Σελίδες

Τρίτη 5 Φεβρουαρίου 2008

Ο Μαύρος Πύργος

"Δεν είναι οι σφαίρες σου που φοβάμαι, Ρόλαντ. Είναι η ιδέα σου περί απαντήσεων που με τρομάζει..."

"Ύστερα από τη σημερινή μέρα το γεράκι θα'μαι εγώ, και κάθε χρονιά σαν σήμερα οι σφαίρες μου θα σχίζουν στη μνήμη σου τα ουράνια"
("Το γεράκι... ήταν ωραίο τέχνασμα. Ωραίο όπλο. Πόσο καιρό σου πήρε να το εκπαιδεύσεις το κάθαρμα;"
Δεν εκπαίδευσα τον Δαυίδ. Τον έκανα φίλο")
Ο Ρόλαντ Ντεσέιν κατάγεται από τη μυθική (εδώ και χρόνια -ή μήπως αιώνες;) Γαλαάδ, το λίκνο των Πιστολέρο. Απευθείας απόγονος του Αρθούρου Έλντ, είναι ο τελευταίος πιστολέρο πλέον, εδώ και πάρα πολύ καιρό. Αρκετός κόσμος προσπαθεί να μιλάει την Υψηλή Γλώσσα της Γαλαάδ προς τιμήν εκείνου του μέρους και της ιστορίας του, ο Ρόλαντ όμως δεν προσπαθεί. Τη μιλάει. Είναι η γλώσσα του. Αν και κανείς δεν περιμένει να τον ακούσει να μιλάει για να βεβαιωθεί πως είναι πιστολέρο, όλοι το αναγνωρίζουν από το βλέμμα του.
Και κυρίως από την σκιά του.
Η οποία είναι σκιά θανάτου.
"Είχα αρχίσει να σου λέω για το Ταλ"
"Μεγαλώνει;"
"Είναι νεκρό" είπε ο πιστολέρο. "Εγώ το αφάνισα."
Ο κόσμος έχει προχωρήσει παραπέρα. Προσανατολισμός δεν υπάρχει κατά έναν πολύ παράδοξο τρόπο: όλα δείχνουν να κινούνται προς τον Πύργο. Κι ο χρόνος... χμ, από μιαν άποψη μοιάζει να είναι απών. Εκτός αν μπορεί να ορισθεί ως χρόνος αυτό το περίεργο που συμβαίνει. Διότι εδώ και επί πάρα πολύ καιρό ο Πύργος έδειχνε περίεργους κλειδωνισμούς, τώρα όμως η κατάσταση είναι επικίνδυνη. ο Πύργος κινδυνεύει.
Κι ακόμη περισσότερο κινδυνεύει το κόκκινο τριαντάφυλλο.
Οι Τρεις είναι εδώ και μαζί με τον κόσμο, παραπέρα πηγαίνει και ο Ρόλαντ. Είναι πολλά τα εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν, οι Λύκοι της Καλά, οι Θραύστες, ο Μόρντρεντ, μα πάνω απ'όλα το ίδιο το παρελθόν.
(και προσοχή στον Μπλέην)
Η Μαύρη 13 γίνεται ολοένα και πιο ισχυρή, κι αυτό είναι... καλό ή κακό; Ούτε οι Μάνι δε γνωρίζουν. Όμως τίποτε δεν μπορεί αν σταματήσει τον Ρόλαντ, ιδίως τώρα που ο Μαύρος Πύργος φαίνεται στον ορίζοντα. Το ίδιο και ο Πορφυρός Βασιλιάς που οδήγησε τον Πύργο στον δρόμο της καταστροφής.
Και όταν ο Ρόλαντ μπαίνει μέσα...

Όχι ότι έχει γράψει λίγα αριστουργήματα ο St.King (που είναι από τους πλέον αγαπημένους μου συγγραφείς), αλλά ομολογουμένως ο Μαύρος Πύργος είναι μοναδικός. Και πρόκειται, θεωρώ, για την κορύφωσή του. Αποτελείται από 7 βιβλία (μιλάμε για πάνω από 4000 σελίδες) τα οποία δεν θες να σταματήσεις. Ακόμη κι αν κουραστείς από το διάβασμα, πάντα θες να ξέρεις αμέσως τι γίνεται στην επόμενη (τουλάχιστον) σελίδα.
Γενικά τα βιβλία του Κινγκ τα διαβάζω γρήγορα ακριβώς επειδή δυσκολεύομαι να τα σταματήσω. Σάλεμς Λοτ, Το Κοράκι, Το Αυτό, Χρήσιμα Αντικείμενα και πόσα άλλα... Κορυφαία όλα τους. Αλλά ο Μαύρος Πύργος είναι κάτι το ασύλληπτο...

Περί το 1970 ο Κινγκ διάβασε το ποίημα του Ρόμπερτ Μπράουνινγκ Childe Roland to the Dark Tower Came (το ποίημα εδώ) και έγραψε τον Τελευταίο Πιστολέρο (Gunslinger αγγλιστί) το οποίο επί σειρά ετών ήταν και το μοναδικό βιβλίο της σειράς. Εν συνεχεία έγραψε τα επόμενα τρία βιβλία του Μαύρου Πύργου (Το Κάλεσμα των Τριών, Οι Ρημαγμένοι Τόποι, Ο Μάγος και η Γυάλινη Σφαίρα) και κάπου βάλτωσε (δεν ήταν και το πιο εύκολο εγχείρημα άλλωστε). Το θέμα είναι ότι ο Μαύρος Πύργος ήταν ήδη εξαιρετικά δημοφιλής: ήταν δύο οι λόγοι που ώθησαν τον Κινγ να ξαναξεκινήσει τη συνέχεια της σειράς: ο πρώτος, ένα ατύχημα που είχε το οποίο παραλίγο να αποβεί μοιραίο, κι ο δεύτερος....
Επί πολλά χρόνια λάμβανε γράμματα θαυμαστών του για τον Πύργο: ένας θανατοποινήτης τον παρακαλούσε να του αποκαλύψει το τέλος και υποσχώταν ότι δεν θα το απεκάλυπτε σε κανέναν. Μια ηλικιωμένη κυρία τον παρακαλούσε το ίδιο, μιας κι έπασχε από ανίατη ασθένεια και οι γιατροί δεν της έδιναν πολύ χρόνο ζωής... Και πάει λέγοντας.
Το πρόβλημα ήταν ότι ο Κινγκ δεν ήξερε το τέλος του βιβλίου. Κι έτσι ξεκίνησε πάλι.. για να ολοκληρώσει το έργο του το 2004 με τα τελευταία 3 βιβλία: Οι Λύκοι της Καλά, Το Τραγούδι της Σουζάνα, Ο Μαύρος Πύργος.

Ο Μαύρος Πύργος είναι ένα βιβλίο με εκπληκτική δομή. Φαινομενικά κινείται ανάμεσα σε διάφορους κόσμους (κάτι σαν παράλληλα σύμπαντα ας πούμε), επί της ουσίας όμως αφήνει μια γεύση πως πρόκειται για τον ίδιο κόσμο σε διαφορετικές εποχές. Εξάλλου εξ αρχής τονίζει σε "χειρουργικά" σημεία (ουκ ολίγες φορές) ότι "ο κόσμος έχει πάει παραπέρα". Για την ακρίβεια, "παραπέρα" είχαν πάει τα πάντα: το βιοτικό επίπεδο, ο πολιτισμός, η επικοινωνία, τα πάντα. Και σπανίως το "παραπέρα" είναι κάτι καλό... Διαθέτει αριστουργηματική πλοκή, η οποία όχι μόνο σε καθηλώνει, αλλά δεν σε αφήνει σε χλωρό κλαρί. Συνεχείς εναλλαγές στις "προτεραιότητες" των ηρώων (παρόλο που η μεγαλύτερη προτεραιότητα είναι φυσικά μία: ο Πύργος). Η διαδρομή που ακολουθεί ο Ρόλαντ δεν είναι απλώς μια διαδρομή στον χώρο. Είναι και μια διαδρομή στον χρόνο (κυρίως). Στον χρόνο τόσο του δικού του κόσμου, όσο και των άλλων κοσμων που εμπλέκονται στην όλη ιστορία.

Σαν έργο διαθέτει εξαιρετικά ενδιαφέροντα στοιχεία: κατ' αρχήν εμπλέκει πολλούς χαρακτήρες ή στοιχεία άλλων έργων του (Το Κοράκι, Το Αυτό, Σάλεμς Λοτ κλπ), εμφανίζει τον ίδιον να παίζει... τον εαυτό του εντόςτου έργου, κινείται χρονικά σε 2 ή και 3 (κάποιες φορές) χωροχρονικούς παραλλήλους (όπως είχε αναπτύξει Το Αυτό, αλλά ακόμη πιο πολύπλοκα δηλαδή) και γενικά γίνεται τρελό πανηγύρι μέσα.
Ολόκληρη η σειρά έχει αναρίθμητα αξέχαστα σημεία. Ιδίως όμως ο διάλογος ανάμεσα στον Ρόλαντ και τον Μαυροφορεμένο άντρα στο τέλος του πρώτου βιβλίου είναι από τα πλέον συγκλονιστικά κομμάτια που έχω διαβάσει ποτέ μου σε βιβλίο.

