Σελίδες

Τετάρτη 15 Ιουλίου 2015

Το Αύριο της Ευρώπης μέσα από το Σήμερα της Ελλάδος (ένα ευρωπαϊκό πολιτικό μανιφέστο)

Κατ' αρχήν και για να ξεκινήσουμε με τα ιστορικά γεγονότα της τελευταίας συνόδου των ευρωπαΪκών μηχανισμών, νομίζω ότι κατέστη σαφές πως επρόκειτο για κανονική μάχη. Δεν τις λες και λίγες 17 ολόκληρες ώρες.
Προσωπικά, εντυπωσιάζομαι από πολλά "παράλληλα" θέματα αφού διαπίστωσα πως είναι πολλά αυτά που διαφεύγουν της αντίληψης μεγάλου μέρους του κόσμου. Για παράδειγμα, παλιά λέγαμε όλοι (και από πριν γεννηθεί η γενιά μου κιόλας) πως το τέταρτο ράιχ θα είναι οικονομικό. Διαπίστωσα πως ενώ η εν λόγω ρήση που έστω και καθ'υπερβολή ομολογούσε την ισχύ της γερμανικής οικονομίας, ουσιαστικά ελάχιστοι μπορούσαν να συνειδητοποιήσουν τι ακριβώς συνεπαγόταν και τελικω απεδείχθη ότι απλώς έλεγαν την εν λόγω φράση επειδή τους άρεσε να τη λένε.

Ο πόλεμος, αγαπητές φίλες κι αγαπητοί φίλοι, δεν είναι απαραίτητο να γίνεται μόνο με όπλα. Ο πόλεμος στον σύγχρονο κόσμο έχει πολλά πρόσωπα, και αποδεδειγμένα όσο λιγότερα όπλα έχει, τόσο πιο αποδοτικός είναι.
Παλιά αν ήθελες να επιτύχεις κάτι, είτε έστελνες ένοπλες ομάδες (ακόμη και "υπόπτων" ιδεολογιών), είτε έστελνες απευθείας τις δυνάμεις σου, αφού κάπου στο ενδιάμεσω είχες επιχειρήσει και διπλωματικά να πάρεις αυτό που ήθελες. Πλέον έχει αλλάξει το πράγμα: μπορείς ας πούμε να διοχετεύσεις μια πληροφορία στο διαδίκτυο, ή να πας να επενδύσεις σε ένα κράτος και μετά να το στραγγαλίσεις οικονομικά, ή να τους επιτεθείς στις τράπεζες κ.ο.κ. Το εύρος των όπλων έχει αλλάξει. Παλιά όταν έκαναν λόγο για βρώμικα όπλα εννοούσαν πχ τις βόμβες χημικών, ή τους ιούς, ή ακόμη και το βαρύ πυροβολικό όπως τις ατομικές βόμβες ή τις βόμβες υδρογόνου, όμως εδώ και πολλά χρόνια τα βρώμικα όπλα είναι άλλα και είναι πολύ πιο αποτελεσματικά αφού ναι μεν διαλύουν το κράτος αλλά αφήνουν πίσω τον κόσμο ώστε να υπάρχουν αυτοί που χρωστάνε.

Νομίζω, λοιπόν, ότι οι πολύ πρόσφατες εξελίξεις προσφέρονται για πολύ σημαντικά συμπεράσματα, των οποίων την αξία θα μπορέσουμε (όλοι) να συνειδητοποιήσουμε πολλά χρόνια αργότερα, παρόλο που ήδη έχουν αφήσει μια πρώτη έντονη γεύση.
Κατ' αρχήν να πάρουμε την Ευρώπη, που είναι και (δικαίως) το μεγάλο κομμάτι της πίτας. Τις τελευταίες μερες μέχρι και ο πιο δύσπιστος πείστηκε για τις πραγματικές προθέσεις της γερμανικής ηγεσίας καθώς και για το τι ακριβώς σχέση επιθυμεί να έχει η γερμανική οικονομία με τις οικονομίες των άλλων κρατών. Κοινώς, η Γερμανία έδειξε (ξανά) το αποκρουστικό της πρόσωπο, το οποίο διόλου συμπτωματικώς ουδόλως διαφέρει από το ναζιστικό πρόσωπό της επί (Καγκελαρίου) Χίλτερ.
Η Γερμανία έδειξε τι ακριβώς Ευρώπη θέλει και αν και φαινομενικά δείχνει να πήρε αυτό που ήθελε, νομίζω ότι ουσιαστικά έχασε πολλά περισσότερα. Ας τα προσεγγίσουμε.
(ακολουθεί ανάλυση λα καλούτ σπεσιάλ που λέει κι ο Γεωργίου. Αράχτε με τον καφέ ή το ποτό σας και απολαύστε)

Μέρος πρώτον, τα ευρωπαϊκά.
Κατά πρώτον, η άκαμπτη κι εν πολλοίς απάνθρωπη και εκδικητική στάση της Γερμανίας ενεργοποίησε τους Γάλλους, τόσο σε κοινωνικό επίπεδο όσο και σε πολιτικό, μην πω ιδίως σε πολιτικό. Οι Γάλλοι (κατέστη σαφές ότι) συνειδητοποίησαν αρκετά πράγματα αυτές τις μέρες, όπως για παράδειγμα πως όσο κι αν θέλουν να τους εκβιάζουν οι Γερμανοί (και το έχουν κάνει πολλές φορές), παραμένουν υπερβολικά μεγάλο μέγεθος για να ελέγχονται και κυρίως ότι η γαλλική σφαίρα επιρροής έχει λείψει από την Ευρώπη όλα τα προηγούμενα χρόνια. Το γεγονός ότι ο Ολλάντ για πρώτη φορά στην προεδρική του θητεία αποφάσισε να ξεφύγει από τη μετριότητα και να υψώσει πολιτικό ανάστημα, θυμίζοντας έστω και λίγο τους προκατόχους του περασμένων δεκαετιών, είναι κατόρθωμα που δεν πρέπει να απεμπωλήσουν οι Γάλλοι διότι η Ευρώπη τους χρειάζεται ως πολιτικό πόλο προκειμένου να μπορέσει η Ευρώπη να επανέλθει στις ανθρωπιστικές της Αξίες.
Το δεύτερο είναι το θέμα των συμμαχιών, όπου εδώ πέρα έχουμε πολύ αξιόλογα συμπεράσματα να εξάγουμε. Πριν από λίγες εβδομάδες (αν θυμάστε) το σκορ στα γιούρογκρουπ έγραφε 18-1. Στην μία μεριά η φτωχή Ελλαδίτσα και στην άλλη οι υπόλοιποι, κρυμένοι πίσω από τη γερμανική σκιά είτε λόγω φόβου, είτε λόγω κοινών συμφερόντων, είτε λόγω σύμπτωσης πολιτικών θέσεων, είτε και λόγω άγνοιας αν θέλετε. Σημασία έχει το σκορ (που για να πετάξω και την κακία μου, πλήθος γελοίων τε και ηλιθίων εντός συνόρων πανηγύριζαν εξ αυτού του γεγονότος, λες και είχαν κάτι να κερδίσουν αν καταποντιζόταν ο ΣΥΡΙΖΑ). Το σαββατοκύριακο, όμως, τα πράγματα άλλαξαν άρδην, έστω και δειλά-δειλά.
Οι Ισπανοί όταν έπρεπε να μας υποστηρίξουν αποστασιοποιήθηκαν, το ίδιο και οι Ιταλοί, το ίδιο και οι Πορτογάλοι, το ίδιο και οι Ιρλανδοί. Το σχολιάζαμε και στο προηγούμενο υπερσενδόνι άλλωστε. Τις τελευταίες μέρες όμως διαπιστώσαμε κάτι αξιοθαύμαστο: αρχικώς οι Ιταλοί διά στόματος Ρέντζι (ήτοι επισήμου στόματος) έπαιρναν ανοικτά το μέρος μας. Φυσικά για να μην έχουμε αυταπάτες ότι ξαφνικά μας αγάπησαν πρέπει απλώς να συνειδητοποιήσουμε πως ανακάλυψαν ότι είναι οι επόμενοι στη σειρά και πως ό,τι υποστήριζαν για την Ελλάδα τόσα χρόνια, τα ίδια και χειρότερα θα γίνουν και στην Ιταλία. Το ακόμη πιο αξιοθαύμαστο όμως ήταν η ξαφνική ουδετερότητα των άλλων χωρών: Ισπανία, Πορτογαλία και Ιρλανδία, ενώ επί της ουσίας ήξεραν πως τυχόν θετική έκβαση για την Ελλάδα θα σήμαινε πιθανώς το πολιτικό τέλος των εν λόγω κυβερνήσεων, αυτές έλαβαν ουδέτερη θέση. Μην την υποτιμούμε αυτήν την ουδέτερη θέση, όπως σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να υποτιμούμε και τις ουδέτερες θέσεις του Λουξεμβούργου και της Αυστρίας! Η Αυστρία ιδίως είναι για τους Γερμανούς ό,τι και η Κύπρος για την Ελλάδα αλλά και όμως, πήρε ουδέτερη θέση σχεδόν στο σύνολο των συνομιλιών και ουσιαστικά η μόνη τοποθέτηση "υπέρ" της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ ήταν ότι "είναι έτοιμη για ένα τέτοιο ενδεχόμενο". Το ίδιο και το Λουξεμβούργο, παρόλο που θα αρκούσε μια μόνο κουβέντα του (γερμανοτραφούς) Γιουνκέρ για να πράξει αλλιώς. Και φυσικά ήταν και η Μάλτα στο γκρουπ των ουδετέρων, που και μόνο ως μικρή χώρα θα ήταν λογικό να συνταχθεί με τους ισχυρούς.
Πάμε στο τρίτο τώρα, που έρχεται να επιβεβαιώσει το προηγούμενο: οι Γερμανοί για λόγους τακτικής επέμειναν σε μία πολύ σκληρή διαπραγμάτευση με άκρως απάνθρωπους όρους. Είθισται σε μία διαπραγμάτευση να μπαίνουν μέσα όροι ανούσιοι που παρουσιάζονται ως σημαντικοί με σκοπό να βγουν στην συνέχεια και να αποδειχθεί ότι κάθε πλευρά έκανε πίσω σε κάποια σημεία των απαιτήσεών της. Η αλήθεια είναι ότι εμείς δίχως ρευστό πλέον, δεν είχαμε και πολλά διαπραγματευτικά ατού, οπότε ήταν πολύ εύκολα στο χέρι των Γερμανών να πάρουν ό,τι θέλουν με λιγότερο εμφατικό τρόπο, αλλά δεν το έκαναν. Γιατί; Διότι όπως έχουμε ξαναπεί εδώ και μήνες, επειδή διακυβεύονται πολλά, ήθελαν να τιμωρήσουν χαρακτηριστικά τη χώρα για να το δουν και οι υπόλοιποι και να συμμορφωθούν ανάλογα. Όμως εκεί που (είμαι βέβαιος ότι) περίμεναν να έχουν την πλήρη υποστήριξη όλων (άντε με ελάχιστες μικροδιαρροές), διαπίστωσαν ότι παρέμειναν με τις πρώην ανατολικές χώρες, τη συν τη Φινλανδία και την Ολλανδία. Το Βέλγιο που σχεδόν παραδοσιακά δένεται στο γερμανικό άρμα, ουσιαστικά πήρε την ίδια θέση με τους Αυστριακούς (ναι μεν αλλά) απλά με λίγο πιο εμφατικό τρόπο, οπότε ας το συμπεριλάβουμε στους "αντιπάλους" μας. Είναι προφανές ότι βλέποντας αυτήν την εξέλιξη οι Γερμανοί συνειδητοποίησαν ότι ήταν πολιτικά (και ηθικά) εκτεθειμένοι (ιδίως έχοντας εμφατικά απέναντί τους την Ιταλία και τη Γαλλία) και αυτό αποτέλεσε έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες να σκληρύνουν τη θέση τους απέναντί μας, κάτι το οποίο επί της ουσίας λειτούργησε υπέρ μας (αν και όχι με βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα).
Το πόσο επηρέασε αυτό την πορεία των διαπραγματεύσεων νομίζω ότι αποδεικνύεται από το γεγονός ότι επί της ουσίας από τις σκληρές γερμανικές θέσεις δεν πέρασε καμία, το οποίο το λες και διπλωματική ήττα, έστω και καθ'υπερβολή. Θα μου πείτε βέβαια, και σωστά, ότι και τα όσα πέρασαν οι Γερμανοί τα ήθελαν. Μμμμ... εδώ μπλέκει το πράγμα. Και ναι, και όχι. Σαφώς και οι Γερμανοί ουσιαστικά έφτιαξαν τον σκελετό της συμφωνίας, αυτό που ήθελαν όμως να κάνουν ήταν να περάσει και η έμφαση. Η οποία έμφαση καταποντίστηκε και μάλιστα κατόπιν πιέσεων και κατακραυγής όχι τόσο δικής μας, αλλά τόσο σε γερμανικό, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Συνεπώς διαφαίνεται ότι δεν τους πολυβγήκε η εξέλιξη, διότι αυτό που πήραν (το οικονομικό) ούτως ή άλλως θα το έπαιρναν και με άλλους τρόπους, αλλά αυτό που δείχνουν να έχασαν (σε διπλωματικό επίπεδο) δεν ξέρω κατά πόσον θα μπορέσουν να το επανακτήσουν.
Τέταρτον και ίσως το σημαντικότερο όλων, η κατακραυγή που έφαγαν οι Γερμανοί κυριολεκτικώς σε παγκόσμιο επίπεδο (μηδέ του εσωτερικού της χώρας τους εξαιρουμένου) ήταν κάτι το καινοφανές. Δεν μιλάμε απλώς για όλους αυτούς που έβγαιναν τις προηγούμενες μέρες και τα έχωναν με μικρότερο ή μεγαλύτερο στόμφο (εγγνωσμένου κύρους οικονομολόγοι, πολιτικοί κλπ), ούτε για εκείνους που ακόμη και πέραν των ασταμάτητων παρεμβάσεών τους (όπως οι Αμερικάνοι) έφτασαν σε σημείο να ετοιμάζουν έως και... task force για να την πέσουν (διπλωματικά) στη Γερμανία (όπως οι... Αμερικάνοι) σε περίπτωση που το παρατράβαγε η Γερμανία εις βάρος της Ελλάδας. Στα μεγάλα συν της εξέλιξης (σε πολιτικό, πάντα, επίπεδο) συμπεριλαμβάνονται και όλες οι χθεσινές παρεμβάσεις σχεδόν σύσσωμου του πολιτικού κόσμου της Γερμανίας και όχι μόνο αυτού αλλά και όχι μόνο εντός Γερμανίας. Μη νομίζετε ότι ο Γερμανός Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει περισσότερο ουσιαστικό ρόλο από τον δικό μας. Δυστυχώς ένα αντίστοιχο διακοσμητικό χώρου είναι και αυτός, όμως ακόμη κι έτσι δεν παύει να είναι ο Πρόεδρος της Γερμανικής Δημοκρατίας, ο οποίος (πέραν της εξόχως συμβολικής επισκέψεώς του προ μηνών στη χώρα μας) εκτιμώ ότι ένοιωσε την μεγάλη εσωτερική ανάγκη να παρέμβει υπέρ της χώρας μας. Φυσικά εννοείται ότι μας τα έχωσε κιόλας, αυτό έλειπε δα να μην κράταγε και τους τύπους, αλλά δεν ήταν μόνο αυτός. Είδαμε πλήθος από πολιτικούς από διάφορες χώρες να παίρνουν αναφανδόν το μέρος της Ελλάδας, ενώ πέραν όλων αυτών είδαμε σχεδόν σύσσωμο τον διεθνή τύπο να τα χώνει στη Μέρκελ και (ιδίως) τον Σόιμπλε. Μέχρι και ο Ντράγκι (που αποτελεί από τους πλέον ενδεικτικούς αχυρανθρώπους) όλοι μαρτυρούν ότι έγινε μαλλιά κουβάρια με τον μισάνθρωπο, κάτι που δε νομίζω να το περίμενε κανείς. Ακόμη και το Spiegel που επί σειρά ετών αποτελεί τον λαγό της Καγκελαρίας, την Κυριακή ανέβασε άρθρο που έκραζε τον Σόιμπλε κάνοντας λόγο για φρικώδη μέτρα κατά της Ελάδος. Όλα αυτά αποτελούν τεράστια ήττα της Γερμανίας σε επικοινωνιακό επίπεδο.
Το πέμπτο σημείο που επί της ουσίας έρχεται να συνεχίσει από το προηγούμενο έχει να κάνει με την κινητοποίηση αρκετού κόσμου σχεδόν σε παγκόσμιο επίπεδο. Σε άλλες περιπτώσεις επειδή απλώς αηδίαζαν από αυτά που έβλεπαν εις βάρος της χώρας μας, σε άλλες επειδή βλέπουν τι έρχεται σ'εκείνους, σε άλλες επειδή θυμούνται τι έχουν τραβήξει σε αντίστοιχες περιπτώσεις και σε άλλες απλώς επειδή έχουν ιστορικές γνώσεις και η στάση της Γερμανίας κάτι τους θυμίζει, ή ακόμη και από απλή πολιτικοποίηση. Σε κάθε περίπτωση, θέλω να πιστέυω η Γερμανία ακόμη κι αν δεν κατάλαβε τι ακριβώς διημείφθη, σίγουρα αντελήφθη ότι "κάτι" πρέπει να συνέβη και εννοώ κάτι που δεν ήταν στο πρόγραμμα.
Έκτον, κάτι που πλέον ουδείς μπορει να αμφισβητήσει διότι όλες οι πληροφορίες (ακόμη κι από διαφορετικές χώρες) συγκλίνουν προς τα'κεί, η Γερμανία χειρίστηκε την υπόθεση του δημοψηφίσματος με τρόπο τέτοιον ώστε να ρίξει την εκλεγμένη κυβέρνηση της χώρας. Οι προσπάθειες αυτές εντάθηκαν ιδίως κατά την Κυριακή, όπου ανερυθρίαστα εγινε μνεία (και όχι μόνο από την κωλοκιτρινοφυλλάδα Bild όπως εσφαλμένα νομίζει πολύς κόσμος) ακόμη και για αντικατάσταση της κυβέρνησης με αντιστοιχη τεχνοκρατών. Μάλιστα, σύμφωνα με τις ρεπορτάζ που άκουσα (και τα οποία έτρεχαν ασταμάτητα), ο προβληματισμός κάποιων εκ των... "εταίρων" μας καθώς και των υποτιθέμενων "θεσμών" ήταν το πως θα μπορούσε μια τέτοια κυβέρνηση να διαρκέσει καθ'όλο το διάστημα του υπό συζήτηση (νέου, τρίτου) μνημονίου. Όλα αυτά έδειξαν σε όλους την αντιδημοκρατική τροπή που έχει πάρει η γερμανική Ευρώπη και τα όργανά της, με αποτέλεσμα όλα αυτά να φορτωθούν (δικαίως) στην Γερμανία και να δείξουν το πραγματικό της πρόσωπο.
Έβδομον, το οποίο πρακτικά συνδυάζει όλα τα υπόλοιπα έχει να κάνει με μια αναμφίβολη έγερση των Ευρωπαϊκών χωρών σε διάφορα επίπεδα, η οποία φυσικά ακόμη δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε σε τί επίπεδο έχει συντελεστεί, αλλά το μόνο βέβαιο πλέον είναι ότι είναι κάτι που έχει ήδη ξεκινήσει. Η κινητοποίηση αυτή είναι βέβαιο ότι δεν είχε υπολογιστεί από τους σχολαστικούς Γερμανούς. Όλα αυτά τα χρόνια η γερμανική πολιτική και οικονομική ελίτ είχε συνηθίσει να δίνει εντολές και όλοι να χορεύουν βάσει αυτών των εντολών, είτε αυτοί είναι κυβερνήσεις, είτε λαοί ολόκληροι. Το περασμένο σαββατοκύριακο όμως ενώ οι Γερμανοί επί της ουσίας περίμεναν έναν περίπατο και ένα άνετο σκορ (για να μιλήσουμε ποδοσφαιρικά), ο περίπατος δεν ήρθε κι όχι μόνο αυτό αλλά υπάρχουν και κάποιες υπόννοιες για πανωλεθρία κιόλας.
Να εξηγηθώ: οι χειρισμοί του Τσίπρα απεδείχθησαν ατυχείς όλους τους περασμένους μήνες, υπό την έννοια ότι έχασε πολύτιμο χρόνο και βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο. Ακόμη και με την ίδιαν πολιτική τακτική, ακόμη και με το δημοψήφισμα στο πλάνο, θα έπρεπε όλα να είχαν γίνει τουλάχιστον δύο μήνες πριν, προκειμένου να έχει τον χρόνο να ταρακουνήσει για τα καλά το παγκόσμιο οικονομικό οικοδόμημα αφού έτσι είχε αποφασίσει να πράξει. Μέσα σε δύο ψωροβδομάδες όμως, το σύστημα μπορεί να προφυλαχτεί διότι το διάστημα είναι μικρό. Οπότε μοιραία οι Γερμανοί ήξεραν ότι η χώρα έχει ξεμείνει και από ρευστό και από χρόνο και αρκούσε να κάνουν απλώς αυτό που έκαναν, δηλαδή να κάνουν καθυστερήσεις στο κέντρο μέχρι ο διαιτητής να σφυρίξει τη λήξη. Το πρόβλημα το είχαμε εμείς άλλωστε, ή μάλλον πιο σωστά, το μείζον πρόβλημα (διότι υπό άλλες συνθήκες οι άλλες χώρες θα είχαν μεγαλύτερο, όμως όπως λέει και η σοφή παροιμία με πορδές αυγά δεν βάφονται). Όμως στους Γερμανούς δεν έφταναν απλώς οι καθυστερήσεις, έπρεπε να κάνουν κι επίδειξη δύναμης κιόλας, κι εκεί -από την εκδικητικότητά τους- ήταν που έχασαν την μπάλα και τους γύρισε μπούμπερανγκ ο όλος χειρισμός.

Μέρος δεύτερον, τα ελληνικά.
Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορεί να γράψει κανεις για την ελληνική πλευρά, σε σημείο να μην ξέρεις από που να πρωτοξεκινήσεις καθώς και τι να αφήσεις έξω για να μην σχολιάζεις μέχρι την ερχόμενη βδομάδα.
Το πρώτο που πρέπει να να σκεφτεί κανείς είναι μετά βεβαιότητος οι πολιτικοί χειρισμοί που έλαβαν χώρα, όχι απαραίτητα το τελευταίο πεντάμηνο διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ αλλά όλων των περασμένων δεκαετιών. Ο πολύς κόσμος αγόμενος και φερόμενος από τη βλακεία που τον δέρνει (ελληνικό προϊόν, ΠΟΠ), από την απαιδευσιά, καθώς και από τα πολιτικά του πάθη, πάντοτε πίστευε ότι οι δικοί του τα έκαναν όλα καλά μέχρι που έρχονταν οι άλλοι και τα έκαναν όλα σκατά. Η πραγματικότητα είναι ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις ήταν λιγότερο ή περισσότερο τραγικές (με ελάχιστες και πολύ συγκεκριμένες εξαιρέσεις, που δεν θέλω να επεκταθώ τώρα σε αυτό) και συνολικά γιγάντωσαν το πρόβλημα. Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει ότι ήταν όλες εξίσου υπεύθυνες, όμως στο σημείο που έχουμε φτάσει το μόνο βέβαιο είναι ότι δεν έχουμε την πολυτέλεια να ξεψαχνίσουμε το θέμα ψάχνοντας για ενόχους. Το μόνο βέβαιο είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε από την πρώτη κιόλας μέρα με την πλάτη στον τοίχο (κυρίως εξαιτίας των σχεδόν προδοτικων χειρισμών Σαμαρά με την τετράμηνη παράταση, αφού προηγουμένως είχε φροντίσει να μπουρλωτιάσει κάθε γόνιμο έδαφος που μπορεί να υπήρχε με τις εξαγγελίες του περί σχεδόν... αποπομπής του ΔΝΤ από τη χώρα πριν τη λήξη του τότε προγράμματος, ή με τους χειρισμούς ώστε να παύσουν οι πληρωμές από τον Αύγουστο κιόλας, ενώ εμείς τα μέτρα τα παίρναμε κανονικά και με τον νόμο). Μόλις τη Δευτέρα άκουγα μια καταπληκτική συνέντευξη του Βαρουφάκη στην εκπομπή των Μπογιόπουλου και Ακριβοπούλου στον real και συνειδητοποίησα δύο πράγματα: πρώτον ότι έχω πράξει ορθώς που δεν έχω μεταβάλλει άποψη γι'αυτόν (υπό την έννοια ότι δεν μπορώ να κρίνω έτσι αβίαστα όταν δεν έχω όλα τα δεδομένα) και δεύτερον, ότι αν υποθέσουμε ότι την πατήσαμε λόγω του Βαρουφάκη τους περασμένους μήνες, αυτό συνέβη λόγω εσφαλμένης εκτίμησης του Τσίπρα. Ο Βαρουφάκης ήταν, είναι και θα είναι οικονομολόγος και ως τέτοιος πήγαινε και μίλαγε ανάμεσα στους πολιτικούς, οι οποίοι μάλιστα δεν είχαν καμία απολύτως σχέση με το αντικείμενο κιόλας. Η στρέβλωση δεν ήθελε και πού να δημιουργηθεί από προφανή αιτία. Έτσι, μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον εχθρικό για πλήθος λόγων, ένα εκ των οποίων και η επιθετική ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ όλα τα προηγούμενα χρόνια ακόμη και επί προσωπικού (υποθέτω, ας πούμε, ότι ο Τσίπρας δεν πήγε να αποκαλέσει Ολλαντρέου τον Γάλλο Πρόεδρο, αν με νοείτε), μία σειρά από εσφαλμένες πολιτικές εκτιμήσεις τόσο σε διεθνές, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά και η αδιαμφισβήτητη απειρία που οδήγησε σε πολλά προβλήματα (θυμηθείτε την ιστορία με την περιβόητη συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου που όλοι οι δικοί μας θεώηρησαν ότι δεσμεύονται από τη συμφωνία Κυρίων και φυσικά οι κύριοι τους την έφεραν κανονικότατα). τα οποία προβλήματα με τη σειρά τους μας έφεραν εδώ που μας έφεραν.

Αν και θεωρώ ότι στα περασμένα σενδόνια ανέπτυξα επαρκώς την φιλοσοφία μου και τις εκτιμήσεις μου, υπάρχει και ένας άλλος παράγοντας που δεν πρέπει να ξεχνάμε: ιδίως το τελευταίο διάστημα κατέστη ξεκάθαρο ότι ο Τσίπρας τα έπαιξε όλα σε μία ζαριά, βασιζόμενος στο ότι οι άλλοι είχαν πολλά περισσότερα να χάσουν. Από την στιγμή που δεν αναδιπλώθηκε το (αρκετά) προηγούμενο διάστημα, αφού έφτασε ως εδώ θα έπρεπε να πει σε όλους να κάτσουν στο παγωτό και να σηκωθεί να φύγει, αλλά ως έχουμε ξαναγράψει δεν υπάρχει Έλλην πολιτικός που να μπορεί να υπογράψει στα κατάστιχα της Ιστορίας μια τέτοια απόφαση. Έτσι, ο Τσίπρας κατάφερε τον χειρότερο συνδυασμό γεγονότων και αυτά ήταν που εξέγειραν τους πάντες στην Ευρώπη εις βάρος μας.
Δεύτερον, ο ενδοκομματικος παράγων. Η αλήθεια είναι ότι ο Βαρουφάκης είναι ο εύκολος στόχος. Βέβαια φταίει κι αυτός εδώ που τα λέμε. Όταν σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο έχεις τον υπ' αριθμόν ένα ανδρικό ρόλο (για να μιλήσουμε οσκαρικά), πρέπει να είσαι λίγο (αρκετά) πιο μαζεμένος. Καλώς ή κακώς, η κοψιά του Βαρουφάκη είναι τέτοια που και το καζανάκι να τραβήξει θα το γράψει στο twitter. Ε, στην χώρα όπου εφευρέθηκε ο αποδιοπομπαίος τράγος, δεν θέλει και πολύ να σε σταυρώσουν για όλα τα δεινά του κόσμου. Το πρόβλημα όμως είναι ότι ο ενδοκομματικός παράγων δεν περιορίζεται στον Βαρουφάκη. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο ουσιαστικός λόγος που προκηρύχθηκε το δημοψήφισμα ήταν ότι έπρεπε να συγκρατηθεί η περιβόητη (πλέον) αριστερή πλατφόρμα συν οι λοιπές παραφυάδες (βλ. Κωνσταντοπούλου κλπ). Όμως, δεν είναι δυνατόν να προσπαθείς εν μέσω κόντρας και διαπραγματεύσεων με όλη την Ευρώπη να κρατήσεις και τις εσωκομματικές ισορροπίες, πόσω δε μάλλον όταν αυτές υποτίθεται ότι είχαν λήξει προ ετών με την αλλαγή του ΣΥΡΙΖΑ από συνασπισμό κομμάτων σε ενιαίο κόμμα. Είναι προφανές ότι εδώ χάθηκε ένα μεγάλο μέρος του παιχνιδιού (και κατά πως φαίνεται συνεχίζει να κοστίζει).
Τρίτον, για να το πάμε και λίγο παραπέρα, τα λάθη προσωπικών χειρισμών του Τσίπρα. Ναι, θα συμφωνήσω ότι έτσι όπως κατέληξε το πράγμα, και μόνο το γεγονός ότι αποφύγαμε την ολοκληρωτική καταστροφή πρέπει να θεωρηθεί επιτυχία και ομολογουμένως ο Τσίπρας παρουσίασε κάποιες σημαντικές επιτυχίες και κυρίως απέδειξε ότι αντέχει στο ξύλο. Όμως όλα αυτά δεν αναιρούν τα αρκετά και πολύ σημαντικά λάθη που έκανε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, με πρώτο και σημαντικότερο τον Βαρουφάκη. Να εξηγούμαι για να μην παρεξηγούμαι: αν βγουν αύριο οι Τούρκοι και πουν ότι δεν θέλουν να συνομιλούν με τον Κοτζιά, αυτό θα σημαίνει κατά πάσα πιθανότητα ότι ο Κοτζιάς εξυπηρετεί καλά τα συμφέροντα της χώρας. Αντίστοιχα, όσο κι αν μας φαίνεται οξύμωρο κάτι αντίστοιχο πρέπει να ισχύει και με τον Βαρουφάκη και προσωπικά είμαι βέβαιος γι'αυτό. Όμως, σε ένα διεθνές (κι ουχί απλώς διμερές) πολιτικό περιβάλλον το πράγμα δεν λειτουργεί ακριβώς έτσι. Κοινώς, αφού τον θες, ναι μεν τον αφήνεις αλλά τον έχεις και λίγο μαζεμένο όταν (όπως είπαμε) είναι μάλλον ο μόνος οικονομολόγος μέσα σε πλήθος πολιτικών. Εννοείται φυσικά ότι τα λάθη του Τσίπρα δεν περιορίζονται σε αυτή την παρατήρηση, και παρόλο που θα μπορούσαμε να γράφουμε σενδόνια επί σενδονιών επί τούτου, καλό είναι να πάμε στην επόμενη παρατήρηση που συνδυάζει σε μεγάλο (και διαφορετικό) βαθμό τις δύο τελευταίες παρατηρήσεις.
Τέταρτον, η περιβόητη λέξη "αξιοπιστία" που συχνά-πυκνά ακούγαμε από τους Ευρωπαίους και φοβάμαι ότι δεν μπορέσαμε να κατανοήσουμε ούτε σε ένα σημείο της όλης ιστορίας. Η εν λόγω λέξη, δυστυχώς για εμάς και είναι πολύ εύκολο να τεκμηριωθεί (εις βάρος μας), αλλά και να της δωθούν πλήθος ερμηνειών (εξίσου δυστυχώς). Θα φέρω μερικά ενδεικτικά παραδείγματα για να γίνει κατανοητό: όταν βλέπεις ότι τα χρήματα του κράτους τελειώνουν, ότι δεν δεν έχεις βρει πηγή χρηματοδότησης και ότι το διεθνές περιβάλλον είναι σε μεγάλο βαθμό εναντίον σου (κομματικά), αποτελεί στρατηγικό λάθος που αγγίζει τα όρια της αυτοκτονίας το να ξανανοίγεις την ΕΡΤ. Εδώ ταιριάζει η παροιμία που λέει ότι τα μεταξωτά βρακιά θέλουν κι επιδέξιους κώλους. Ναι, κι εγώ ήμουν κατά του φασιστικού τρόπου με τον οποίον έκλεισε η δημόσια τηλεόραση (όπου ειρήσθω εν παρόδω να μνημονεύσω ότι και οι Γερμανοί έχουν δύο μεγάλα κανάλια, ενώ έχω την εντύπωση ότι τουλάχιστον παλαιότερα είχαν και τρίτο αλλά αυτό το λέω με επιφύλαξη). Όταν όμως έχει αντικατασταθεί έστω από αυτήν τη γελοιότητα που άκουγε στο όνομα ΝΕΡΙΤ που τουλάχιστον σημαίνει ότι έχεις κάποια δημόσια τηλεόραση, τι ακριβώς πας και κάνεις; Αν σώνει και καλά ήθελες να κάνεις προσλήψεις τσαμπουκαλίδικα πήγαινε να καλύψεις τα τεράστια κενά που υπάρχουν στην δημόσια Υγεία και Εκπαίδευση. Άρα εδώ μιλάμε για επικοινωνιακό λάθος επιπέδου να βγάζεις τα ματάκια σου με τα ίδια τα χεράκια σου, διότι έδειξες πως ακριβώς θέλεις να διαχειριστείς τα χρήματα που ζητάς να σου δωθούν. Παρομοίως μπορούμε να πούμε κι άλλα αντίστοιχα (πχ για τις καθαρίστριες) αλλά νομίζω ότι το πιάσατε το νόημα, ότι επικοινωνιακά με την συγκεκριμένη κίνηση ο Τσίπρας πήρε κάτω από το μηδέν, όμως μακάρι το πρόβλημα να τελείωνε εδώ. Δυστυχώς γίνεται πολύ χειρότερο.
Ναι μεν οι Ευρωπαίοι είναι δύσκολο να συνειδητοποιήσουν κάποια βασικά προβλήματα που υπάρχουν στη χώρα μας, όμως είναι βέβαιο ότι καθόλου δεν δυσκολεύονται να κατανοήσουν τις αρκετές διαφορετικές φωνές (τύπου Λαφαζάνη) που εκφράζουν διά μέσου χαρτοφυλακίων πολιτικές που θεωρητικά δεν συνάδουν με τα όσα ζήταγε η χώρα στις διαπραγματεύσεις. Μόνο που γίνεται και ακόμη χειρότερο: πριν από καμιά βδομάδα η Πρόεδρος του Κοινοβουλίου, γνωστή και μη εξαιρετέα Ζωή Κωνσταντοπούλου, απέστειλε (αυτοβούλως και άνευ περαιτέρω συνεννοήσεως απ´ο,τι κατάλαβα) επιστολή στον Πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου, του επίσης γνωστού και μη εξαιρετέου Σουλτς, με την οποίαν εμμέσως πλην σαφώς τον εγκαλούσε να προτρέψει όλους τους αρμοδίους που ασχολούνται με το χρέος της χώρας να αναγνωρίσουν ότι μπλα μπλα μπλα και ως εκ τούτου θα μπλα μπλα μπλα. Προσέξτε: την ίδιαν στιγμή που ο Τσίπρας όντας με την πλάτη στον τοίχο και τρώγωντας ξύλο απ'όλους προσπαθούσε να περισώσει τα κομμάτια της χώρας, η Κωνσταντοπούλου,ούτως ειπείν ο υπ' αριθμόν τρία πολιτειακός παράγων της χώρας, ανέπτυσσε την προσωπική της ατζέντα σκάβοντας αδιαμφησβήτητα τον λάκκο των διαπραγματεύσεων. Μέσα σε όλα αυτά (και πολλά άλλα) έρχεται και το...
Πέμπτον: οι διακρατικές συμφωνίες πρέπει να τηρούνται κι εμείς δεν τηρούμε τίποτα κι αν θελήσουμε να τις προσβάλουμε υπάρχουν γι'αυτό διεθνώς αναγνωρισμένες διαδικασίες που συμπεριλαμβάνουν όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές.
Να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα διότι υπάρχει μια τεράστια παρεξήγηση. Αν εγώ θελήσω να αγοράσω ένα σπίτι αλλά δεν έχω τα χρήματα, θα αναγκαστώ να απευθυνθώ στην τράπεζα για να βρω το ρευστό που χρειάζομαι. Με την τράπεζα θα κάνω μια συμφωνία, πάρα πολύ δυσμενή για'μένα: αν υποθέσουμε ότι το σπίτι κάνει 200.000 ευρώ, η τράπεζα θα απαιτήσει να καλύψω εγώ το 30%, θα μου δωσει τη διαφορά, την οποίαν αν υποθέσουμε ότι συμφωνήσουμε να επιστρέψω μετά από 30 χρόνια θα έχω επιστρέψει περί τα διπλάσια σχεδόν, ενώ σε όλο αυτό το διάστημα θα έχω εντελώς ανούσια έξοδα όχι για τη δική μου κάλυψη μα για την κάλυψη της τράπεζας (πχ ασφάλειες ζωής, πυροπροστασίες κλπ) και εννοείται, το σπίτι μου δεν θα μου ανήκει κιόλας μέχρι την αποπληρωμή του δανείου και αν στραβώσει και και το σπίτι θα χάσω και όσα θα έχω δώσει μέχρι τότε. Ε, κάπως έτσι (αν και προς το ευνοϊκότερο) γίνεται και με τα δάνεια που ζητάει η χώρα. Γιατί γράφω τη λέξη "ευνοϊκότερο"; Απλό: διότι με την τράπεζα δεν μπορείς να διαπραγματευτείς, ενώ με τους δανειστές μας μπορείς. Ή πιο σωστά (διότι εδώ είναι το κλειδί), μπορούσες. Αυτό που έχουμε παρερμηνεύσει όλοι είναι ότι οι δανειστές μας μας εγκαλούν ως αναξιόπιστους επειδή δεν τηρήσαμε αυτά που είχαμε συμφωνήσει. Το ερώτημα, λοιπόν, είναι μοιραία το εξής: γιατί συμφωνήσαμε στα συγκεκριμένα μέτρα και δεν αντιπροτείναμε άλλα, πιο βιώσιμα, όταν έπρεπε; Η απάντηση είναι απλούστατη: διότι οι πολιτικοί μας είναι του κώλου και ανέκαθεν ήθελαν να προωθούν τα μικροκομματικά τους συμφέροντα αντί να προασπίζονται τα συμφέροντα της χώρας. Θυμάστε εκείνο τον θλιβερό (πλην όμως ειλικρινή) Χρυσοχοϊδη που είχε ομολογήσει (σε μια προσπάθεια να βγάλει την ουρίτσα του απ'έξω) ότι ψήφισε το πρώτο μνημόνιο δίχως πρώτα να το διαβάσει; Ε, μην μου πείτε ότι περιμένετε πραγματικά να το είχαν διαβάσει και όλοι οι υπόλοιποι. Ας πάρουμε τον Εκδόση Αδόνειδος Γεωργιάδη για παράδειγμα: κάθε πρωί ως τα μεσημέρια είτε σε πρωϊνάδικα, είτε σε ραδιόφωνα, τα απογεύματα στην τηλεόραση να πουλάει βιβλία και τα βράδια στο Κοινοβούλιο να ψηφίζει Νόμους, πείτε μου πότε στο διάολο προλάβαινε να διαβάζει όλα αυτά τα χαοτικά κείμενα ατελείωτων σελίδων με τις δεκάδες παραπομπές; Ή μήπως έχουμε κιόλας ξεχάσει όλους εκείνους που ψήφιζαν τα πάντα από το αρχικό πακέτο αλλά τσίναγαν μόλις έρχονταν προς ψήφιση οι εφαρμοστικοί Νόμοι παριστάνοντας τάχα μου τους έκπληκτους;
Η πικρή αλήθεια είναι ότι η διάλυση της χώρας ήρθε κατά βάσιν από το δικό μας χέρι, διότι ποτέ δεν ξέραμε τι να συμφωνήσουμε. Βασικά, ούε μεταξύ μας δεν συμφωνούσαμε ποτέ. Το μόνο που ήθελαν οι πολιτικοί ήταν να έρχονται τα λεφτά, να μην βρεθούν στην θέση που βρέθηκε κι ο Τσίπρας κι από όρους, ας βάζουν ό,τι θέλουν οι κουτόφραγκοι. Μόνο που δεν είναι έτσι τα πράγματα. Όταν περνάς από μια φάση διαπραγματεύσεων, πρέπει να προτείνεις τις αλλαγές που θες. Γι'αυτό λέγονται και διαπραγματεύσεις άλλωστε. Αν δεν τις εξηγήσεις επαρκώς, πως να τις καταλάβει ο άλλος; Ας πάρουμε ένα πρόσφατο παράδειγμα που έκανε και μεγάλο χιτ κιόλας. Δεν ξέρω αν είδατε έναν (σε γενικές γραμμές όντως καλό) λόγο του Φέρχοφσταντ στο Ευρωκοινοβούλιο απευθυνόμενο στον Τσίπρα. Ο Βέλγος πρακτικά δεν είπε τίποτε λιγότερο από το αυτονόητο (όπου μας εντυπωσίασε διότι έχουμε χάσει την επαφή έως και με αυτό), εκεί όμως που ως γνήσιος φιλελέ έχυσε εντελώς την καρδάρα με το γάλα ήταν όταν άρχισε πάλι να κάνει λόγο για το μεγάλο κράτος κλπ. Ο εν λόγω πολιτικός ως Βέλγος μπορεί πολύ εύκολα στην εντελώς επιπεδη χώρα του να πάρει το τρενάκι του και να πάει όπου γουστάρει σε χρόνο ντε-τε. Το να φτιάξεις στο Βέλγιο ένα σιδηροδρομικό δίκτυο είναι πανεύκολο και κυρίως, φτηνό: ούτε να πέσεις σε αρχαία υπάρχει περίπτωση, ούτε να σκάψεις βουνά έχεις, ούτε τίποτε άρα ένα τέτοιο έργο γίνεται γρήγορα και έχει και πολύ ικανοποιητική απόδοση. Αν, λοιπόν, σου τύχει κάτι ως πολίτης, είτε έκτακτο, είτε προγραμματισμένο, το να πεταχτείς στην παραδίπλα πόλη αποστάσεως μόλις μισής ώρας με το τρένο ή τον υπόγειο, δεν είναι δα και κάτι δραματικό. Στην Ελλαδίτσα όμως, ο κάτοικος της Γαύδου δεν μπορεί να στείλει το παιδί του για σχολείο στην Κρήτη, ούτε αν γίνει διάρρηξη έχει την ευχέρεια να περιμένει να του έρθει αστυνομία από την Αθήνα. Η Ελλάδα με την μακράν πιο ιδιότροπη γεωγραφία στην Ευρώπη, δεν μπορεί να έχει τον ίδιον δημόσιο τομέα με το (κάθε) Βέλγιο. Δεν μπορείς τόσα νησιά να τα αφήσεις δίχως ένα υποτυπώδες κέντρο Υγείας στο καθένα, δίχως τους δασκάλους και καθηγητές που πρέπει σε όλα τα σχολεία, δίχως την φύλαξη που πρέπει, δίχως έστω ένα ΚΕΠ ή έναν εφοριακό υπάλληλο κλπ. Προφανώς και όλοι αυτοί θα αντιστοιχούν σε αριθμό πολύ μικρότερο από τον "ευρωπαϊκώς αποδεκτό", έλα όμως που δεν γίνεται διαφορετικά. Ε, αυτό το τόσο υπεραπλούστατο δεν κάθησε ποτέ κανένας να το εξηγήσει στους Ευρωπαίους και ξέρετε γιατί; Εδώ είναι το πρόβλημα. Διότι ο Ευρωπαίος δεν το έχει σε τίποτα να σου ζητήσει να απολύσεις των 70% των κυριολεκτικώς αχρήστων υπαλλήλων της Βουλής, ή όλους τους μετακλητούς των πολιτικών γραφείων κ.ο.κ. και κάτι τέτοιο θα ήταν μεγάλο πρόβλημα διότι όλοι αυτοί είναι συγγενείς και φίλοι των πολιτκών που τους έβαλαν, οπότε δεν τρέχει και τίποτε ρε αδελφέ αν κλείσεις και 2 σχολεία ή ένα νοσοκομείο. Εξάλλου η πλέμπα πηγαίνει σε αυτά...
Όταν όμως έρχεται η ώρα της εφαρμογής μιας τέτοιας (ήδη ψηφησθείσας) απόφασης, πως το κάνεις; Πως αφήνεις τον κόσμο δίχως σχολεία και δίχως νοσοκομεία; Πως απολύεις κόσμο που χρειάζεσαι πραγματικά για να κρατήσεις την κομματική σου πελατεία; Εκεί το πράγμα ζορίζει, κι επειδή δεν είχε διαπραγματευθεί όταν έπρεπε, στα μάτια των Ευρωπαίων καθίστασαι αναξιόπιστος και η ευθύνη είναι αποκλειστικά δική σου. Αυτό, λοιπόν, που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι στον Τσίπρα, ένεκα των πολιτικών χειρισμών του που ζόρισαν όλο το παγκόσμιο σύστημα, έβγαλαν όλα τα απωθημένα τους και για την αναξιοπιστία όλων των προηγούμενων. Θέλω δε, να πιστέύω ότι δεν θα υπάρξει κανείς που να θεωρήσει ότι αυτά που μόλις έγραψα αφήνουν να εννοηθεί ότι το ελληνικό δημόσιο δεν είναι τερατωδώς δομημένο και θέλει ατομική βόμβα για να συνέλθει...

Μέρος τρίτον, ο κόσμος.
Κάτι πολύ ενδιαφέρον που συνετελέσθη τις τελευταίες μερες ήταν ότι ο κόσμος πραγματικά ασχολήθηκε με την πολιτική. Μέχρι και το κατά τα λοιπά ακροαματικώς αδιάφορο Κανάλι της Βουλής πρέπει να χτύπησε κόκκινα τηλεθέασης. Βεβαίως το πόσοι κατάλαβαν τι πραγματικά έβλεπαν, είναι ένα μεγάλο θέμα προς συζήτηση αλλά ας μην είμαστε μηδενιστές. Το μείζον πρόβλημα που διαπίστωσα από τη μεριά μου, βέβαια, και που το ανέπτυξα αρκούντως στα προηγούμενα σενδόνια, είχε να κάνει με το ότι ο κόσμος είχε μπερδέψει τα μπούτια του, κυριολεκτικώς. Ο καθείς πίστευε ό,τι κατέβαζε η γκλάβα του και συνήθως αυτό το "ό,τι" δεν είχε καν σχέση με την πραγματικότητα. Κάπου εκεί ήταν που συνειδητοποίησα ότι σε τούτη τη χώρα είναι πολύ δύσκολο ν'αλλάξει κάτι πραγματικά, διότι είναι ακόμη πιο δύσκολο ν'αλλάξουν μυαλά οι πολίτες της οι οποίοι αποτελούν τα κύτταρα του κράτους, και κάπου σε αυτό το σημείο άρχισα να σκέφτομαι διάφορα κείμενα της αρχαιοελληνικής γραμματείας από φιλοσόφους οι οποίοι μηδενός εξαιρουμένου ήταν αντίθετοι με τη Δημοκρατία ακριβώς για τούτον τον λόγο. Εδώ, λοιπόν, αναφύεται το εξής μείζον ζήτημα: πιο πάνω περιγράψαμε τις πολιτειακές επιπλοκές από τους χειρισμούς των Ευρωπαίων, οι οποίοι απέδειξαν ότι η γερμανική Ευρώπη ρέπει προς το ολοκληρωτικότερον, ούτως ειπείν το αντιδημοκρατικότερον. Πως θα μπεις μπροστά ως πολίτης να υπερασπιστείς τη Δημοκρατία, όταν δεν ξέρεις που σου παν τα τεσσερα; Πως είναι δυνατόν να γίνεις στηλοβάτης του πολιτεύματος, όταν δεν μπορείς να διακρίνεις ακόμη και τα βασικότερα ζητήματα ή δεν ξέρεις να κάνεις τις πλέον απλές διαφοροποιήσεις;
Το πρόβλημα αυτό μεγαλώνει ακριβώς επειδή δεν διαπίστωσα καμία απολύτως διάθεση αυτοκριτικής, κατ' αρχήν από εμάς ως λαό. Διαχρονικά τα κάνουμε όλα σωστά, διαχρονικά αριστεύουμε, αλλά το διεθνές κατεστημένο και οι Εβραίοι (sic) έρχονται και απεργάζονται άοκνα το κακό μας. Δεν γίνεται έτσι δουλειά...
Ακόμη και στις επικρίσεις της Συμφωνίας (παρόλο που ακόμη δεν έχουμε μάθει και ιδιαίτερα πολλά επί τούτου) ήδη από το ίδιο βράδυ διάβαζα πράγματα στα σόσιαλ μήδια που με έκαναν να απελπιστώ. "Ξεπουλήσατε τη χώρα" φώναζε ο ένας, "Άλλα μας λέγατε προεκλογικά" προσέθετε ο άλλος. "Βάζετε ενέχυρο την δημόσια περιουσία", συμπλήρωνε ο τρίτος, και όλοι μαζί έβραζαν με αντίστοιχους αφορισμούς.
Μόνο που εδώ το πρόβλημα περιπλέκεται, διότι όποιος έχει διαβάσει όλα τα προηγούμενα κείμενα τα οποία -φτου φτου μην τα ματιάσω πέντε ολόκληρα χρόνια σέρνονται στο διαδίκτυο- μπορεί πολύ εύκολα να καταλάβει πως όλο το ξεπούλημα έχει ήδη συντελεστεί ήδη από το 2010. Απλώς να υπενθυμίσω μερικά πολύ βασικά σημεία των περασμένων μνημονίων:
α) έχουμε απωλέσει κάθε δικαίωμα εκδίκασης διαφορών υπό το ελληνικό Δίκαιο και αντ'αυτού έχουμε αποδεχθεί πλήρως το αγγλικό δίκαιο.
β) έχουμε απωλέσει κάθε δικαίωμα να προσφύγουμε σε άλλες πηγές χρηματοδότησης.
γ) έχουμε παραιτηθεί από κάθε έννομο δικαίωμα που παράσχει σε όλα τα κράτη το Διεθνές Δίκαιο.
και ούτως καθεξής, ο κατάλογος του ξεπουλήματος δεν τελειώνει.
Συνεπώς για πείτε μου κάτι ω, ρε παλουκάρια, για ποιο ακριβώς ξεπούλημα μιλάτε; Ή μάλλον πιο σωστά, γιατί τώρα; Δεν έχει μείνει κάτι να ξεπουληθεί, όλα στα χέρια των δανειστών είναι. Μέχρι και η δήθεν πέτρα του σκανδάλου, δηλαδή το ταμείο που θα διαχειρίζεται για αποκρατικοποιήσεις συγκεκριμένη (και ενεχυριασμένη) δημόσια περιουσία, από το δεύτερο μνημόνιο προέρχεται, κοινώς ήδη υφίσταται. Τι μου λέτε λοιπόν; Μήπως έχουμε φλομώσει στους μικρούς Χρυσοχοϊδηδες;

Τέλος πάντων, το βασικό ερώτημα είναι άλλο: με αυτά τα πολιτικά αντανακλαστικά θα υπερασπιστούμε ως λαός τα συμφέροντα της χώρας; Με πολιτική κριτική ικανότητα αμοιβάδας θα σταθούμε ως τείχος στην επερχόμενη λαίλαπα; Μόνο και μόνο επειδή βγήκε μια άλλη κυβέρνηση που πρέσβευε κάτι διαφορετικό, θεωρήσαμε ότι έπαψαν όλα; Πόσο γελοίος πρέπει να είσαι ως λαός όταν έχεις φάει στη μάπα τόσα ψέματα απ'όλους και εξακολουθείς να τα τρως αμάσητα μόνο και μονο επειδή τούτη τη φορά στα λέει κάποιος άλλος; Ή μήπως ξεχάσαμε το υπέρτατο πολιτικό μεγαλούργημα, ότι οι περισσότεροι που ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ στις τελευταίες εκλογές το έκαναν με την πεποίθηση ότι δεν θα έκανε τίποτε από αυτά που έλεγε; Είναι, δηλαδή, αυτό σοβαρό πολιτικό κριτήριο; Είναι αυτός λαός στον οποίον μπορείς να βασιστείς;
Άρα, όπως εύκολα μπορούμε να καταλάβουμε, μέσα σε όλο αυτό το περιβάλλον που πολλά αλλάζουν προς τη λάθος κατεύθυνση το οποίο συνεπάγεται πως ακόμη περισσότερα είναι αυτά που πρέπει με δικό μας κόπο ν'αλλάξουν προς την αντίθετη κατεύθυνση, ένα από αυτά που πρέπει ν'αλλάξει είναι και η πολιτική Παιδεία του λαού και γενικότερα ο λαός ο ίδιος.
Καλό είναι που αρκετοί αποφάσισαν ν'ανοίξουν τηλεοράσεις και ραδιόφωνα όχι για να παρακολουθήσουν κάποια κουτσομπολίστικη εκπομπή, αλλά από μόνο του δεν φτάνει, διότι τα αποτελέσματα της πολιτικής ανωριμότητας και ανευθυνότητας του κόσμου δυστυχώς τα είδαμε και με το ότι το δήθεν μεγαλειώδες αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος εξελίχθηκε σε ένα μεγαλειώδες φιάσκο, που ακριβώς όπως είχαμε προβλέψει συνέτεινε τα μέγιστα ώστε να καταστεί τρισχειρότερη η θέση της χώρας στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Και μην εχετε καμία απολύτως αμφιβολία ότι αν το δημοψήφισμα είχε αποσυρθεί ή αν είχε άλλο αποτέλεσμα, ότι σήμερα θα μιλάγαμε για άλλη συμφωνία. Όχι καλή, αλλά όχι τόσο χάλια όσο αυτή.
Είναι σαφές από όλα αυτά ότι πλέον τα πάντα πληρώνονται, και πολλές φορές πληρώνονται έως και με αίμα. Την επόμενη φορά που θα επιλέξεις τα μπάνια του λαού αντί για την ψήφο, θυμήσου το αυτό μάγκα μου...

Μέρος τέταρτον, η πολιτική παρακαταθήκη, τα δομικά προβλήματα και η Ευρώπη του Αύριο.
Αν όλα αυτά μπορούν να με δικαιώσουν για κάτι, αυτό σίγουρα είναι το ότι πολύ καιρό πριν είχαν τεκμηριώσει τους λόγους για τους οποίους είμαι Ευρωσκεπτικιστής. Να προσεγγίσουμε, όμως, λίγο διαφορετικά τα πράγματα προκειμένου να κατανοήσουμε το πραγματικό μέγεθος του προβλήματος.
Επί της ουσίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση ακολούθησε τα βήματα των Ηνωμένων Πολιτειών σε αρκετά ζητήματα, μόνο που δεν τα ακολούθησε με τον τρόπο που έπρεπε.
Οι Αμερικάνοι ιδίως μετά το τέλος του εμφυλίου, όταν έκατσαν να βάλουν κάτω τι είδους κράτος ήθελαν να φτιάξουν, κατανόησαν απλώς τα προφανή ακριβώς επειδή ήταν εντελώς αυτονόητα:
Κατά πρώτον, δεν μπορείς να αντιμετωπίζεις με τον ίδιον τρόπο διαφορετικές "τοπικές" οικονομίες (το οποίο επί της ουσίας ήταν και ο κύριος λόγος για τον οποίον ξέσπασε ο αμερικανικός εμφύλιος).
Κατά δεύτερον, δεν μπορείς να αναμένεις από οικονομίες με διαφορετικές δυνατότητες να συμμετέχουν εξίσου στον κρατικό κορβανά.
Κατά τρίτον, ότι η πολιτική επιρροή πρέπει να είναι αντίστοιχη της συμμετοχής ως αντιστάθμισμα.
Κοινώς οι Αμερικάνοι κατάλαβαν πως η ισότητα και η δικαιοσύνη συχνά δεν συμβαδίζουν και χρειάζεται προσεκτικός χειρισμός. Το Τέξας, για παράδειγμα, που είναι η πιο πλούσια αμερικανική Πολιτεία, ζει μόνο του σχεδόν τις μισές βόρειες ΗΠΑ, και γι'αυτόν τον λόγο είναι η Πολιτεία με την μεγαλύτερη πολιτική επιρροή σε ολόκληρες τις ΗΠΑ. Τα δε έσοδά του τα αυγατίζει μόνο του και δεν τα παίρνει πίσω από τους Βορείους. Αυτό είναι το δίκαιο, παρόλο που καταπατά την ισότητα.
Κάτι άλλο που επί τούτου κατανόησαν νωρίς οι Αμερικάνοι ήταν και το ότι για να φτιάξουν ένα ομόσπονδο κράτος, θα έπρεπε να θεμελιώσουν τις τοπικές ανάγκες μετατρέποντάς τες σε δομικά χαρακτηριστικά ολόκληρης της χώρας. Ακριβώς γι'αυτόν τον λόγο παρόλο που το Κράτος σε κεντρικό επίπεδο έχει τρεις κοινούς βασικούς πυλώνες χάραξης πολιτικής, ήτοι την Εθνική Οικονομική Πολιτική, την Εξωτερική Πολιτική και την Άμυνα, εντούτοις κάθε Πολιτεία έχει τη δική της οικονομία, το δικό της φορολογικό σύστημα, τους δικούς της Νόμους, το δικό της σύστημα Δικαιοσύνης, το δικό της ταμείο, τους δικούς της υπαλλήλους κ.ο.κ. (ειρήσθω εν παρόδω να πω ότι και στη Γερμανία το ίδιο συμβαίνει). Αυτό δείχνει ότι ταυτόχρονα λειτουργεί και το κεντρικό κράτος αλλά και οι Πολιτείες που θεωρούνται απολύτως αυτόνομες και ανεξάρτητες.
Και σε αυτό το σημείο αναφύονται μερικοί πολύ σημαντικοί παράγοντες που δυστυχώς αγνοούμε αν και κάνουν τη διαφορά: ναι μεν λόγω οικονομικής φιλοσοφίας υπάρχουν δυνατότητες πολλών αποκλίσεων (πχ σε μισθούς ή στους φορολογικούς συντελεστές), όμως σε γενικές γραμμές δεν παρατηρούνται τραγικές διαφορές. Το ίδιο συμβαίνει και στις τιμές των προϊόντων.

Άρα, για να συγκεφαλαιώνουμε, οι ΗΠΑ δουλεύουν έχοντας μεν κοινή οικονομική πολιτική σε επίπεδο κράτους υπό μία εθνική τράπεζα, σέβονται όμως τις τοπικές οικονομίες και διατηρούν την ανεξαρτησία τους. Αυτά όλα γίνονται με ένα ενιαίο νόμισμα και με απόλυτη πολιτική ενοποίηση, παρόλο που οι τοπικές πολιτικές "ιδιαιτερότητες" παραμένουν εξίσου σεβαστές. Με λίγια λόγια λειτουργούν με τον ακριβώς αντίθετο τρόπο από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στην δική μας γωνιά του πλανήτη, το όλο οικοδόμημα έχει φτιαχτεί με τρόπο τέτοιο που να ευνοεί τις ήδη πλούσιες βόρειες χώρες, οι οποίες ταυτόχρονα διαθέτουν και τη μεγαλύτερη πολιτική επιρροή. Την ίδιαν στιγμή δεν γίνεται σεβαστή καμία ιδιαιτερότητα των τοπικών οικονομιών (και αυτό δεν είναι κάτι που ξεκίνησε τώρα, αλλά ουσιαστικά πηγαίνει πίσω στις αρχές της δεκαετίας του 80), ενώ έχει αρχίσει να μην γίνεται σεβαστή και καμία πολιτική ανεξαρτησία, γεγονός το οποίο εν πολλοίς είναι και απόρροια της μη υπερψήφισης του Ευρωσυντάγματος κατά το παρελθόν. Και τα αποτελέσματα όλου αυτού του οικοδομήματος τα βλέπουμε.

Να επαναφέρουμε κάτι στην συζήτηση που θίξαμε επιφανειακά πιο πάνω, αλλά τώρα είναι η ώρα να το κατανοήσουμε: για ποιον λόγο οι πρώην ανατολικές χώρες συντάσσονται σχεδόν δογματικα'με τη Γερμανία; Η απάντηση είναι απούστατη: οι ομολογουμένως φτωχές πρώην ανατολικές χώρες που έχουν μισθούς των 200 ευρώ το πολύ και συντάξεις στο κατοστάρικο, δεν είναι δυνατόν να δίνουν δάνεια στην Ελλάδα για να έχει μισθούς των 1000 ευρώ και συνταξεις των 800. Οκ, ξέρω τι θα μου πείτε, ότι είναι άλλο το κόστος ζωής εδώ κι άλλο εκεί. Ισχύει, αλλά η διαφορά στο κόστος δεν είναι τέτοια που να δικαιολογεί τόσο μεγάλες μισθολογικές διαφορές. Δεν είναι, λοιπόν, ότι οι πρώην ανατολικοί έχουν κάτι μαζί μας, αλλά το γεγονός ότι θεωρούν αδιανόητο αυτό που συμβαίνει. Αυτό και μόνο αποδεικνύει πόσο στρεβλά δομημένη είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, που αντί να προσπαθεί να βελτιώσει το επίπεδο όλων των λαών της, εντούτοις κατά πως φαίνεται το πηγαίνει για διπλό νόμισμα το πράγμα (δηλαδή το περιβόητο ευρώ δύο ταχυτήτων), όπου το σκληρό νόμισμα θα το έχουν οι χώρες που θα μείνουν στον σκληρό πυρήνα (δηλαδή οι βόρειες) και το μαλακό νόμισμα που θα ειναι ο τροφοδότης των βορείων θα το έχουν ολοι οι υπόλοιποι, οι οποίοι θα φτωχοποιούνται ολοένα και περισσότερο.

Είναι, λοιπόν, προφανές πως για να λειτουργήσει το μαγαζί χρειάζεται γκρέμισμα και ξαναχτίσημο από την αρχή, είναι όμως διατεθειμένοι οι Ευρωπαίοι να δουν κάτι τέτοιο να συμβαίνει, και ιδίως (κάποιοι) να χάσουν τα πρωτεία;
Λένε ότι η Ιστορία συνήθως γυρνάει σαν φάρσα και ίσως να είναι έτσι. Στην δική μας περίπτωση όμως γυρνάει σαν δαμόκλειο σπάθη πάνω από το κεφάλι μας. Η μοναδική φορά που χώρα του δυτικού κόσμου έχασε βίαια το εν τέταρτο του ΑΕΠ της, αυτές ήταν οι ΗΠΑ στον μεσοπόλεμο που κατά το κραχ του 29 είχαν αντίστοιχη καταβαράθρωση. Και τη συνέχεια, νομίζω ότι όλοι την θυμάστε: Β' Παγκόσμιος Πόλεμος.
Βεβαίως, θα μου πείτε, ότι η Ελλαδίτσα δεν έχει την πολιτική ισχύ για να προκαλέσει τον τρίτο παγκόσμιο, όμως η χώρα μας διαθέτει όλα τα απαιτούμενα μέσα για να πυροδοτήσει την αλυσιδωτή αντίδραση εκείνη που να οδηγήσει σε καταστροφή τέτοια τις χώρες που έχουν το πολιτικό βάρος να ξεκινήσουν έναν τέτοιον πόλεμο. Και μην ξεχνάτε κάτι πολύ σημαντικό: οι πόλεμοι ξεκινάνε όταν ο κόσμος πεινάει.
Είναι, πλέον, σαφές πως η πρόσφατη συμφωνία που έκανε η χώρα μας με τους δανειστές, δεν αποτελεί την τελευταία ευκαιρία για τη χώρα όπως εσφαλμένα νομίζει ο πολύς κόσμος. Η συμφωνία αυτή (ούτως ειπείν το πως θα τη χειριστούν οι Ευρωπαίοι ιδίως) είναι η τελευταία ευκαιρία για τον κόσμο ολόκληρο.Νομίζω ότι οι Αμερικάνοι έχουν αρχισει και το αντιλαμβάνονται πλέον και γι'αυτό είναι σε διαρκή εγρήγορση.
Και με μία γερμανική Ευρώπη έτσι όπως τη βλέπουμε και τη βιώνουμε, που δεν έχει καταφέρει να πείσει ούτε κατά το ελάχιστον ότι μπορεί να χειριστεί μια κρίση, που δεν έχει πείσει ότι μπορεί να ηγηθεί των εξελίξεων, που δεν έχει παρουσιάσει καμία απολύτως ένδειξη ότι μπορεί να στρέψει τα πράγματα προς το καλύτερο, που αποδεικνύεται διαρκώς απελπιστκά κατώτερη των περιστάσεων είναι προφανές ότι δεν έχουμε να περιμένουμε κάτι καλό.
Πριν από λίγους μήνες είχα ακούσει μια πολύ σοβαρή κουβέντα από έναν δημοσιογραφο (και δυστυχώς ούτε θυμάμαι από ποιον, ούτε τίνος ήταν η κουβέντα): η Γερμανία και κατ' επέκταση η Ευρώπη πληρώνουν το γεγονός ότι Η Γερμανία είναι πολύ μεγάλη για την Ευρώπη αλλά πολύ μικρή για τον Κόσμο. Είναι ακριβώς έτσι. Γι'αυτόν τον λόγο η Γερμανία πάντοτε θα χάνει τους πολέμους και γι'αυτό πάντοτε θα καταστρέφει την Ευρώπη.

Μόνο εάν εμείς, οι πολίτες όλων των χωρών, επιδείξουμε την απαιτούμενη εγρήγορση και ωριμότητα και ασκόντας ασφυκτική πίεση ακριβώς όπως είχε δείξει ο μέγας Γκάντι, διά μέσου της κατακραυγής και ενθυμούμενοι ότι η πένα είναι ισχυρότερη από το όπλο, μόνο έτσι μπορούμε να πιέσουμε τους Ευρωπαίους πολιτικούς ηγέτες με το ανάστημα νάνου να αναλογιστούν τις ευθύνες τους και να βάλουν την Ευρώπη πίσω στις ράγες του ανθρωπισμού που πρέσβευε. Μόνο έτσι μπορεί να γίνει η Ευρώπη που όλοι θέλουμε και θέλει πολλή δουλειά αυτό αδέλφια.
Και το μόνο βέβαιο είναι ότι με πορδές αυγά δεν βάφονται.

Πλέον είναι κατανοητό ότι έχουμε ξεμείνει από χρόνο, γι'αυτό και πρέπει ταυτόχρονα να αλλάξουμε και τους εαυτούς μας, και τη χώρα μας, και την Ευρώπη. Τα λέγαμε σχετικά πρόσφατα άλλωστε ότι σε'μάς έπεσε ο κλήρος.
Χαίρεται.

Τρίτη 7 Ιουλίου 2015

Τι επέλεξα και άλλες γεωπολιτικές ιστορίες (ένα δημοψηφισματικό υπερσενδόνι)

Με τις εξελίξεις ήδη να τρέχουν και τον ελληνικό λαό να έχει αποφασίσει εμφατικά στο δημοψήφισμα της Κυριακής, θεωρώ ότι ήγγικεν η ώρα να αποκαλύψω τι ψήφισα και γιατί το ψήφισα, και ως εκ τούτου να σχολιάσω τι θεωρώ πως έρχεται.
Δεν ξέρω πόσο παρατηρητικοί είστε, αλλά προ δημοψηφίσματος απέφυγα επιμελώς να αποκαλύψω τι θα ψήφιζα, παρόλο που οι αναλύσεις που έγραψα το φώναζαν από μακρυά. Αυτό που ψήφισα λοιπόν ήταν "ναι" και σας παρακαλώ να δώσετε βάση σε κάποια πράγματα που θα γράψω στην συνέχεια, μιας και καλό θα είναι έστω να τα έχετε υπόψιν σας ακόμη κι αν διαφωνείτε πλήρως με αυτά.

Είμαι βέβαιος ότι απ´οσους με γνωρίζουν έστω και διαδικτυακά, αρκετοί θα έμειναν άναυδοι μιας και θα είχαν το "όχι" ως σιγουράκι. Οφείλω να ομολογήσω ότι κόπιασα πάρα πολύ για να αποφασίσω. Επί μέρες έγραφα και εδώ μέσα αλλά και εις το φεηστσιμβούκιον πως το δημοψήφισμα μας έφερνε αντιμέτωπους με δύο εξαιρετικά κακές κι επώδυνες επιλογές, όπου αμφότερες σήμαιναν αίμα και άμμο και κυρίως ότι εάν ο Τσίπρας δεν έπαιρνε πίσω το δημοψήφισμα, ο καθείς από εμάς θα έπρεπε να θυσιάσει κάτι στον βωμό της επιλογής που θα έκανε.
Δεν σας κρύβω ότι κατά βάθος ένας από τους λόγους που ήθελα διακαώς να ανακαλέσει ο Τσίπρας το δημοψήφισμα πέραν όλους αυτούς που ανέπτυξα ενδελεχώς, ήταν και το ότι δεν ήθελα σε καμία περίπτωση να κληθώ όντως να επιλέξω ανάμεσα σε δύο τόσο εφιαλτικές επιλογές. Όσο έβλεπα όμως να περνούν οι μέρες και το δημοψήφισμα να μην ανακαλείται, συνειδητοποίησα κι εγώ πως δεν γλίτωνα την επιλογή.
Νομίζω ότι ήταν Πέμπτη βράδυ που αποφάσισα οριστικά και με καρδιά πιο βαρειά και κρύα κι από το πιο παγωμένο ατσάλι, να επιλέξω το "ναι", γνωρίζοντας πλέον πολύ καλά τι ήταν αυτό που επέλεγα.

Ευτυχώς παρόλο που είμαι άνθρωπος που δρα πολύ συχνά με το συναίσθημα, στην παρούσα φάση δεν επέτρεψα στο θυμικό μου να πάρει τα ηνία. Βέβαια αυτό πιθανώς να οδηγήσει κάποιους που ανήκουν στα δελαστίκ όρια των δεικτών νοημοσύνης (δηλαδή εντελώς στον πάτο) ότι είμαι γερμανοτσολιάς και σκυλί, ή ότι λιποψύχισα σε μια τόσο σημαντική στιγμή του ελληνικού έθνους και ό,τι άλλη μαλακία διαβάσαμε με εξοντωτική λεπτομέρεια τις τελευταίες ημέρες. Βασικά αν η κουβέντα πάει στο τι έχει προσφέρει ο καθένας στην πατρίδα, πιστέψτε με θα εκπλαγείτε τι μπορεί να έχω κάνει όλα αυτά τα χρόνια, όμως εδώ δεν είμαστε ούτε για αυτοδιαφημίσεις, ούτε για να κάνουμε διαγωνισμούς. Τουναντίον όμως, επειδή θεωρώ ότι το χρέος όλων μας προς την πατρίδα ήταν υπερβολικά μεγάλο, ένοιωσα υποχρεωμένος να ψηφίσω αυτό το εφιαλτικό "ναι", το οποίο δυστυχώς για κάποιους δεν ήταν ούτε υποταγή στους Γερμανούς, ούτε παράδοση της εθνικής κυριαρχίας και δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο.

Πριν προχωρήσω, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω κάτι, μιας και πολλή σπουδή έπεσε επί τούτου στο εξαιρετικά διχαστικό κλίμα των τελευταίων ημερών: σε καμία περίπτωση δεν με ταυτίζει αυτό το "ναι" με όλους τους άλλους που το επέλεξαν, ακριβώς όπως η στήριξή μου στον Ολυμπιακό σε καμία περίπτωση δεν με ταυτίζει και με τον Μαρινάκη. Το τονίζω αυτό και συμπληρώνω ότι δεν αναφέρομαι μόνο σε γνωστές προσωπικότητες για τις οποίες χύθηκαν τόνοι διαδικτυακό μελάνι (βλ. πολιτικούς, μεγαλοδημοσιογράφους κλπ), αλλά ο ανωτέρω αφορισμός συμπεριλαμβάνει και απλούς πολίτες με τους οποίες ιδεολογικά δεν έχω ούτε καν μια τελίτσα κοινή και δεν πρόκειται ποτέ να αποκτήσω. Πάμε τώρα στο ζουμί, όπου κατ' αρχήν είναι θεμελιωδώς σημαντικό να κατανοήσουμε ποιοι ακριβώς είναι οι όροι του παιχνιδιού.

Πρώτη παρατήρηση: η ελληνικός λαός απάντησε σε ένα δημοψήφισμα. Το δημοψήφισμα αυτό έχει ισχύ για την ελληνική κυβέρνηση εντός της ελληνικής επικράτειας. Τόσο απλό, τόσο ξεκάθαρο. Είτε το γουστάρει ο περισσότερος κόσμος, είτε όχι, κανένας άλλος λαός της Ευρώπης (και κατ' επέκτασιν κράτος) δεν δεσμεύεται από την όποια απόφαση του ελληνικού λαού στο οποιοδήποτε ερώτημα. Αν αύριο-μεθαύριο βγουν οι Γερμανοί και κάνουν δημοψήφισμα για το ύψος της φορολογίας που πρέπει να έχουμε στην Ελλάδα, ό,τι κι αν αποφασίσουν δεν μας δεσμεύει σε καμία περίπτωση. Αντίστοιχα, λοιπόν, κανείς άλλος λαός δεν δεσμεύεται από την οποιανδήποτε απόφαση του ελληνικού λαού. Αυτό θα μπορούσε εύκολα να γίνει αντιληπτό (αλλά δυστυχώς οι Ευρωπαίοι δεν έχουν ιδιαίτερα πλεονάσματα γελοιότητας σε σχέση με'μάς) αν έβγαιναν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και ανακοίνωναν πως θα έκαναν δημοψηφίσματα στις χώρες τους αναφορικά με το αν θα πρέπει να αποδεχθούν τα αποτελέσματα του ελληνικού δημοψηφίσματος, όπου φυσικά εκεί θα γέλαγε κι ο κάθε πικραμένος.
Δεύτερη παρατήρηση: κάτι που είτε μας αρέσει, είτε όχι δεν μπορούμε ποτέ να παραβλέψουμε, είναι οι αριθμοί. Ναι μεν το αν οι αριθμοί λένε ή όχι την αλήθεια έχει να κάνει με τον λόγο για τον οποίον θες να τους χρησιμοποιήσεις, όταν όμως μιλάμε για κάτι εντελώς αντικειμενικό, ήτοι το αν μου βγαίνει ο "οικογενειακός" προϋπολογισμός, δεν υπάρχει ούτε αντικειμενικό, ούτε υποκειμενικό. Είναι απλώς θέμα πραγματικότητας: μέχρι πότε έχω λεφτά. Αυτό, λοιπόν, είναι κάτι που το γνωρίζουν όλοι: και εμείς και οι Ευρωπαίοι. Δίχως να θέλω να εξετάσω το πως βρεθήκαμε σε τούτα τα χάλια ή τι ευθύνες υπάρχουν κλπ, μιας και αυτά είναι θέματα για άλλη συζήτηση, σημασία έχει ένα πράγμα: για το ελληνικό κράτος υπάρχουν κάποιες συμβατικές υποχρεώσεις τόσο εντός, όσο κι εκτός συνόρων. Αν δεν έχεις λεφτά, θα πρέπει ή να βρεις ή να φτιάξεις. Για να βρεις, θα πρέπει να απευθυνθείς σε κάποιους και προφανώς αυτούς τους κάποιους δεν μπορείς να τους πιέσεις να σου δώσουν τα δικά τους λεφτά και μάλιστα με τους δικούς σου όρους. Εκτός δηλαδή αν θες να φτιάξεις λεφτά, οπότε εκεί αλλάζει το πράγμα... Αυτό το λέω προς επίρρωσιν της πρώτης παρατήρησης.
Τρίτη παρατήρηση: καλά και άγια όλα αυτά που ακούσαμε περί του πόσο τεράστιο μπαϊράκι έχουμε τη δυνατότητα να σηκώσουμε, αλλά ξεχνάμε ότι δεν είμαστε μόνοι μας. Είτε μας αρέσει, είτε όχι, συμμετέχουμε σε μια ευρύτερη ομάδα, γεγονος το οποίο συνεπάγεται κάποια πράγματα, ένα εκ των οποίων είναι και η συμμόρφωση με τους κανόνες τους οποίες έχουμε προ πολλού με νόμους του κράτους αποδεχθεί. Εδώ πέρα, λοιπόν, απλώς αποτύχαμε να κάνουμε έναν βασικό διαχωρισμό: που ευθύνονται οι δικοί μας πολιτικοί και που οι Ευρωπαίοι πολιτικοί. Να το πούμε εντελώς απλά: όταν ο Ευρωπαίος έρχεται και σου λέει ότι εγώ θα σε δανείσω αλλά εσύ πρέπει να μειώσεις το κράτος, δεν εννοεί ότι πρέπει σώνει και καλά να απολυθεί ένας γιατρός. Μπορεί κάλλιστα να απολυθεί κι ένας υπάλληλος της Βουλής, όμως ο δεύτερος μπορεί να είναι έως και συγγενής πολιτικού. Ο πρώτος όμως είναι αδιάφορος, διότι ο πολιτικός δεν πηγαίνει σε δημόσια Υγεία, στην ιδιωτική πηγαίνει, άρα δεν τον νοιάζει. Το γεγονός, λοιπόν, ότι εξακολουθούμε να έχουμε ένα μεγαλειωδώς σπάταλο κράτος  που δεν μπορεί να τίποτε να φτιάξει κάποια θεμελιωδώς στοιχειώδη πράγματα διότι αδυνατεί να υπερβεί τις μικροκομματικές κόκκινες γραμμές, δεν είναι κάτι για το οποίο μας φταίνε οι Ευρωπαίοι, αλλά κάτι για το οποίο μας φταίει το κακό μας το κεφάλι. Αντίστοιχα, είναι οι δικοί μας οι πολιτικοί που φταίνε διότι απέτυχαν διαχρονικά να εξηγήσουν στους Ευρωπαίους τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής οικονομίας, τις ανάγκες και τις δυνατότητες που υπήρχαν με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ολόκληρη αυτή η ανθρωπιστική κρίση και να φτάσει η χώρα στην κατάρρευση. Η πικρή αλήθεια είναι ότι οι Ευρωπαίοι βλέπουν απλώς αριθμούς και για την ακρίβεια τους αριθμούς που τους πηγαίνουμε εμείς. Αν εμείς είμαστε για τα πανηγύρια, δεν μας φταίνε οι Ευρωπαίοι και αυτό το λέω εγώ που κατ' επάναληψιν τους έχω κατηγορήσει για χίλια δυο άλλα πράγματα.
Τέταρτη παρατήρηση, ως απόρροια της τρίτης: καλό είναι να πανηγυρίζουμεγια την στήριξη που μας προσέφεραν οι Ευρωπαίοι πολίτες τις τελευταίες ημέρες, όμως στο πλαίσιο αυτής της αλληλεγγύης ας έχουμε κατά νου και κάτι ακόμα: εδώ και χρόνια το χρέος μας από ιδιωτικό έχει γίνει κρατικό. Κοινώς χρωστάμε σε πολίτες των χωρών της ΕΕ. Οι πολίτες αυτοί ανεξάρτητα από τις οικονομικές συνθήκες που επικρατούν στις χώρες τους πληρώνουν αδρά για την σωτηρία των ελληνικών τραπεζών και κατ' επέκταση για τη σωτηρία του ευρώ. Το γεγονός ότι σε'μάς δεν έρχονται τα λεφτά αυτά δεν σημαίνει ότι οι οι πολίτες των άλλων χωρών δεν τα πληρώνουν. Οπότε ας είμαστε λίγο προσεκτικοί σε κάποιες αναφορές μας ως προς το τι μπορούμε να κάνουμε με το χρέος μας ψωςψ χώρα, διότι ο Σόιμπλε δεν μας δανείζει από την προσωπική του περιουσία.

Ελπίζωντας ότι κατανοήσαμε τα εντελώς βασικά, πάμε στο επόμενο στάδιο που περιέργως δείχνει να είναι και το πιο περίπλοκο αν και δεν θα έπρεπε, και το θέτω έτσι διότι είναι το βασικό λάθος που έκανε (και μάλιστα κατ' εξακολούθηση) ο Τσίπρας όλο το προηγούμενο διάστημα. Ποιο ήταν αυτό; Ότι θεωρούσε πως αν προτείνει κάτι λογικό στους Ευρωπαίους, αυτοί αυτόματα θα το δεχόντουσαν. Έτσι και τώρα, βασιζόμενος στο πολιτικό μήνυμα του δημοψηφίσματος (που είναι και το μοναδικό κομμάτι αυτής της ιστορίας που υπό συνθήκες μπορεί να χρησιμοποιήσει ως διαπραγματευτικό χαρτί), ήτοι ότι κυρίες και κύριοι, μας έχετε ξεσκίσει, δεν αντέχουμε άλλο, ιδού και τα αποτελέσματα άρα πρέπει να κάνουμε κάτι διαφορετικό. Αυτός ο συλλογισμός είναι λογικότατος, όμως εξαιρετικά δύσκολο να γίνει αποδεκτός και αυτό για έναν απλούστατο λόγο: διότι δεν συμπεριλαμβάνει όλα τα βασικά δεδομένα αυτής της υποθέσεως. Και ποια είναι αυτά;

Επικρατεί ευρέως μια τυπικά ελληνική στρεβλή άποψη περί των κακών Ευρωπαίων που θέλουν να μας αφανίσουν ως έθνος κλπ, κλπ. Η πραγματικότητα δεν είναι καθόλου έτσι όμως. Βασικά, όπως ανέκαθεν υπήρχαν πολιτικοί (ή και πολίτες) που δεν μας γούσταραν ως κράτος ή και ως έθνος, έτσι εξακολουθούν να υπάρχουν και τώρα, κοινώς στο θέμα αυτό δεν αλλάζει τίποτε: πάντα είχες συμπάθειες και αντιπάθειες και πάντα θα έχεις. Αυτές αν υποθέσουμε ότι παίζουν κάποιον ρόλο είναι απλώς σε επίπεδο σφαίρας επιρροής κάποιων αποφάσεων που όμως δεν ξέρω αν έχουν δυνατότητα να επηρεάσουν την γενικότερη εικόνα και αυτό διότι διακυβεύονται σοβαρότερα και μεγαλύτερα πράγματα.
Έχουμε τονίσει και στο παρελθόν ότι η ΕΕ έχει λάβει μια σχεδόν απάνθρωπη υπόσταση που βλέπει μόνο αριθμούς και τίποτε άλλο, συνεπώς η αντιμετώπιση που λαμβάνουμε δεν έχει να κάνει με το ότι μας μισούν και θέλουν το κακό μας, αλλά με το ότι η όλη μας στάση δημιουργεί σοβαρά προβλήματα σε έναν μηχανισμό παραγωγής κερδών γι'αυτούς, ο οποίος αποδεδειγμένα είναι έτοιμος να καταρρεύσει κιόλας (και γι'αυτό είναι σχεδόν αδύνατον να βρεθεί λύση στα προβλήματα). Ας δούμε λίγο πιο προσεκτικά τι ακριβώς σημαίνει αυτό.

Όντως, στο παρελθόν η εν λόγω ελληνική κυβέρνηση είχε κάνει μερικές πολύ καλές (και απ'´ο,τι είχε ειπωθεί ακόμη κι από αντιπολιτευόμενους) εξαιρετικά βιώσιμες προτάσεις για να λυθούν τα προβλήματα της χώρας, όμως αυτά δεν βρήκαν ευήκωα ώτα. Γιατί;
Η απάντηση είναι απλή και εξηγεί και πολιτικά ένα πλήθος από άλλες επιπλοκές που επίσης θα εξετάσουμε στο μέτρο του δυνατού. Το πρόβλημα δεν είναι η Ελλάδα, ούτε καμία Ελλάδα. Το πρόβλημα είναι το ευρώ, χρόνια το γκαρίζω, και η άποψη αυτή εσχατως και με αφορμή την ελληνική κρίση άρχισε (επιτέλους) να συζητείται ολοένα και περισσότερο. Η Ελλάδα έρχεται με τα δικά της προβλήματα και απλώς κάνει μεγαλύτερο το πρόβλημα, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει έως και η παγκόσμια οικονομία (η οποία ως γνωστόν είναι μία φούσκα και τίποτε άλλο). Αν οι Ευρωπαίοι αυτήν την στιγμή κάνουν πίσω στο θέμα της Ελλάδας, τότε μοιραία θα ακολουθήσουν και άλλες χώρες που θα ζητήσουν τα ίδια πράγματα και για λόγους δικαιοσύνης θα πρέπει να τα λάβουν και η Ευρώπη δεν μπορεί να αντέξει (αντικειμενικά) κάτι τέτοιο.

Αυτό που δεν έχει καταλάβει ο περισσότερος κόσμος είναι ότι η "μάχη" για την Ελλάδα γίνεται με φόντο την Ισπανία και τις επικείμενες εκλογές της τον προσεχή Δεκέμβριο (αν δεν με απατά η μνήμη μου). Αν η Ελλάδα με το μικρό μέγεθός της εντός της ευρωζώνης απειλεί με μία -σχετικά της πλάκας ένεκα μεγέθους οικονομίας- αριστερή (;) κυβέρνηση να τινάξει στον αέρα τα πάντα, φανταστείτε τι ακριβώς θα συμβεί αν έχουμε μια επανάληψη του έργου με την Ισπανία και την απείρως μεγαλύτερη οικονομία της (το οποίο συνεπάγεται και απείρως μεγαλύτερα προβλήματα). Αν, λοιπόν, υποθέσουμε ότι οι περιβόητοι podemos παίρνουν κεφάλι εκεί πέρα, ενώ τον τελευταίο καιρό λέγαμε ότι η ΕΕ βρίσκεται σε αχαρτογράφητα νερά θα διαπιστώσουμε ότι υπάρχουν κι ακόμη χειρότερα. Κι αν πάρουν κι άλλες χώρες σειρά, θα γίνουν ακόμη πιο αχαρτογράφητα κ.ο.κ.
Την ίδιαν στιγμή υπάρχει και το μικροκομματικόν του πράγματος: ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σαφές ότι προσέφυγε στο δημοψήφισμα για καθαρά εσωκομματικούς λόγους (και τα υπόλοιπα περί δημοκρατικών διαδικασιών τ'ακούω βερεσέ). Αν υπέγραφε την τελευταία συμφωνία (που όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν στο γεγονός ότι ήταν στο παραπέντε να το κάνει), ήταν μαθηματικά βέβαιο ότι η συμφωνία θα πέρναγε άνετα από τη Βουλή. Οπότε θα φτάναμε στο εξής ευτράπελο: την συμφωνία θα την υπερψήφιζαν οι μνημονιακοί και το μεγαλύτερο κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ επειδή δεν θα ήθελε να φανεί ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ πέρασε νέο μνημόνιο με τους βουλευτές της αντιπολίτευσης και ως εκ τούτου θα πέρναγε περπατώντας με αριθμό βουλευτων τέτοιον που ούτε επί μνημονιακών κυβερνήσεων δεν είχε καταφέρει να περάσει.
Όταν, λοιπόν, ο Τσίπρας έρχεται και βάζει ολόκληρη την Ευρώπη σε τέτοια περιπέτεια, για ποιον λόγο δεν θα κάνει το ίδιο ο Ισπανός πρωθυπουργός, ο Ιταλός ή ο Ιρλανδός κι ο Πορτογάλλος, που τα τελευταία χρόνια έχουν θέσει τους δικούς τους λαούς σε αντίστοιχες πολιτικές λιτότητας; Μήπως δεν θα αντιδράσει εις βάρος της κυβερνήσεώς του ο Ισπανός πολίτης που είδε να του παίρνουν το σπίτι και διαπίστωσε ότι αν η κυβέρνησή του είχε στηλώσει τα πόδια της όπως η ελληνική, δεν θα το είχε χάσει; Οπότε όπως καταλαβαίνουμε το ντόμινο των πολιτικών εξελίξεων θα είναι σχεδόν δραματικό και θα συμπαρασύρει σιγά, σιγά όλες τις χώρες, ακόμη και τις ισχυρές. Διότι μην τρέφετε καμία αυταπάτη ότι οι ισχυρές (οικονομικά) χώρες θα μείνουν εκτός νυμφώνος από ένα τέτοιο πανηγύρι (αν και για ποιοτικά διαφορετικούς λόγους). Μία τέτοια κατάσταση δεν θα συμμαζεύεται με τίποτα, οπότε το φαινόμενο πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα, πριν επεκταθεί.

Αυτός είναι ο λόγος που ο Τσίπρας όχι απλά δεν έχει βρει τις συμμαχίες που υπολόγιζε αλλά και που δεν τον έχει υποστηρίξει κανένας απολύτως ούτε καν στο παραμικρό: όποιος το κάνει αυτομάτως μπαίνει σε κατάσταση πολιτικά μελλοθάνατου από τον ίδιον τον λαό του και δεν είναι καιροί για πολιτικές αυτοκτονίες. Ακόμη και η Κύπρος είναι αδύνατον να μας υποστηρίξει (κι αν έχετε παρατηρήσει δεν το έχει πράξει έως τώρα) κι αυτό για έναν επιπρόσθετο λόγο (που αναπτύξαμε αρκούντως στα προηγούμενα σεντόνια): το νησί ξέρει ότι όταν θα αρχίσουν τα διπλωματικά αντίποινα προς την Ελλάδα για τις ζημιές που έχει προκαλέσει, η Κύπρος είναι πολύ πιθανό να συμπεριληφθεί στα θύματα των "πράξεως αντεκδίκησης" εις βάρος των ελληνικών συμφερόντων. Διότι όπως έχουμε πει, μέσα σε ένα τόσο εύθραυστο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον η Ελλάδα έχει ήδη κάνει αρκετή ζημιά, οπότε το να την τιμωρήσεις με τρόπο που θα βλάψει περαιτέρω το οικονομικό περιβάλλον (και κατ' επέκταση τις οικονομίες των ίδιων χωρών που έχουν και το μαχαίρι και το πεπόνι) θα ισοδυναμούσε με το να βγάλουν τα ίδια τους τα μάτια. Άρα το αυγουλάκι μας θα τον ρουφήξουμε με κάποιον άλλον τρόπο, που θα πονέσει μόνο εμάς και άλλος τρόπος πέραν των διαχρονικά ανοικτών πληγών των εθνικών θεμάτων, δεν υπάρχει. Είναι τόσο απλό το πράγμα.
Θα ήθελα να υπενθυμίσω ένα εξόχως διδακτικό παράδειγμα που συμπεριλαμβάνει την Κύπρο, μιας και την αναφέραμε, υπό παρόμοιες συνθήκες και που δυστυχώς έχουμε λησμονήσει αν και σχετικά πρόσφατο: όταν προ ολίγων ετών "αποφασίστηκε" ότι η Κύπρος παραήταν μικρό μέγεθος για να διαθέτει τόσο μεγάλο πλούτο σε ξένο ρευστό, δέχθηκε μια λυσσαλέα επίθεση ακριβώς στο σημείο που αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα ολόκληρου του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος, στις τράπεζες. Νομίζω ότι όλοι θυμόμαστε πως εξελίχθηκε η ιστορία: ξεκίνησε με ένα μεγαλειώδες "όχι" σε πολιτικό επίπεδο, το οποίο σε ολόκληρο τον ελληνισμό εορτάστηκε ωσάν η νέα εθνεγερσία και έδειχνε το μεγελείον της φυλής (ακριβώς όπως και προχθές το βράδυ δηλαδή) και κατέληξε σε εντελώς σκληρό μεταμεσονύκτιο κίνκυ πορνό και δίχως πολλά ταμπού, όπου η Κύπρος παρακαλούσε για λίγο πήδημα ακόμα υπό την προϋπόθεση ότι θα σταματούσε μια ώρα αρχύτερα. Και είμαι εξίσου βέβαιος ότι θυμάστε και τις απώλειες της κυπριακής οικονομίας: τράπεζές της απορροφήθηκαν από ελληνικές, κούρεμα καταθέσεων, δυσβάσταχτοι μνημονιακοί όροι κ.ο.κ. Και η ένδοξος Ελλάς; Σφύριζε αδιάφορα, εάν θυμάστε, διότι απλούστατα δεν μπορούσε να κάνει τίποτε.

Όλα αυτά τα μνημονεύω απλώς για να καταλήξω στο εντελώς προφανές, ότι είτε μας αρέσει, είτε όχι, από την στιγμή που δεν είμαστε οικονομικά (και νομισματικά) ανεξάρτητη ως χώρα, οι αριθμοί δημιουργούν ένα εντελώς προβλέψιμο μέλλον: στην οικονομία, είτε βγαίνεις, είτε δε βγαίνεις και σε κάθε περίπτωση κάτι πρέπει να κάνεις (νομοτελειακά). Αυτό με τη σειρά του σημαίνει πως το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ελάχιστα θα επηρεάζε το πραγματικό εύρος των οικονομικών μέτρων που ούτως ή άλλως θα πάρουμε με οποιαδήποτε κυβέρνηση (και αυτό έχει ήδη αρχίσει να αχνοφαίνεται, παρά το μεγαλειώδες "όχι"), και αυτό δυστυχώς ο πολύς κόσμος διαπιστωσα ότι δεν το έχει κατανοήσει (και μακάρι να ήταν το μόνο).

Το όλο παιχνίδι αναφορικά με τις επιπλοκές θα παιχτεί σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο, και εκεί είναι που πραγματικά φοβάμαι για τις εξελίξεις.
Είτε μας αρέσει, είτε όχι, η Ελλάδα συμμετέχει (κατ' εμέ κακώς, αλλά δεν αλλάζει και) σε ένα "παιχνίδι" που δεν μπορεί να σηκώσει οικονομικά. Το πρόβλημα όμως έχει πάψει προ ετών να είναι το ότι μπήκε στο ευρώ ενώ δεν θα έπρεπε. Το πρόβλημα είναι τι γίνεται στην συνέχεια και είναι σαφές ότι η χώρα απλά δεν μπορεί να βγει από το ευρώ και όταν λέω δεν μπορεί δεν αναφέρομαι στις συνθήκες που απαγορεύουν την έξοδο χώρας από την ευρωζώνη. Αυτό είναι ένα άλλο κομβικό σημείο που δεν μπορεί να κατανοήσει ο πολύς κόσμος. Είναι καθαρά θέμα διπλωματικό, θέμα συμμαχιών.

Ας κάνουμε σε αυτό το σημείο μια μικρή ιστορική αναδρομή (αν και εν πολλοις τα έχουμε ξαναπεί): η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιουργήθηκε με αρχικό (και βασικό) γνώμωνα το να σταματήσουν οι αιματοχυσίες στην Ευρώπη. με τυρί και καρότο την οικονομική συνεργασία που μοιραία επέφερε ένα πλήθος από άλλα μέτρα (πχ κατάργηση των συνόρων, ελεύθερη διακίνηση πολιτών και αγαθών κλπ) ουσιαστικά σχεδόν εξαλείφθηκαν οι όποιες (τεράστιες και διαχρονικές) εδαφικές διαφορές. Οι περιοχές της Αλσατίας και της Λωραίνης στη Γαλλία αλλά και το Λουξεμβούργο αποτελούν δύο ενδεικτικά παραδείγματα του εύρους που μπορεί να έχουν οι εδαφικές διαφορές. Στο σημείο αυτό να παρατηρήσουμε ότι όπου υπάρχουν συνοριακές διαφορές στον γεωγραφικό χώρο της Ευρώπης, αυτές είναι εκτός ΕΕ και κατ' επέκταση όπου υπάρχουν αψιμαχίες και ακόμη και συρράξεις, πάλι εκτός ΕΕ συμβαίνουν. Αυτό δείχνει την πραγματική ουσία της ΕΕ. Όταν ο Καραμανλής έβαλε τη χώρα στην (τότε) ΕΟΚ βλέποντας πολύ μακρυά, δεν το έκανε για λόγους οικονομικούς. Υποθέτω πως ήξερε ότι οι Ευρωπαίοι δεν δίνουν χρήματα δίχως αντάλλαγμα. Ο Καραμανλής μας έβαλε στην ΕΟΚ για λόγους καθαρά γεωπολιτικούς, για λόγους εθνικής ασφαλείας.
Κάτι που το σχολείο ξεχνάει να μας διδάξει με τον τρόπο που πρέπει (προφανώς για την τόνωση της εθνικής υπερηφάνειας), είναι και το ότι η Ελλάδα έχει χάσει σχεδόν όλους τους πολέμους απέναντι στους Τούρκους. Μπορεί να μην μας αρέσει αυτό, αλλά η Ιστορία δεν αλλάζει. Το 1821 κερδίσαμε επειδή τελικώς οι ξένοι αποφάσισαν ότι ο "Μεγάλος Ασθενής" δεν χρειαζόταν να εξακολουθεί να είναι μεγάλος. Το 1897 πάθαμε μια από τις μεγαλύτερες καταστροφές μαζί με την Μικρασιατική, το '73 χάσαμε τη μισή Κύπρο, ενώ στον Α' Βαλκανικό ο κύριος λόγος που κερδίσαμε είχε να κάνει με το γεγονός ότι όλοι οι εξαιρετικά σκληρόπετσοι Βαλκάνιοι ομονόησαν ενάντια στους Τούρκους, οι οποίοι ήταν εξαιρετικά εξασθενημένοι για να μας αντιμετωπίσουν όλους μαζί ταυτόχρονα. Ο Καραμανλής βλέποντας τόσο την αυξανόμενη τουρκική επιθετικότητα, όσο και τα διπρόσωπα αμερικανικά παιχνίδια (είχε να κάνει με τον Κίσσινγκερ, βλέπετε), αποφάσισε (ορθότατα) ότι σε μια περιοχή που τα σύνορα αλλάζουν συχνότερα από οποιαδήποτε άλλη, σε μια περιοχή με μέγιστο γεωπολιτικό ενδιαφέρον, η μικρή τούτη χώρα θα διασφάλιζε τα συμφέροντά της μόνο αν έβαζε ανάμεσα σε αυτήν και στους Τούρκους μια συνασπισμένη ομάδα ισχυρών ευρωπαϊκών χωρών, κάνοντας τα ελληνικά σύνορα συνάμα και ευρωπαϊκά.

Όταν θέτεις εαυτόν στο επίκεντρο ενός τεράστιου προβλήματος (κάτι που δεν έκανε μόνος του ο ΣΥΡΙΖΑ φυσικά, αλλά εμπλέκονται και όλοι οι προηγούμενοι βεβαίως, βεβαίως, μα πάνω απ´ολα ο ίδιος λαός που επί σειρά δεκαετιών επιβράβευε όλες αυτές της πολιτικές και που τώρα κλήθηκε εν ολίγοις να αποφασίσει για το μέλλον της χώρας), σε ένα παιχνίδι που όπως προείπα το έχουν στήσει οι Ευρωπαίοι με κανόνες που μόνο αυτοί γουστάρουν και μόνο αυτοί αλλάζουν, προφανώς και δεν πρόκειται να έρθει κανείς να σου χτυπήσει φιλικά την πλάτη αν ανατινάξεις την παγκόσμια οικονομία λέγοντάς σου "Μπράβο Ελλάδα, τα πήγες μια χαρά". Οπότε ελπίζω να καταλαβαίνετε τώρα και τι είδους ενδιαφέρον επεδείκνυαν τόσον καιρό και οι ΗΠΑ, οι οποίες προφανώς και δεν έπαιρναν το μέρος της Ελλάδας όπως εσφαλμένα νόμιζε ο περισσότερος κόσμος, παρά απλώς επιχειρούσαν να προστατέψουν τα οικονομικά τους συμφέροντα τα οποία συμπτωματικά ταυτίζονταν με την σωτηρία της Ελλάδας και την παραμονή της στην ΟΝΕ.
Όταν, λοιπόν, οι Ευρωπαίοι (που εκ των πραγμάτων καθορίζουν το πως θα εξελιχθεί το παιχνίδι ακριβώς επειδή είναι δικό τους το παιχνίδι) βγαίνουν και σου ξεκαθαρίζουν με κάθε ευδιάκριτο δυνατό τρόπο αφενός ότι δεν θα βγεις (ως χώρα) από την Ευρωζώνη (που εξηγήσαμε ακριβώς τι σημαίνει αυτό), αφετέρου ότι το πραγματικό διακύβευμα του δημοψηφίσματος είναι το αν επιλέγεις να συνεχίσεις στην ευρωζώνη ή όχι, αν μη τι άλλο έπρεπε να λάβουμε πιο σοβαρά μια τόσο σοβαρότατη και αυστηρότατη προειδοποίηση (που υπό συνθήκες θα μπορούσε να αγγίξει έως και τις απαρχές της απειλής). Εσύ, λοιπόν, πως βγαίνεις αυθαίρετα και προσπαθείς να τους επιβάλεις το πως θα δουν τόσο το δημοψήφισμά του, όσο και το αποτέλεσμά του;

Να κάνω μια σημαντική παρένθεση: έχω τονίσει ξανά και ξανά και το μνημόνευσα και πιο πάνω ότι η Ευρώπη έχει μετεξελιχθεί σε ένα έκτρωμα που έχει σχεδόν αποστασιοποιηθεί από τις ανθρωπιστικές αρχές που κάποτε την διέπνεαν. Αυτό συνεπάγεται ότι δεν θα έπρεπε να μας προκαλεί καμία απολύτως έκπληξη το αδιαμφισβήτητο γεγονός (που δεν συμβαίνει και για πρώτη φορά κιόλας) των ωμών παρεμβάσεων στα εσωτερικά πολιτικά ζητήματα της χώρας, ούτε το καινοφανές γεγονός να θέλει ολάκερη η ΕΕ (με πρωτεργάτη τη γερμανική κυβέρνηση) να ρίξει μια κυβέρνηση άλλης χώρας. Για να καταλάβουμε την αθλιότητα να σας πω και το εξής: θυμηθείτε τις αρχικές αντιδράσεις όταν ανακοίνωσε ο Τσίπρας το δημοψήφισμα. Έχουμε και λέμε λοιπόν: η Γαλλία είχε κάνει δημοψήφισμα και είχε απορρίψει το Ευρωσύνταγμα και κανένα πρόβλημα. Σε λίγο καιρό η Μ.Βρετανία θα κάνει δημοψήφισμα για να επανεξετάσει εάν θέλει να παραμείνει στην ΕΕ, και κανένα πρόβλημα. Αλλά αν η μικρή Ελλαδίτσα ανακοινώσει δημοψήφισμα γίνεται το σώσε; Αυτό είσαι Ευρώπη;
Εννοείται ότι τίποτε απ'αυτά δεν το λέω για ελαφρυντικό, αλλά για να καταδείξω πως για να επαναφέρουμε την Ευρώπη στο επίπεδο που την επιθυμούμε, με τις διανθρώπινες Αρχές κι Αξίες που της/μας αξίζουν, θα πρέπει να είμαστε μέσα στην Ευρώπη και όταν λέω μέσα δεν εννοώ ως παριάς, αλλά ως ενεργό στέλεχος του σκληρού πυρήνα της. Κάτι το αλλάζεις μόνο εκ των έσω και όχι με εξωτερική παρέμβαση (οι οποίες εξωτερικές παρεμβάσεις δεν ξέρω αν μπορείτε να θυμηθείτε σε τι ακριβώς ενέργειες παραπέμπουν). Και δυστυχώς έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί οι πολιτικοοικονομικές συγκυρίες, ο σκληρός πυρήνας της Ευρώπης έχει σχεδόν ταυτιστεί με το ευρώ.

Φυσικά μέσα σε όλα αυτά που αναφέραμε, δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε το σενάριο των αντιποίνων, το οποίο είναι, δυστυχώς, εξαιρετικά πιθανό και χειροπιαστό. Σε αυτό το πλαίσιο υπάρχουν πολλές και διάφορες θεωρίες. Σταχυολογώντας, ένα τέτοιο σενάριο θέλει τη Γερμανία να μας πετάει εκτός ευρώ ετσιθελικά επωμιζώμενη το (όχι αμελητέο) οικονομικό κόστος, μόνο και μόνο για να μην τολμήσει καμία άλλη χώρα να συμπεριφερθεί καθ'αυτόν τον τρόπο.
Ένα άλλο σενάριο (λιγότερο πιθανό) θέλει να μας πετάνε εκτός και από το ευρώ και από την ΕΕ, βασιζόμενοι αυστηρά στο γράμμα του νόμου (σ.σ. των Συνθηκών) ότι από το ευρώ μπορείς να βγεις μόνο αν βγεις και από την ΕΕ.
Ένα άλλο σενάριο (που είναι και το πιθανότερο εάν όλα στραβώσουν) είναι αυτό του διπλού νομίσματος που ειρήσθω εν παρόδω να πω επί τούτου κάτι που θα έπρεπε να είναι εντελώς αυτονόητο, αλλά δυστυχώς στη χώρα μας θεωρείται περιττή λεπτομέρεια: τα τελευταία 6 χρόνια η χώρα είναι θύμα μιας ανελέητης εσωτερικής υποτίμησης (μείωση μισθών και συντάξεων, αύξηση κόστους ζωής, μείωση παροχών κλπ) επειδή οι Γερμανοί δεν θέλουν να κόψουν νέο χρήμα. Στην περίπτωση που εισαχθεί στην εξίσωση εθνικό νόμισμα (με οποινδήποτε τρόπο), η υποτίμιση θα γίνεται στο νόμισμα. Κοινώς πάλι θα έχουμε μια από τα ίδια αλλά με άλλο τρόπο.
Τέλος πάντων, τα σενάρια δίνουν και παιρνουν και όλα βρίσκονται σε απόλυτη συνάρτηση με την έκταση της ζημιάς που θα προκαλέσουμε. Μην ξεχνάμε ποτέ ότι οι Γερμανοί είναι ένας λαός που δίχως ιδιαίτερες τύψεις εκτελεί ένα ολόκληρο χωριό επειδή κάποιοι σκότωσαν δύο δικούς του, και όπως βλέπετε ο πολύς Σόιμπλε (που δυστυχώς για εμάς είναι πολύ πιθανό να είναι ο επόμενος Καγκελάριος της Γερμανίας μιας και η Μέρκελ δεν πρόκειται να ξανακατέβει όπως έχει αφήσει να εννοηθεί στο παρελθόν) τις έχει αυτές τις διαθέσεις.

Έχοντας κατά νου όλα αυτά που αναπτύξαμε, ας τα βάλουμε συμπερασματικά σε μία σειρά για να γίνει πιο φανερή η όλη εικόνα.
Πρώτον, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι καθαρά εσωτερικής καταναλώσεως και μόνο. Οι Ευρωπαίοι (τόσο σε επίπεδο πολιτικών, όσο και πολιτών) δεν είναι υποχρεωμένοι να συμμορφωθούν με αυτό. Στην καλύτερη περίπτωση το πολύ να μας ενημερώσουν ότι έλαβαν το μήνυμα και να το λάβουν υπόψιν ως πολιτικό γεγονός στο πλαίσιο κάποιας "αόριστης" δημοκρατικής διαδικασίας.
Δεύτερον, όταν οι καταστάσεις είναι τόσο ζόρικες, η κυβέρνηση πρέπει να δείχνει ευελιξία, την οποίαν ομολογουμένως όχι μόνο δεν έδειξε, τουναντίον έδειξε και αρκετά αρτηριοσκληρωτική σε πλήθος περιπτώσεων με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το δημοψήφισμα. Στην διπλωματία έχει τεράστια σημασία να παίρνεις την σωστή θέση στο σωστό χρονικό σημείο, το οποίο με τη σειρά του συνεπάγεται ότι είσαι σε θέση να εξαργυρώσεις και κάποια πολιτικά "γραμμάτεια". Εμείς όχι μόνο δεν το κάναμε αυτό αλλά χάσαμε και πολύτιμο χρόνο και πολύτιμους πόρους και κυρίως κάψαμε πολλά πολιτικά "χαρτιά". Και εννοείται ότι το ίδιο βαραίνει (αν και από την ακριβώς αντίθετη πλευρά) και όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις.
Τρίτον, όταν τον άλλον τον έχεις ανάγκη για ρευστό, αναγκαστικά αποδέχεσαι ότι θα σε χορέψει στο ταψί. Ακριβώς το ίδιο συμβαίνει όταν κι εμείς (ως πολίτες) πηγαίνουμε σε μία τράπεζα για να πάρουμε πχ ένα στεγαστικό δάνειο. Αποδέχεσαι κάποιους όρους και δεσμεύεσαι από αυτούς και δεν μπορείς μετά να κάνεις ένα οικογενειακό δημοψήφισμα και αναλόγως αποτελέσματος να ανακοινώσεις στην τράπεζα τις αποφάσεις σου.
Τέταρτον, ακριβώς όπως φοβόμουν (και το τόνιζα συνεχώς) ο περισσότερος κόσμος ψήφισε δίχως την παραμικρή επίγνωση του τι ακριβώς πάει να ψηφίσει και ακόμη χειρότερα σε πλήθος περιπτώσεων με αυστηρά προσωπικά κριτήρια, όπως για παράδειγμα ότι εάν πάμε σε δικό μας νόμισμα θα διαγραφούν τα χρέη του κόσμου από τις τράπεζες, όταν στην πραγματικότητα θα συμβεί το ακριβώς αντίθετο: τα χρέη θα διπλασιαστούν (στην καλύτερη) ακριβώς επειδή εμείς θα χρωστάμε σε ευρώ αλλά θα πληρωνόμαστε σε ένα νόμισμα το οποίο έναντι του ευρώ θα υποτιμάται συνεχώς. Ενδεικτικά να αναφέρω κι ένα ακόμη χαρακτηριστικότατο παράδειγμα της άλλης περιπτωσεως που άκουγα από πάρα πολύ κόσμο στο εκλογικό κέντρο: όποιος ψηφίσει ναι, να πάει να πληρώσει και τον λογαριασμό. Αυτό από μόνο του δείχνει ότι ο κόσμος ακόμα νομίζει πως στην περίπτωση παραμείνουμε στο ευρώ αλλά ο Τσίπρας πάρει καλύτερη συμφωνία, αυτή δεν θα έχει τα μέτρα που θα έφερνε ένα ναι.
Πέμπτον, διαπίστωσα ότι ελάχιστοι έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν στο μυαλό τους έστω ένα υπόδειγμα της εικόνας της επόμενης μέρας βασιζόμενοι σε αυτό που θα ψήφιζαν. Παρακολουθούσα τους περισσότερους, για παράδειγμα, να αναφέρονται σε δραχμές έτσι όπως ήταν προ ευρώ, το οποίο όμως είναι εντελώς ουτοπικό ακριβώς επειδή το βέλος (η διάσταση) του χρόνου είναι μονοσήμαντο, ήτοι κινείται μοναχά προς τη μία διεύθυνση. Αν αποφασίσουμε να ρίξουμε ένα ποτήρι και αυτό σπάσει, μετά όσο κι αν το κολλήσουμε δεν θα ξαναέχουμε ποτέ το ίδιο ποτήρι. Θα έχουμε απλώς κάτι που του μοιάζει και θα είναι έτοιμο να καταρρεύσει. Κάπως έτσι είναι και η φαντιαστική εικόνα περί δραχμών: δεν μπορούμε να φανταζόμαστε ένα νόμισμα όπως ήταν στις προ ευρώ εποχές, ακριβώς επειδή έχει μεσολαβήσει σε παγκόσμιο επίπεδο το ευρώ. Θα πρέπει να φανταστούμε ένα νόμισμα μετά από "έξοδο" από το ευρώ και αυτό το σενάριο μάλλον δεν το έχει σκεφτεί κανείς επειδή δεν αρέσει.

Για να επιστρέψω, λοιπόν, στο αρχικό σημείο εκείνο που έγραφα ότι είχαμε να επιλέξουμε ανάμεσα σε δύο εξαιρετικά κακές κι επώδυνες επιλογές όπου σε κάθε μία θα έπρεπε να θυσιάσουμε κάτι και αναλογιζόμενος όλα αυτά αλλά και αρκετά ακόμη (που δεν χρειάζεται να αναφέρω γιατί το ήδη τερατώδες σενδόνι θα βγει διπλοτριπλάσιο), συνειδητοποίησα δυστυχώς ότι έτσι όπως με παγίδεψε ο Τσίπρας, δεν είχα άλλη επιλογή από το ναι.
Στο μυαλό μου υπήρχε ένα εφιαλτικό σενάριο διαρκείας (ναι) κι ένα σενάριο που σχεδόν αγγίζει την ολοκληρωτική καταστροφή.
Σαφώς και σκέφτηκα όσο το δυνατόν περισσότερες παραμέτρους όπως για παράδειγμα την υφεσιακή περιπέτεια στην οποίαν έχει πέσει η χώρα και δύσκολα θα βγει.
Σκέφτηκα πάρα πολύ και αυτούς που είναι άνεργοι (όπως η γυναίκα μου και πάρα πολλοί γνωστοί μου).
Σκέφτηκα πάρα πολύ όλους αυτούς που είτε δεν μπορούν να βγουν στην σύνταξη, είτε δεν ξέρουν αν θα μπορούν να επιβιώσουν με τη σύνταξη που θα λάβουν (όπως οι γονείς μου).
Σκέφτηκα όλους αυτούς που είτε δεν έβλεπαν κανένα μέλλον στη χώρα, είτε αρνήθηκαν να συμβιβαστούν με έναν ληστρικό μισθό της τάξης των 600-700 ευρώ με πλήθος εκμεταλλεύσεων και αναγκάστηκαν να φύγουν (όπως η αδελφή μου και αρκετοί φίλοι και γνωστοί).
Σκέφτηκα όλους αυτούς που δεν έχουν πρόσβαση σε παροχές (φερειπείν Υγείας, όπως η γυναίκα μου εσχάτως, παλαιότερα ο πατέρας μου και άλλοι που ξέρω).
Σκέφτηκα όλους αυτούς που ζορίζονται σε καθημερινή βάση νοιώθωντας συνεχώς μια ασταμάτητη βάρβαρη ανασφάλεια για το αύριο (όπως εμένα και πλήθος ανθρώπων του κύκλου μου).
Πάνω απ´ολα όμως σκέφτηκα ότι για να έχει αντίκρυσμα το ο,τιδήποτε, πρέπει να υπάρχει το χώμα, αυτό που ονομάζουμε πατρίδα κάποιοι ρομαντικοί. Πρέπει να υπάρχει ο ζωτικός χώρος εκείνος που να μας επιτρέπει να κάνουμε κάποια πράγματα, ακόμη κι αν αυτά είναι τα όνειρά μας.

