλα ο μέγιστος).
Ο Δάντης έλεγε στη Θεία Κωμωδία για όσους ποτέ δεν έκαναν τις επιλογές τους το εξής αριστουργηματικό:
"Την άθλια τούτη ζήση, λέει,
οι θλιβερές ψυχές περνούν εκείνων
που δίχως ατιμία και δόξα εζήσαν........
......το τιποτένιο ετούτο ψυχολόι
σιχαμερό στο θεό και στους οχτρούς του
τούτοι οι χαμένοι που ποτέ δε ζήσαν"
Πως είπες; Λέω βλακείες; Μα το ξέρω, δεν μου λες κάτι καινούριο. Πάντοτε έλεγα βλακείες, τώρα θ'αλλάξω; Εγώ κάτι θα ψηφίσω όμως, ακόμη κι αν αναγκαστώ να ακολουθήσω την τακτική που λέει ότι το μη χείρον, βέλτιστον. Ό,τι κι αν κάνω θα το έχω κάνει συνειδητοποιημένα, αλλά εν αντιθέσει με 'σένα εγώ θα έχω κάνει, δεν θα έχω μείνει άπραγος και θεατής των εξελίξεων, θα το έχω κάνει διότι ό,τι διαλέξω θα έχει να κάνει με την πρόληψη, με αυτό που θεωρώ ότι πρέπει να κάνω. Όσο περνάει απ'το χέρι μου, θα έχω προσπαθήσει να ορίσω το μέλλον μου.
Αν τώρα εσύ, Έλληνα, πιστεύεις ότι μόνο η αποχή, το λευκό, το άκυρο ή όποια άλλη αστειότητα είναι αυτό που θεωρείς καλό για τη χώρα, αν θεωρείς ότι τίποτε δεν περνάει από το δικό σου χέρι, αν πιστεύεις ότι όλα είναι απολύτως προδιαγεγραμμένα κι εσύ είσαι απλά το κουκλάκι στο κουκλοθέατρο, αν αποδέχεσαι εν ολίγοις ότι είσαι άξιος της μοίρας σου, τότε θα σου αφιερώσω με όλη μου την καρδιά ένα άλλο χωρίο από τη Θεία Κωμωδία:
"Εγώ οδηγώ προς τη θλιμμένη χώρα
εγώ προς τον απέθαντο τον πόνο
εγώ προς τις ψυχές τις κολασμένες.
Δικαιοσύνη τον πλάστη μου έχει σπρώξει
και η Δύναμη μαστόρεψέ με η θεία
η υπέρτατη σοφία και η πρώτη αγάπη.
Πριν από με δεν ήταν πλάσματα άλλα
παρά αιώνια μονάχα. Κι εγώ είμαι αιώνια.
Την πάσα ελπίδα αφήστε όσοι περνάτε"
Αυτό αντίκριζε όποιος έμπαινε στην Κόλαση του Δάντη. Στην περίπτωσή σου μην ξεχάσεις, ω, Έλληνα, ότι εσύ την επέλεξες την Κόλασή σου οπότε μην διαμαρτύρεσαι μετά που δεν έλαβαν οι άλλοι τα μέτρα τους και για την πάρτη σου....
Θυμήσου όμως και κάτι άλλο: εσύ μπορεί να είσαι άξιος της μοίρας σου, άξιος της δικής σου μοίρας όμως εγώ αρνούμαι να είμαι.
Καλά ξημερώματα, πάλι πήρα ανάποδες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου