Μία απόπειρα ιστορικής αποκατάστασης του Γιάννη Κυράστα.

Χθες, για όσους ασχολούνται και γνωρίζουν, ήταν η επέτειος του θανάτου του Γιάννη Κυράστα.
Ξέρω, ήδη αρκετοί μπορεί να ανατρίχιασαν και μόνο στο άκουσμα του ονόματος και δεν το κρύβω ότι ποτέ μου δεν κατάλαβα τον λόγο.

Όλοι μας έχουμε ακούσει ιστορίες για τον Κυράστα, που ήταν προκλητικός στους πανηγυρισμούς του στα ντέρμπυ με τον Ολυμπιακό, που είχε διατελέσει αρχηγός του Παναθηναϊκού, που είχε μακρυούς κυνόδοντες και το βράδυ μεταμορφωνόταν σε νυχτερίδα, ότι έτρωγε μωράκια τα βράδια και πόσα άλλα ακόμη.

Εγώ (ως Πειραιώτης και φόλα γαύρος) ένα ξέρω: ο Κυράστας γεννήθηκε και πέθανε γαύρος και υπάρχει πλήθος αποδείξεως επί τούτου. Όλα τα υπόλοιπα τα γράφω στα παλαιότερα των υποδημάτων μου.

Θυμάμαι όταν πλέον είχε πεθάνει ο Κυράστας που το Φως είχε επιχειρήσει μια λάιτ αποκατάστασή του βγάζοντας μια (δυνατή) συνέντευξη με την σύζυγό του, η οποία μεταξύ άλλων (και δεν θα το ξεχάσω ποτέ) είχε αναφέρει ότι ποτέ στον Ολυμπιακό δεν αναλογίστηκε κανείς το πικρό ποτήρι που τον πότισαν. Όλοι στάθηκαν στο τι συνέβη μετά, που ως δράση-αντίδραση (προαιώνια ισορροπία) ήταν απολύτως λογικό να συμβεί.

Αν θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί, ο Κυράστας δεν ήταν ο μόνος που έκανε το "δρομολόγιο" (από όποια πλευρά κι αν το δει κανείς) αλλά ποτέ μου δεν είδα κανέναν να προσπαθεί να προσεγγίσει το γιατί ο Κυράστας είχε αυτήν την στάση. Μια εξήγηση θα μπορούσε να είναι ότι διαχρονικά οι μεγάλες αγάπες μετατρέπονται σε μεγάλα μίση, όμως η αλήθεια είναι ότι ο Κυράστας ουδέποτε έβγαλε άχνα κατά του Ολυμπιακού. Μάλιστα δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κάποια στιγμή το όνομά του είχε ακουστεί για τον πάγκο του Ολυμπιακού (περί το 2003 και μάλιστα δύο συνεχόμενες φορές αν δεν με απατά η μνήμη μου) και είχαν αντιδράσει οι (ποιοι άλλοι;) οργανωμένοι (η μάστιγα του Ολυμπαικού δηλαδή), η πλειοψηφία των οποίων πολύ  αμφιβάλλω αν τον είχε δει έστω και με τη φανέλα του βάζελου, πόσο δε μάλλον με αυτήν του Ολυμπιακού. Οι υπόλοιποι (λίγοι) που προφανώς τον είχαν δει, μάλλον ανήκουν στην κατηγορία εκείνων που εκσπερμάτωναν όταν το κυπριακό παλτό που είχε μεγαλώσει (κατά δήλωσή του) με αφίσα του Σαραβάκου πάνω από το κρεβάτι του, πανηγύριζε σαν καγκουρό έχοντας μόλις επιτύχει ένα γκολ κατά της πρώην ομάδας του, κάτι που μάλλον θα θεωρούσαν λογικότατο και που προφανώς δεν έβλεπαν καμία αντίφαση στην συμπεριφορά τους (και μην κρύψω ότι προσωπικά ξέρναγα από τότε και θα ξερνάω διαχρονικά με αντίστοιχες γελοιότητες).

Να επανέλθουμε στα βασικά όμως: όταν ο Γουλανδρής είχε ανακοινώσει τον πασίγνωστο βάζελο Λάκη Πετρόπουλο για τον πάγκο της ομάδας, είχε γίνει το έλα να δεις. Οι οπαδοί έβριζαν θεούς και δαίμονες. Μόλις όμως ο Γουλανδρής είπε ότι αν δεν σας κάνει, μπορώ να φύγω, τότε κόπασαν όλες οι αντιδράσεις και ο καθένας κάθησε στη θεσούλα του. Το αποτέλεσμα ήταν ο Ολυμπιακός να φτιάξει ίσως τη μεγαλύτερη ομάδα της ιστορίας του, έστω και με βάζελο στον πάγκο, ενώ η καταστροφή (δηλαδή η αποχώρηση του Γουλανδρή) φέρεται να επήλθε μετά τον εντός έδρας αγώνα με την Άντερλεχτ από βέρο Ολυμπιακό (ονόματα δεν λέμε, υπολήψεις δεν θίγουμε). Είναι γενικότερα μπλεγμένες αυτές οι καταστάσεις. Όπως και να'χει, δυστυχώς ο Κόκκαλης δεν ήταν Γουλανδρής (και αυτό πλήρωσε, ως γνωστόν). Δύο φορές προσπάθησε να φέρει τον Κυράστα, πράγμα που αποδείκνυε (διότι ο Κόκκαλης ήταν άρρωστος γαύρος και αυτό το ξέρουμε όλοι) ότι ο Κυράστας ήθελε διακαώς να κάτσει στον πάγκο της αγαπημένης του ομάδας, την οποίαν ουδέποτε μίσησε αλλά έπρεπε κάπως να εξωτερικεύσει την πικρία του. Και όσοι είναι άνθρωποι που βιώνουν έντονα τα συναισθήματα, το ξέρουν πολύ καλά πώς αυτό συμβαίνει, μην κοροϊδευόμαστε.

Όλοι στέκονται κυρίως σε ένα συγκεκριμένο παιχνίδι (όπου παρεμπιπτόντως ο Ολυμπιακός είχε σφαγιαστεί διαιτητικά κιόλας) όπου ο Κυράστας εμφανώς έξω από τα ρούχα του επιδείκνυε τη πράσινη φανέλα προς τους οπαδούς του Ολυμπιακού (αυτό βέβαια που έχει ξεχαστεί είναι ότι μετά είχε ζητήσει συγγνώμη για την συμπεριφορά του). Ως εκεί. Βέβαια εδώ υπάρχουν πολλά πράγματα που μου κάνουν εντύπωση, όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι όταν οι οργανωμένοι είχαν θέσει βέτο για την πρόσληψη του Κυράστα, ταυτόχρονα είχαν αντιπροτείνει Αναστόπουλο. Υποθέτω ότι δεν ήξεραν πως και γιατί ο μουστάκιας κατέληξε στην Αβελίνο, πράγμα αξιοπερίεργο για τόσο ενημερωμένους "φιλάθλους". Δεν είναι ώρα να αρχίσω τις σχετικές μνείες που συμπεριλαμβάνουν γαργαλιστικές λεπτομέρειες και με τον διόσκουρο κιόλας, διότι θα γελάσει κι ο κάθε πικραμένος, αλλά όπως και να'χει, περασμένα ξεχασμένα, μην λέμε μαλακίες. Επίσης εντύπωση μου προκαλεί το γεγονός ότι σ'εκείνο το τελευταίο παιχνίδι του Μητρόπουλου (ήμουν μέσα) με την Ρόζενμποργκ στο ΟΑΚΑ (είχε κερδίσει μάλιστα το φάουλ από το οποίο προήλθε η ισοφάριση 2-2) ο Τάσος είχε αποθεωθεί, πράγμα που μάλλον καταδείκνυε ότι προφανώς είχε συγχωρεθεί για το πέρασμά του από τον βάζελο (που είχε κάνει για εντελώς γελοίο λόγο, ήτοι να γίνει ο πρώτος ποδοσφαιριστής που έπαιξε σε όλο το τέως ΠΟΚ, ενώ τουλάχιστον ο Κυράστας είχε φύγει για βιοποριστικούς λόγους και όχι για άλλες παπαριές που είχαν ακουστεί, όπως για παράδειγμα ότι είχε φύγει λόγω του Πετρόπουλου, διότι αν ήταν έτσι πρώτα δεν θα είχε επιχειρήσει να κλείσει στην ΑΕΚ που τον είχε πλησιάσει πρώτη και όπου αν μη τι άλλο Πετρόπουλος για προπονητής δεν υπήρχε εκεί). Μάλιστα θυμάμαι και κάποιες δηλώσεις του Μητρόπουλου σε εφημερίδα τότε, που είχαν ξενίσει πάρα πολύ αλλά ας μην ρίχνουμε λάδι στην φωτιά. Και μην πάμε και σε άλλες αντίστοιχες ιστορίες που πολλοί γνωρίζουμε αλλά λίγοι θυμόμαστε (προφανώς επειδή απουσιάζει η επιλεκτική μνήμη). Γιατί, λοιπόν, ο Κυράστας;

Η απάντηση (σε όσους γνωρίζουν) είναι απλή: διότι ήταν έτσι η όλη συγκυρία. Απλό.
Όποιος έχει δει φωτογραφίες του Κυράστα με τη φανέλα του Ολυμπιακού μπορεί εύκολα να διακρίνει την ατελείωτη υπερηφάνεια του βέρου Πειραιώτη που έπαιζε στην ομάδα της καρδιάς του. Το ίδιο ίσχυε και για τους πανηγυρισμούς του.
Ο Κυράστας παίζει να είναι ο μεγαλύτερος Έλληνας αμυντικός, όχι επειδή ήταν ο πιο γρήγορος ή ο πιο καλός αλλά επειδή ήταν ο πιο εύστροφος. Ήταν εκεί και σε περίμενε πριν ακόμη σκεφτείς ότι προς τα'κεί θα πας. Ο άνθρωπος αυτός που είχε δωθεί ψυχή τε και σώματι στον Ολυμπιακό, λοιπόν, έφυγε με την πίκρα ότι δεν τον ήθελαν (και ξέρουμε τι σημαίνει θέλω στο ποδόσφαιρο, οκ;). Όλα τα υπόλοιπα ήταν μάλλον η νομοτελειακή συνέχεια, όπως αντίστοιχη περίπτωση (αν και με διαφορετικό τέλος) ήταν αυτή του Αντώνη Νικοπολίδη, για να μην παριστάνουμε και τις στρουθοκαμήλους. Του συμπεριφέρθηκαν όπως του συμπεριφέρθηκαν οι από 'κει και μάλιστα με χίλια δυο ψεύδη, χλεύη και ενίοτε συκοφαντίες (όταν είναι πασίγνωστο πχ ότι ο Νικοπολίδης ουδέποτε είχε κλείσει στον Ολυμπιακό αν και έτσι φημολογείτο. Πρώτα είδε κι έπαθε και μετά το πήρε απόφαση) και εν συνεχεία εμείς πράξαμε αυτό που έπρεπε (δηλαδή τον αγκαλιάσαμε και τον αγαπήσαμε ακριβώς επειδή ουδέποτε μας είχε δώσει δικαίωμα), γι'αυτό και ο Αντώνης έγινε πιο γαύρος κι από τους γαύρους. Ο Κυράστας όμως ουδέποτε έτυχε τέτοιας αντιμετώπισης στους από 'κει, οι οποίοι απλώς τον είχαν ως "επιχείρημα". Και το θέτω έτσι, διότι έχει ξεχαστεί ότι τα βαζελάκια ακόμη κι όταν έπαιζε με τη φανέλα τους αυτό που έλεγαν ήταν "τι σας έκανε ο δικός σας". Και οι ίδιοι ήξεραν την αλήθεια.

Θα μπορούσα σε αυτό το σημείο ν'ανοίξω μεγάλη κουβέντα και για άλλους αθλητές του, σε διάφορα αθλήματα (αρκετά παραδείγματα και πρόσφατα μάλιστα) όπου συμπεριφέρθηκε με αισχρό τρόπο με αποτέλεσμα να τους δημιουργήσει εντονότατη πικρία, αλλά το αφήνω εκεί με την υπενθύμιση ότι έχουν γνώση οι φύλακες. Και το αναφέρω αυτό για να καταδείξω την σημασία της πικρίας σε έναν άνθρωπο που αγαπάει, όπως ο Γιάννης Κυράστας αγαπούσε τον Ολυμπιακό από του οποίου τα σπλάχνα είχε βγει, ως γέννημα θρέμμα Πειραιώτης.