Τα ανέφερα αυτά για να καταδείξω ότι ούτε στους έχοντες ανήκω, ούτε ταξικά ψήφισα όπως για παράδειγμα στις χάι κλας περιοχές του Κολωνακίου, της Βουλιαγμένης, της Εκάλης, του Παλαιού Φαλήρου και της... Πλατείας Εξαρχείων. (εδώ, κλαίμε)



Μέσα, λοιπόν, σε ένα εξαιρετικά εχθρικό διεθνές περιβάλλον το οποίο έχει πολλάκις εκσπερματώσει στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, στην οποίαν κατά τους τελευταίους αιώνες υφίστανται ίσως οι μεγαλύτερες συνοριακές αλλαγές σε παγκόσμιο επίπεδο, με γείτονες που εποφθαλμιούν έργω τη χώρα μου, ξέροντας ότι είμαστε αποδυναμωμένοι και σε εξαιρετικά μειονεκτική θέση, αποφάσισα ότι αυτό ήταν που σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελα να θυσιάσω.
Ξέρω ότι οι συμμαχίες (όταν είσαι μικρός) δυστυχώς αγοράζονται με την ελπίδα ότι δεν θ'αλλάξουν. Και ξέρω επίσης ότι ως μικρός έχω μεγάλη ανάγκη αυτές τις συμμαχίες, και για τον επιπρόσθετο λόγο ότι το ίδιο πράττουν και οι εχθροί μου. Είναι καλές οι παπάτζες ότι μπορούμε όλοι μαζί να ζούμε ειρηνικά, αλλά δυστυχώς η πράξη αποδεικνύει το ακριβώς αντίθετο.
Δεν είναι δυνατόν να έρχομαι εγώ, ο Έλληνας, και να τα κάνω όλα μπουρδέλο και να θέλω και την υποστήριξη κι από πάνω. Σκεπτόμενος, συνεπώς, ότι μέσα σε όλα όσο περισσότερο κουνηθούμε, τόσο περισσότερες πιθανότητες θα έχουμε να τους ωθήσουμε όλους στα βρετανικά δικαστήρια των οποίων το Δίκαιο έχουμε αποδεχθεί (και το οποίο ευνοεί τον ισχυρό), θεώρησα ότι πλέον δεν κινδυνεύει ο "μισθός" μας, αλλά η ίδια η εδαφική μας ακεραιότητα.
Και σα να μην έφταναν αυτά, αναγκάστηκα για μια ακόμη φορά να δω σχεδόν κατάματα την σκληρώτητα και την απανθρωπιά όλων αυτών στους οποίους το έλεος είμαστε, κυριολεκτικά, και να υπολογήσω πως αν υπήρχε μία περίπτωση τα όποια μέτρα να είναι πιο ελαφρά, αυτή θα ήταν με το "ναι" κι ουχί με το "όχι", αφού στην δεύτερη περίπτωση θα υπήρχαν και οι εξοντωτικές απαιτήσεις για λόγους συμμόρφωσης (και δικής μας και των άλλων).
Και κάπως έτσι, ο Τσίπρας με τους εντελώς ερασιτεχνικούς του χειρισμούς και ιδίως επειδή φοβήθηκε πως θα αντιδρούσε ο Λαφαζάνης με την αριστερή πτέρυγα, με ανάγκασε δίχως να με εκφράζει, δίχως να το θέλω, δίχως να το θεωρώ καλό για την πατριδα, να συνταχθώ με ένα επώδυνο "ναι" σχεδόν ομολογώντας ότι ο κώλος μου γουστάρει κι άλλο ενώ κάτι τέτοιο δεν ισχύει, κι αυτό ακριβώς επειδή θεώρησα ότι η χώρα είχε απείρως περισσότερα να χάσει με ένα "όχι".

Τώρα, με δεδομένο το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος: νομίζω ότι ήδη έχει αρχίσει να γίνεται κατανοητό πως ούτε ο Τσίπρας μπορεί να διαχειριστεί το αποτέλεσμα. Αν μπορούσε, δεν θα χρειαζόταν να κάνει συμβούλιο πολιτικών αρχηγών μόνο και μόνο για να βγει προς τα έξω πως ερμηνευεται το "όχι" του κόσμου. Επίσης, δεν θα χρειαζόταν να εξωθήσει σε παραίτηση τον Βαρουφάκη για να κατευνάσει (ξεκάθαρα) τους Ευρωπαίους (όπου ειρήσθω εν παρόδω να πω -κι ας ανατριχιάσουν πολλοί- ότι εξακολουθώ να τον γουστάρω ως Οικονομολόγο και θεωρώ ότι διαπομπεύτηκε χωρίς να του αξίζει).
Κι όσον αφορά τα μέτρα που θα έρθουν, αν και είμαστε ήδη σε επίπεδο "πρώτων πληροφοριών", και μόνο που έσπευσαν ο Ολλάντ με τη Μέρκελ να κάνουν κοινή συνέντευξη τύπου της οποίας το ουσιαστικό ρεζουμέ ήταν ότι το επόμενο μνημόνιο θα είναι πολυετές, ακριβώς για να μην εξαρτάται η εφαρμογή του από τις εκλογές και τις αλλαγές κυβερνήσεων, νομίζω ότι λέει πολλά για τη ζημιά που ήδη έχει συμβεί στη χώρα. Και δίχως να θέλω να γίνω μάντης κακών, νομίζω ότι έρχονται και πολύ χειρότερα.

Βεβαίως θα ήμουν εντελώς καταστροφολόγος εάν δεν έβλεπα και κάποια θετικά σημεία στην όλη ιστορία. Ποια είναι αυτά; Ή μάλλον για να το προσεγγίσω πιο σωστά, τι είδους είναι αυτά;
Αυτά τα θετικά στοιχεία είναι άλλης ποιότητας, άλλου είδους και με πιο μακροχρόνια... υπόσχεση.
Κατά πρώτον, πριν από λίγες μέρες διάβαζα ένα άρθρο της πολύ καλής γερμανικής εφημερίδας die Zeit, το οποίο μέσα σε όλα έλεγε μέσες-άκρες το εξής αξιοπρόσεχτο: ότι οι Ευρωπαίοι δεν είχαν καταφέρει να κατανοήσουν το μέγεθος του προβλήματος που είχαν δημιουργήσει οι αποφάσεις τους στην Ελλάδα και πλέον θα επανεξετάσουν αρκετά ζητήματα στις πολιτικές τους. Μην σας προξενεί εντύπωση αυτό. Για ποιον λόγο θα έπρεπε να έχουν σαφή εικόνα οι Ευρωπαίοι για το τι συμβαίνει στη χώρα; Υπήρχε ποτέ περίπτωση να τους τα έχουν μεταφέρει οι Σαμαροβενιζέλοι; Αστεία πράγματα.
Ένα δεύτερο σημείο στο οποίο επιβάλλεται να εστιάσουμε, είναι η επιτυχία του Τσίπρα να βγάλει τον κόσμο έξω. Όχι, δεν αναφέρομαι στους Έλληνες, αυτοί έχουν ξαναβγεί. Αναφέρομαι στους Ευρωπαίους που βγηκαν έξω για να υποστηρίξουν την Ελλάδα. Και σε αυτό το σημείο να σημειώσω το εξής πολύ παράδοξο: οι Ευρωπαίοι έπραξαν πολύ καλά που στήριξαν το δικό μας "όχι", διότι στα μάτια των πολιτών "όχι" σήμαινε τέλος στην λιτότητα (άσχετα του πως ήταν πραγματικά τα πράγματα εδώ). Οι Ευρωπαίοι που διαδήλωσαν υπέρ της χώρας μας είτε ζουν σε αντίστοιχη λιτότητα (έστω και μικρότερης εκτάσεως), είτε τη βλέπουν να έρχεται. Και μόνο το γεγονός ότι βγήκαν έξω στους δρόμους αποτελεί μοχλό πίεσης προς τις δικές τους κυβερνήσεις οι οποίες αναμφίβολα θα ήθελαν να επανεκλεγούν.
Ένα τρίτο σημείο είναι το ότι ο Τσίπρας κατάφερε έστω και με αυτό τον επώδυνο για όλους μας τρόπο να βάλει στο τραπέζι των συζητήσεων το τι πραγματικά συμβαίνει στη χώρα, καθώς και να αποδυναμώσει σε μεγάλο βαθμό πολλά από τα επιχειρήματα των δανειστών. Και μόνο που "ανάγκασε" τους Αμερικάνους να παρέμβουν πάνω από μια ντουζίνα φορές προς όφελός μας όταν όλα τα προηγούμενα χρόνια δεν είχαν παρέμβει ούτε μία φορά, δείχνει ότι κάτι υπήρξε σε αυτό το επίπεδο. Εν προκειμένω, αυτό είναι και το μόνο "όπλο" που μπορεί ενδεχομένως και υπό αυστηρές συνθήκες να του προσφέρει το "όχι" του δημοψηφίσματος: όταν θα αναγκαστεί να κάνει την μεγάλη κωλοτούμπα (όπου όσο κι αν εύχομαι ολόψυχα να τη γλιτώσει, δεν το βλέπω) θα μπορεί να γυρίσει να "κατηγορίσει" την Ευρώπη ότι δεν ενδιαφέρεται για τις δημοκρατικές διαδικασίες μιας χώρας μέλους.
Και ως προς το τέταρτον που έχω εντοπίσει, αναμφίβολα το μεγαλύτερο κέρδος όλων (που ευελπιστώ να ειμαστε κι εμείς εδώ ως χώρα για να το βιώσουμε) είναι το ότι για πρώτη φορά μετά την μεταστροφή της Ευρώπης προς το... απανθρωπότερον, μπήκε στην συζήτηση η ποιότητα της Ευρώπης. Και μόνο ότι υπήρξε πλήθος διεθνώς γνωστών οικονομολόγων, διανοουμένων, επιστημόνων, παλαιμάχων του πολιτικού στίβου κλπ, οι οποίοι έθιξαν ανοικτά, στα μέσα (καθώς ακόμη και τα ίδια τα μέσα σε κάποιες περιπτώσεις), ακριβώς αυτό, ότι η Ευρώπη έχει συμπεριφερθεί απάνθρωπα στη χώρα μας, είναι ίσως ο μεγαλύτερος μοχλός πίεσης προς όλους. Διότι κακά τα ψέματα: κανείς εξ όλων αυτών δεν πρόκειται να πεινάσει ή να έρθει σε δύσκολη θέση. Όλοι τους έχουν φτιάξει κομποδέματα για να φάνε και τα δισέγγονά τους. Το μόνο όπλο που διαθέτουμε και μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε εις βάρος τους είναι η βαρειά σκιά της Ιστορίας, να τους μείνει ένα όνομα που δεν θέλουν. Και επιτέλους, ο μηχανισμός αυτός δείχνει να ενεργοποιήθηκε. Θέλω να πιστεύω ότι ο κόσμςο θα καταλάβει πόσο πολύ τον αφορά να γίνονται πραγματικά δημοκρατικές εκλογές, να υπάρχουν πραγματικά δημοκρατικές διαδικασίες, να υπάρχει κοινωνικό κράτος και Δικαιοσύνη και όλα αυτά που συνθέτουν μια υγιή κοινωνία, μια υγιή Ένωση.

Θα ήθελα να κλείσω ετούτο το υπερσενδόνι γίγας με μία φαινομενικά άσχετη παρατήρηση. Στο προηγούμενο διάστημα που παρατηρούσα σχεδο τα πάντα, κρατώντας τον εαυτό μου σε αξιοθαύμαστη (για τον παρορμητικό χαρακτήρα μου) μετριοπάθεια, ομολογώ ότι έχασα πάσα ιδέα για πλήθος κόσμου, και του υπαρκτού μου κύκλου, και του διαδικτυακού. Όπως αρέσκομαι να λέω σε κάτι τέτοιες περιπτώσεις, οι δυσκολίες βοηθούν πολλούς να βγάλουν τον εαυτό που πραγματικά κρύβουν μέσα τους.
Τουναντίον, θα ήθελα να συγχαρώ όχι μόνο αυτούς που έμειναν στην μετριοπάθεια αναγνωρίζοντας το δικαίωμα των άλλων στην αντίθετη άποψη, αλλά και όσους -κι ας πήραν πέση- απέφυγαν την μπουρδολογία και την ανταλλαγή επιχειρημάτων που αν τα δουν στο μέλλον θα νομίσουν ότι τις μέρες εκείνες τους είχαν χακάρει τον λογαριασμό.
Όσον αφορά τον λόγο για τον οποίον δεν έγραψα (εν αντιθέσει με πολλούς) πριν το δημοψήφισμα τι είχα επιλέξει, είχε να κάνει ξεκάθαρα με το ότι αν υπήρχε έστω και μία περίπτωση στο δισεκατομμύριο να επηρεάσω έστω κι έναν άνθρωπο, αυτό ήταν κάτι που δεν ήθελα να συμβεί σε καμία περίπτωση. Ο λόγος που το αποκαλύπτω μετά όμως (αν και πρακτικά όποιος διάβασε τις αναλύσεις που έκανα είχε καταλάβει που το πήγαινα), έχει να κάνει καθαρά με το ότι δεν θα μπορούσα σε καμία περίπτωση να σχολιάζω όπως θέλω την επικαιρότητα δίχως να έχω πάρει θέση.

Κι ως προς το αποτέλεσμα καθεαυτώ, δυστυχώς τα "όχι" που μεταμορφώνονται σε "ναι" είναι πολύ χειρότερα από τα "ναι" που παρέμειναν, έστω και με την ελπίδα ότι τουλάχιστον θα παράσχουν τον απαιτούμενο χρόνο για να δημιουργηθούν οι ζυμώσεις για κάτι "άλλο".
Και κυρίως για να γιγαντωθεί η ελπίδα ότι αυτό το "άλλο" θα οδηγήσει και σε μαι καλύτερη Ελλάδα και σε μια καλύτερη Ευρώπη. Διότι αν θυμάστε, ευρωσκεπτικιστής έχω δηλώσει επειδή θέλω μια καλύτερη Ευρώπη κι όχι επειδή δεν θέλω καθόλου.

Χαίρετε.

Πέμπτη 2 Ιουλίου 2015

Ο Καραγκιόζης και η Χρεωκοπία (έργο θεάτρου σκιών του παραλόγου)

Ήδη μετράμε μία μέρα και κάτι ψιλά από την στιγμή που η χώρα χρεωκόπησε επισημα μεν, μερικώς δε (αν έχω κατανοήσει σωστά). Βασικά, είναι σαν τα παιχνίδια με τις λέξεις, όπως για παράδειγμα πριν λίγα χρόνια οπότε και το selective default επί ημερών εθνοσωτηρίου κυβερνήσεως νουδουsok (ίσως με λίγο και από μαϊντανό εντός, δεν θυμάμαι καλά) σήμαινε μια απλή διευθέτηση πληρωμών υπό ειδικές συνθήκες (στο περίπου κάπως έτσι το παρουσίαζαν).

Παρατηρώ, λοιπόν, κόσμο τρελαμένο, σαλταρισμένο, παρμένο. Ακόμη και στα σούπερ μάρκετ απ'όπου ψωνίζω ανά περίπτωση, βλέπω ναι μεν όχι το αδιαχώρητο, αλλά κόσμο με μεγάλα καλάθια, ή και καρότσια (όταν μέχρι πρότινος έβλεπες ελάχιστους τέτοιους). Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορείς να κατηγορήσεις τον κόσμο που πανικοβάλλεται, ακριβώς επειδή ο κόσμος ως επί τω πλείστο είναι ανώριμος και μικρόνοος (λυπάμαι, αλλά οι αλήθειες πληγώνουν). Εξάλλου όταν λέμε ότι είμαστε ο περιούσιος λαός, είναι ακριβώς έτσι: τόση βλακεία μαζεμένη δεν υπάρχει σε καμία άλλη γωνιά του πλανήτη.
Και να σας εξηγήσω τι ακριβώς εννοώ...