Νομίζω, λοιπόν, ότι έχουν ωριμάσει οι συνθήκες να γίνουν κατανοητά κάποια πράγματα και να πάψει αυτό το αδικαιολόγητο μίσος για τον Γιάννη Κυράστα και η μνήμη του να επανέλθει στα χρώματα που της πρέπουν αλλά και που ο ίδιος θα ήθελε.
Αν ο Κυράστας είχε αλλαξοπιστήσει (όπως έκαναν άλλοι, βλ. Γαλάκος, Αποστολάκης κλπ), ούτε θα το έλεγε τόσα χρόνια μετά ότι δεν του συμπεριφέρθηκαν σωστά στον Ολυμπιακό, ούτε θα το ήξερε τόσο καλά η γυναίκα του, ούτε θα είχε μείνει σιωπηλός τόσα χρόνια, ούτε φυσικά θα είχε προσπαθήσει δις να επιστρέψει στην αγαπημένη του ομάδα. Τουναντίον θα έπρεπε να θάβει τον Ολυμπιακό παντού, κάτι που όμως δεν συνέβη ποτέ. Απλά πράγματα.

Για το τέλος, για να γίνει κατανοητό ότι αυτός ο άνθρωπος ήταν όπως έγραψα γαύρος από την ημέρα που γεννήθηκε έως την ημέρα που πέθανε, θα παραθέσω δύο αποσπάσματα που βρήκα στο ίντερνετ, το πρώτο από εδώ και το δεύτερο από εδώ. Το ένα από τις μέρες του στον Ολυμπιακό (τις περισσότερες δηλαδή) και το άλλο από τις μέρες του στον αιώνιο αντίπαλο.

Πεισματάρης από μικρός δεν το έβαζε κάτω και μάλιστα από την ηλικία των 19 ετών έπαιζε χωρίς πρόσθιο χιαστό στο αριστερό γόνατο (!) ο οποίος του είχε κοπεί σε μια αλάνα της Νέας Φιλαδέλφειας, όπου έπαιζε ποδόσφαιρο. Με βάρη και συνεχή γυμναστική δυνάμωσε τον τετρακέφαλο που ουσιαστικά του κρατούσε όλο το πόδι. Ένα άλλο δείγμα της αυταπάρνησης ήταν στο περιβόητο ντέρμπι της Λεωφόρου, στον νόκ άουτ αγώνα κυπέλλου με τον Ολυμπιακό (ο Παναθηναϊκός επικράτησε με 3-2, με τον Ολυμπιακό να έχει πολλά παράπονα από τη διαιτησία τόσο για το ακυρωθέν γκολ όσο και για τα τρία πέναλτι εις βάρος του), όταν στο ημίχρονο έφτυνε αίμα από ένα χτύπημα που είχε δεχτεί στα πλευρά πάνω στη φάση από τον Βαμβακούλα. Δεν σκέφτηκε λεπτό να μην ξαναμπεί στο γήπεδο παρά την προτροπή του γιατρού του Παναθηναϊκού Φραγκίσκου Σούρπη.

Ένα χαρακτηριστικό γεγονός είναι ένα ατύχημα που είχε οδηγώντας ένα autobianchi την ώρα που ερχόταν προς του Ρέντη για να δώσουμε ένα φιλικό που είχαμε. Το όχημά του έπεσε στο ποτάμι και ο ίδιος γλίτωσε από θαύμα!
- Ήρθε τελικώς στο παιχνίδι;
Και όμως ήρθε! Άλλος στην θέση του δεν θα επιβίωνε. Ο Γιάννης όμως παρότι το αμάξι του διαλύθηκε κατάφερε να βγει και να έρθει στο ματς. Αν και έπεσε στο ποτάμι, μπόρεσε και έπαιξε κανονικά και μάλιστα ήταν από τους κορυφαίους! Ήταν κάτι που θυμάμαι πολύ έντονα.

Και για να κλείσω, θα πω κάτι τελευταίο: πολλοί παίκτες που μεγαλούργησαν σε διάφορες ομάδες ήταν υποστηρικτές της αντιπάλου ομάδας. Στην πορεία άλλαξαν διότι νομοτελειακά ήταν γραφτό να γίνει έτσι, παράδειγμα ο Νικοπολίδης. Παράδειγμα ο Δομάζος, που πρόσφατα διάβασα σε παλιά συνέντευξή του ότι ήταν Ολυμπιακός πριν πάει στον βάζελο. παράδειγμα ο Τάκαρος ο Λεμονής, που ήταν βαζελάκι πριν έρθει στο Λιμάνι και πάει λέγοντας. Υπάρχουν όμως και οι περιπτώσεις των παικτών που δεν άλλαξαν και ο Κυράστας ήταν μια περίπτωση από αυτές.

Νομίζω ότι ως γαύροι οφείλουμε να τον αποκαταστήσουμε όπως του αρμόζει.