Όταν ο κόσμος απείχε επί σειρά ετών από τις εκλογές (ελληνικές τε και ευρωπαϊκές) μη μπορώντας να κατανοήσει ότι με την στάση του αυτή διαμορφώνει στρεβλά το εκλογικό αποτέλεσμα, όταν ο κόσμος ψήφιζε με την ελπίδα ότι θα διοριστεί ο ίδιος ή το παιδί του στο δημόσιο και μάλιστα όχι σε κάποια "μάχιμη" θέση αλλά κάπου για να ξύνεται μεγαλοπρεπώς με χρυσές τσουγκράνες και παχυλό μισθό, ή για να λάβει κάποια προνομιακή ρύθμιση, καθώς και όταν ο κόσμος έφτανε σε σημείο να ψηφίζει (λέω ένα παράδειγμα) Γιωργάκη Παπανδρέου βλέποντας στο πρόσωπό του τον Ανδρέα, ή όταν 30 χρόνια μετά αδυνατεί να καταλάβει ότι ήταν η πράσινη λαίλαπα της δεκαετίας του 80 που ξεκίνησε τον αφανισμό αυτής της χώρας, μήπως όλα αυτά (και κάμποσα άλλα) δεν είναι χρεωκοπία μας ως πολίτες;

Όταν ο κόσμος αντιδρά επειδή ο σημαιοφόρος της παρελάσεως είναι αλλοδαπός αλλά ουδέποτε πίεσε το καμάρι του να διαβάσει περισσότερο για να βγει αυτό πρώτο, ή όταν παρουσιάζει πλήρως ρατσιστικές απόψεις είτε προς τους αλλοδαπούς, είτε προς τους ημεδαπούς (ανάλογα πάντοτε με τις πολιτικές πεποιθήσεις του καθενός), ή όταν διαχωρίζει κάτι όχι με βάση το τι λαμβάνεις απ'αυτό αλλά με βάση το πως δεείχνει αυτό, ή όταν βλέπεις τον μη έχοντα στον δρόμο να υποφέρει και σπεύδεις να τον κατηγορήσεις με δικαιολογίες τύπου "ας πρόσεχε" μήπως αυτό δεν δείχνει την χρεωκοπία μας ως κοινωνία;

Όταν αποδεχόμαστε ως κοινωνία πως το να κάψεις ένα δάσος για να χτίσεις στο νέο σου οικόπεδο αποτελεί λογική πρακτική επειδή το έχουν κάνει κι άλλοι, ή ότι δεν είμαι εγώ ο μαλάκας της υπόθεσης να μην φοροδιαφύγω όταν όλοι το κάνουν, ή όταν ενώ έχω επίγνωση που ενώ κλέβω το κράτος έχω εντούτοις την απαίτηση το κράτος να κόβει τον λαιμό του για να μου δίνει παροχές, ή ότι εγώ θα καπνίζω όπου μου γουστάρει διότι έτσι γουστάρω, ή ότι θα περάσω ως κάγκουρας στις 3 τα χαράματα από τις γειτονιές με τη μουσική στη διαπασών επειδή είναι αναφαίρετο δικαίωμά μου, μήπως αυτό δεν δείχνει την χρεωκοπία μας ως έλλογα όντα;

Όταν δεν έχουμε μάθει να αποδεχόμαστε την αντίθετη άποψη (βλ. τι γίνεται με το δημοψήφισμα για παράδειγμα), ή θεωρούμε οτι ο διαφορετικός είναι εχθρός και ότι πρέπει να τον φάμε πρώτοι πριν προλάβει να μας φάει αυτός, όταν διαχωρίζουμε ανθρώπους ανάλογα με τη φανέλα της ομάδας που φοράει, ή τις πολιτικές του πεποιθήσεις ή τις φιλοσοφικες του ανησυχίες ή ακόμη και το που γουστάρει να πηγαίνει να δίνει τον κώλο του, μήπως αυτό δεν δείχνει την χρεωκοπία μας ως άνθρωποι;

Όταν θεωρούμε πως ελευθερία σημαίνει το να κάνεις ό,τι γουστάρεις δίχως κανέναν φραγμό ή σεβασμό προς τους άλλους, όταν αδιαφορούμε για την Παιδεία των παιδιών μας, όταν θεωρούμε ότι η πρόκληση αποτελεί μέσον ανάδειξης μιας θέσης ή ενός προβλήματος, όταν αδυνατούμε να διαπιστώσουμε τι είναι σκουπίδι και τι όχι, όταν αποδεχόμαστε την τηλεόραση και τα μέσα γενικότερα ως μέσον διαμόρφωσης της απόψεώς μας, όταν δεν σεβόμαστε το σπίτι που ζούμε (ως Φύση) και δημιουργούμε χίλιες δυο πηγές μόλυνσης και όχι μόνο, σκεπτόμενοι μονάχα το εύκολο κέρδος, όταν δεν δείχνουμε καμία αλληλεγγύη σε κανέναν και το μόνο που μας νοιάζει είναι να μην αγγίξει τον δικό μας κώλο ό,τι συμβεί, όταν βλέπουμε τις στρεβλώσεις, τις μίζες, τις παρανομίες και δεν κάνουμε τίποτα γι'αυτό, μήπως όλα αυτά δεν δείχνουν την πλήρη και απόλυτη χρεωκοπία μας ως έθνος, ως λαός, ως κράτος;

Δηλαδή περιμέναμε απλώς να μπει όριο 60 ευρώ στα ΑΤΜ και να πληροφορηθούμε ότι δεν πληρώσαμε τη δόση στο ΔΝΤ για να συνειδητοποιήσουμε πως χρεωκοπήσαμε; Και το χειρότερο είναι πως μόνο αυτή η χρεωκοπία μας πειράζει; Δεν υπάρχει κάτι άλλο που να μας ενοχλεί σε τούτη την κωλοχώρα.

Όταν το κράτος δεν επισρτρέφει ΦΠΑ στους επαγγελματίες ή όταν αναγκάζεται να κόψει επίδομα ανεργίας επειδή δεν έχει λεφτά, αυτά δεν είναι αδυναμία πληρωμής. Μόνο προς το ΔΝΤ είναι αδυναμία πληρωμής. Κι ο κλασικός μαλάκας ο ΈΛλην, που λέει κι ο Γεωργίου, το αποδέχεται αυτό.
Όταν ο κόσμος κάνει ουρές στα ΑΤΜ είναι η εξαθλίωση στην οποίαν οδηγεί το κράτος τους πολίτες, αλλά όταν οι πολίτες έκαναν ουρές για μια δωρεάν σακούλα ντομάτες, ή ακόμη χειρότερα σε κάδους και σε συσσίτια, αυτό ονομάζεται ανάπτυξη.

Δεν είσαι χρεωκοπημένος όταν δεν έχεις δική σου άποψη και περιμένεις να στην διαμορφώσουν άλλοι, ούτε όταν σιχτιρίζεις επί μία τετραετία (Σ.σ. φιλολοφικό το χρονικό διάστημα) και όταν έρχονται οι εκλογές ξαναψηφίζεις τους ίδιους είτε επειδή αποφάσισες να τους δώσεις μια ακόμη ευκαιρία (την εικοστή πέμπτη στη σειρά), είτε επειδή δεν έχεις άλλη επιλογή, λες και στις εκλογές κατεβαίνει μόνο ένα κόμμα.
Δεν είσαι χρεωκοπημένος όταν ψηφίζεις ξανά τα ίδια και τα ίδια λαμόγια που σε έκλεψαν, σε κορόιδεψαν, νομοθέτησαν εις βάρος σου, σε περιέπαιξαν, σε υπερφορολόγησαν, σε αδίκησαν, σου αφαίρεσαν παροχές, σου χειροτέρευσαν την ποιότητα ζωής;
Δεν είναι χρεωκοπία όταν δεν βγήκες ποτέ να απαιτήσεις μέσα στο πλάισιο της λογικής έστω τα βασικά σου δικαιώματα, κι αντίθετα έσπευδες να κατηγορήσεις όποιον τολμούσε να το κάνει, θεωρώντας ότι την δική σου ατολμία πρέπει όλοι να την ενστερνίζονται;
Μήπως δεν είναι χρεωκοπία το ότι αποδεχόσουν να δουλεύεις ανασφάλιστος ή να υπογράφεις για περισσότερα χρήματα απ'άυτά που πραγματικά έπαιρνες και δεν τόλμησες να το καταγγείλεις ποτέ σου διαιωνίζοντας αυτήν την κατάσταση και σκάβοντας τον λάκκο των μελλοντικών γεννεών, των παιδιών σου των ίδιων που σήμερα μπορεί να μην έχεις αλλά θα έχεις αύριο;

Μήπως θεωρείς ότι δεν είσαι χρεωκοπημένος όταν ποτέ δεν κάθησες να βάλεις κάτω τα οικονομικά σου και να απλώνεις το χέρι σου μέχρι εκεί που σε έπαιρνε, αλλά τουναντίον έπαιζες το παιχνίδι των τραπεζών παίρνοντας αεροδάνεια και χρησιμοποιώντας κάρτες για να πηγαίνεις τις διακοπάρες σου, να παίρνεις την κινητάρα σου, να κάνεις στην γκόμενα το κομμάτι σου, να αγοράζεις αυτοκίνητο που δεν μπορείς να συντηρήσεις, να συχνάζεις σε μαγαζιά που απλώς τα χρυσοπληρώνεις δίχως να σου προσφέρουν τίποτα, να πηγαίνεις τα παιδιά σου σε ιδιωτικά σχολεία όταν δεν υπάρχει κανένας λόγος, να χρησιμοποιείς την ιδιωτική Υγεία ενώ ήταν αχρείαστη, ή όταν το σημαντικό για'σένα ήταν το να ακολουθείς το κωστοπούλειο life style της ψεύτικης ζωής και της καλοπέρασης δίχως υπόβαθρο;

Δεν αποτελεί ύψηστη χρεωκοπία όταν εν γνώσει σου γίνεσαι θύμα που παριστάνει τον θύτη συμμετέχοντας στην ανθρωποφαγία μέσα σε αυτήν την άτυπη αρένα της καθημερινότητας, όπου οι πραγματικοί υπαίτιοι συνεχώς δραπετεύουν αλώβητοι;
Δεν είναι χρεωκοπία ενός ολόκληρου λαού το γεγονός ότι ανέκαθεν -διαχρονικά- σε κρίνει από το τι έχεις ή πως φαίνεσαι ή που θέλεις να εντάσσεσαι και όχι από το τι είσαι πραγματικά ως οντότητα και πως συμπεριφέρεσαι ως άνθρωπος;

Και ξαφνικά μας πείραξε η χρεωκοπιά του κράτους που είναι στο όριο να γίνει και χρεωκοπία των τραπεζών; Όλες οι προηγούμενες χρεωκοπίες που ελάμβαναν χώρα επί δεκαετίες ολόκληρες γιατί δεν μας πείραξαν;
Εϊμαστε η χώρα που ευχαρίστως θα ρουφιανέψεις τον γείτονά σου επειδή θες να τον δεις να τρώει πρόστιμο μόνο και μόνο επειδή έχει πιο ωραίο σπίτι από 'σένα, αλλά δεν θα καταγγείλεις τον εργοδότη σου που δεν σου κολλάει ένσημα διότι φοβάσαι.
Είμαστε η χώρα που ευχαρίστως θα απαιτήσεις από τους άλλους να βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά, αλλά ουδέποτε θα βάλεις το δικό σου χέρι στη φωτιά για να βοηθήσεις λιγάκι.
Είμαστε η χώρα που όσοι πέρασαν από τις θέσεις διακυβέρνησης (κάθε βαθμίδας) δεν φταίνε ποτέ, και που πάντοτε παραλαμβάνουν καμμένη γη από τους προηγούμενους.
Είμαστε η χώρα που γουστάρει να βλέπει τους παίκτες της Ρεάλ να χειροκροτάνε τους παίκτες της Μπαρτσελόνα επιδεικνύοντας ποδοσφαιρικό πολιτισμό, αλλά θεωρούμε προδοσία αν δούμε να κάνουν το ίδιο οι παίκτες του Ολυμπιακού/του ΠΑΟΚ/της Λάρισας προς τους παίκτες του Παναθηναϊκού/του Άρη/του Ολυμπιακού Βόλου κλπ.
Είμαστε η χώρα που απαιτούμε από τους Άγγλους να φέρουν πίσω τα κλεμμένα ελγίνεια όταν την ίδια στιγμή αδιαφορούμε για τα αρχαία που ήδη έχουμε και κάνουμε γκράφιτι πάνω σε αυτά ή τα πουλάμε για προσωπικό κέρδος, ή τα θάβουμε προς όφελος συγκεκριμένων συμφερόντων.
Εϊμαστε η χώρα που με ευκολία θα αδειάσεις το τασάκι του αυτοκινήτου στον δρόμο, ή θα αφήσει τα σκουπίδια στο δάσος, ή θα πετάξεις τα παλιά λάδια του αυτοκινήτου και τις μπαταρίες στα σκουπίδια, αλλά όταν πας στο εξωτερικό είσαι τύπος και υπογραμμός "διότι εκεί έχουν κράτος φίλε".
Πόσες χιλιετίες πρέπει να περάσουν καταραμένε Έλληνα, αιώνιε ραγιά, για να μάθεις ότι το κράτος είσαι ΕΣΥ; Το κράτος είμαστε ΌΛΟΙ μας;

Θα σας φέρω ένα μικρό πλην χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Αναρωτηθείτε για ποιον λόγο δεν ψηφίζετε (πχ) Βασίλη Λεβέντη παρά επιλέγετε αυτούς που πάντοτε δογματικά επιλέγατε (και αυτό το αποδεικνύουν τα αποτελέσματα όλων των εκλογικών αναμετρήσεων). Ο Λεβέντης (καθώς και άλλοι "Λεβέντηδες") δεν έχει διορίσει ποτέ κανέναν στο δημόσιο, δεν έχει βλάψει ποτέ τα εθνικά θέματα, δεν έχει νομοθετήσει ποτέ κατά του λαού, δεν έχει πει ποτέ ψέματα για τα γεγονότα. Και όμως δεν τον ψηφίζετε επειδή τον θεωρείτε γραφικό ή ασόβαρο ή δίχως πιθανότητες να εκλεγεί και δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο.
Τουναντίον, ψηφίζετε πάντα όσους κάνουν ρουσφέτια, ψηφίζουν αντεθνικούς νόμους, καταργούν έργω τη Δημοκρατία, τρομοκρατούν τους πολίτες, ζημιώνουν την οικονομία της χώρας, εμπλέκονται σε σκάνδαλα και άλλες παράνομες ιστορίες και αυτό γιατί; Επειδή είναι παραδοσιακή ψήφος για την οικογένειά σας; Επειδή δεν σας πάει το χέρι παρακεί ή παραδώ; Επειδή διαπιστώσατε ειλικρινή μεταμέλεια ή κάποια μυστηριώδη ικανότητα την οποίαν μέχρι τώρα έκρυβαν;

Κι αν τα πεις όλα αυτά στον νεοΈλληνα είσαι ο χειρότερος εχθρός του, θες το κακό του κ.ο.κ. Διότι τον νεοΈλληνα δεν τον νοιάζει αν είναι λαμόγιο, τον νοιάζει μόνο να μην του πουν ότι είναι λαμόγιο. Ομοίως και για κάθε αρνητικό χαρακτηρισμό. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτή η χώρα είχε επί αμέτρητες δεκαετίες ως ύψηστο ήρωα τον Καραγκιόζη που ήταν ένα λαμόγιο και μισό.

Να σας υπενθυμίσω, λοιπόν, κάτι που έχω ξαναπεί σε τούτο το ταπεινό πλην τίμιο βλόγι, ότι η χώρα αυτή καταστράφηκε επειδή δεν άντεξε το βάρος τόσων πολλών άξιων πολιτών κι ακόμη πιο άξιων πολιτικών.

Μην ψάχνετε, λοιπόν, για φταίχτες αλλού.
Ο φταίχτης θα γίνει ορατός μόλις περάσετε από τον καθρέπτη του σπιτιού σας.
Είναι ο φταίχτης από τον οποίον δεν μπορείτε να κρυφτείτε με τίποτα.
Είναι το περιβόητο γνώθι σεαυτόν των αρχαίων ημών προγόνων, για τους οποίους είμαστε τόσο υπερήφανοι αλλά δεν κάνουμε τίποτε απολύτως για να τους μοιάσουμε. Όπου εδώ που τα λέμε, δεν θέλουμε να τους μοιάσουμε, όχι μόνο διότι οι αρχαίοι Έλληνες ήταν των έργων (ακόμη και διά των λόγων) ενώ εμείς είμαστε των λόγων του αέρα και μόνο, αλλά κυρίως επειδή οι αρχαίοι μοχθούσαν, έπρατταν, έπαιρναν την κατάσταση στα χέρια τους. Ο νεοΈλληνας το σιχαίνεται αυτό. Ο νεοΈλληνας θέλει μόνο στόχους για να τους κατηγορεί. Παραδίδουμε τη χώρα στα λαμόγια και μας φταίνε τα λαμόγια. Την παραδίδουμε στους ξένους και μας φταίνει οι ξένοι.
Δυστυχώς τη μεγαλύτερη κουβέντα επί τούτου την έχω διαβάσει από τον αείμνηστο Ηλία Μπαζίνα που είχε πει ότι η μεγαλύτερη ευλογία που συνέβη ποτέ σε τούτο τον λαό ήταν η τουρκοκρατία διότι μας έδωσε το πάτημα να έχουμε κάτι να κατηγορούμε για πάντα και να μην κάνουμε τίποτε.

Έχει μαλλιάσει η γλώσσα μου να λέω ότι όλοι αυτοί μας τα έκαναν όλα με τη δική μας ρητή κι αδιαμφισβήτητη συγκατάθεση. Δεν χωράει καμία απολύτως αμφιβολία επί τούτου. Τους ψηφίσαμε όλους τους. Με πραξικόπημα ανέβηκε μόνο ο Παπαδόπουλος στο παρελθόν, κι αυτός αν το καλοσκεφτούμε μάλλον ήταν γατάκι μπροστά σε όλους αυτούς και απλώς είχε το όνομα ενώ άλλοι έχουν τη χάρη.

Αλλά η μεγαλύτερη κατάντια ξέρετε ποια είναι;
Όχι ότι ο κόσμος ψήφισε για αλλαγή ΣΥΡΙΖΑ με την ελπίδα ότι θα ξαναέρθουν οι "παλιές καλές" μέρες του pasok, ούτε ότι το ψήφισε με την ελπίδα (που άγγιζε τα όρια της βεβαιότητας) πως δεν θα κάνει όλα αυτά που έλεγε.
Η κατάντια είναι ότι θα ξανανατέλει ως ελπίδα για τη χώρα ο Αντώνιος ο Σαμαράς ο Πιτσαδώρος_, αυτό το κάργα χουντικό κατασκεύασμα που άνετα συγκαταλέγεται στους πλέον ανίκανους πολιτικούς όλων των εποχών σε παγκόσμιο επίπεδο, και ο κόσμος θα το χάψει κιόλας διότι θα ψάχνει απεγνωσμένα να βρει κάτι "σίγουρο" για να πιαστεί. Η κατάντια είναι ότι ξαναμπαίνουμε σε φάση διαρκούς ανακύκλωσης των ίδιων και των ίδιων σάπιων λύσεων που δεν είναι τίποτε άλλο από τον Μανωλιό που βάζει τα ρούχα του αλλιώς, όπως λέει και η παροιμία.

Οπότε ελπίζω να καταλαβαίνετε για ποιον λόγο πρεσβεύω την άποψη ότι το δημοψήφισμα δεν πρέπει να γίνει. Διότι είναι ο ίδιος χρεωκοπημένος λαός που θα πρέπει να επιλέξει, δίχως σοβαρά κριτήρια, δίχως ενημέρωση, δίχως υπευθυνότητα, δίχως διάθεση για συλλογική δράση και συκλλογική ευθύνη.
Εϊμαστε ένας λαός τόσο προβλέψιμος, που αν του δώσεις τη δυνατότητα να ομονοήσει και να κάνει εμφύλιο, θα επιλέξει τον εμφύλιο. Στα πρόθυρα τέτοιου είμαστε και τώρα και παριστάνουμε ότι δεν το έχουμε καταλάβει και προς αποφυγήν παρεξηγήσεων τις βάσεις του δεν τις δημιούργησε μόνο ο Τσίπρας με το επιτελείο του. Συνέβαλαν τα μέγιστα και όλοι οι πρηγούμενοι με την διχαστική τους πολιτική. Πάνω απ'όλα όμως, συνέβαλαν τα μέγιστα όλοι οι απλοί πολίτες που ευχαρίστως ελάμβαναν τη λάσπη και παρίσταναν τους καταπέλτες προς άλλους πολίτες.

Η αλήθεια είναι μία, ότι αν δεν αλλάξουμε μυαλά δεν θα αλλάξει τίποτε όσα δημοψηφίσματα κι αν κάνουμε.
Κι ο Έλλην μυαλά δεν αλλάζει με καμία κυβέρνηση.
Έχουμε αποδείξει στην πράξη ότι δεν είμαστε άξιοι να κάνουμε κάτι καλό.


Χαίρετε.