Πολλοί έχουν μια εικόνα για τον Κινγκ ότι γράφει ιστορίες τρόμου. Καμία σχέση. Ναι μεν έχει κάποιες επιρροές από συγγραφείς τύπου Lovecraft, αλλά τα βιβλία του γενικά είναι λιγότερο ή περισσότερο θρίλερ (έργα έντονης δράσης δηλαδή), έχουν όμως διάφορα στοιχεία. Όλη η σειρά, παρόλο που ο όγκος της ίσως να φοβίζει, διαβάζεται με εκπληκτική ευκολία. Αν φυσικά κάποιος ενδιαφέρεται να κάνει μια άλλου είδους "εισαγωγή" στον Κινγκ, πέραν του Μαύρου Πύργου δηλαδή, θα πρότεινα το Σάλεμς Λοτ. Κι από 'κει κι έπειτα όλα θα μπουν στον δρόμο τους από μόνα τους.... Χεχεχε...


Είμαι στο κατόπι του μαυροφορεμένου άντρα. Το ξέρω ότι τον ακολουθώ και μειώνω την απόσταση. Να φοβηθώ αυτόν που ψέυτικα χωλαίνει, όπως έλεγε ο δάσκαλός μου Κορτ, ή να υποθέσω ότι τον πλησιάζω όντως; Όπως και να'χει, πρέπει να τον βρω.
"Θα τον σκοτώσεις;", ρώτησε το αγόρι. (Το αγόρι! Ρόλαντ, το αγόρι!)
"Δεν ξέρω. Πρέπει να τον κάνω να μου πει κάτι. Μπορεί να χρειαστεί να τον αναγκάσω να με πάει κάπου.", απάντησε ο Ρόλαντ.

"Που;"

"Σ'έναν Πύργο."

Διότι ο Πύργος είναι το Παν.Οι Ακτίνες σπάνε η μία μετά την άλλη. Σε πόσες στηρίζεται ο Πύργος πλέον; Πόσες έχουν απομείνει να βαστούν το Σύμπαν ολόκηρο; Οι Θραύστες κάνουν καλά τη δουλειά τους κι εγώ πρέπει να βιαστώ. Ο Πύργος...

Πάνε όλοι... έχουν φύγει... Ο Κάθμπερτ (που πήγε γελώντας ακόμη και στον θάνατό του), ο Άλεν, η Σούζαν (αχ, Σούζαν...)... Κι έφυγαν διότι ο κόσμος πήγε παραπέρα. Αλλά κατά έναν περίεργο τρόπο, έχουν ήδη φύγει ακόμη κι αυτοί που θα έρθουν... Ο Τζέικ (το αγόρι) μάλιστα έφυγε τρεις φορές...
Το αγόρι είναι η πύλη σου για τον μαυροντυμένο άνδρα. Ο μαυροντυμένος άνδρας είναι η πύλη σου για τους τρεις. Και οι τρεις είναι η πύλη σου για τον Μαύρο Πύργο... (γιασεμί, τριαντάφυλλο, αγιόκλιμα, παλιός σανός... Το άρωμα του Έρωτα... Αγάπα με...)... Το νου σου στο ταχίν. Όσο ταξιδεύεις με το αγόρι, ο μαυροντυμένος άντρας ταξιδεύει με την ψυχή σου στην τσέπη του...
Μα τι σημαίνουν επιτέλους όλ'αυτά (κι όμως ξέρω, απλά δεν θέλω να το δω... Όλοι οι παλιοί μου φίλοι... Και είναι ακόμη παιδί... Γιατί;)
Κα

Ο Τζέικ δεν υπάρχει πια. Ή μάλλον δεν υπάρχει τώρα. Διότι υπήρξε και θα ξαναυπάρξει (υπάρχουν κι άλλοι κόσμοι πέρα απ'αυτόν) εδώ. Κι ο μαυροφορεμένος άντρας πλέον είναι στο χέρι μου (ή μήπως είμαι 'γώ στο δικό του;)
Ο Κρεμασμένος, πρώτη κάρτα... Αυτός είσαι'σύ πιστολέρο, αποφάνθηκε...
Ο Ναύτης... Σου θυμίζει το αγόρι; Αυτό είναι...
Ο Δεσμώτης... Ο πρώτος από τους τρείς...
Η Κυρά των Σκιών... Η Δεύτερη...
Ααααα.... Θάνατος, η πέμπτη κάρτα, πιστολέρο. Αλλά όχι για 'σένα.
Ο Πύργος, η έκτη. Ω, τι ενδιαφέρον....
Και η έβδομη, Ρόλαντ... Η έβδομη: Ζωή. Αλλά όχι για'σένα... (δεν τολμάς πιστολέρο...)

Ήμουν άξιος, έχω ακόμη το όπλο του πατέρα μου και θα ανοίξεις στο άγγιγμά μου...
Όμως τα χέρια τον ώθησαν προς τα εμπρός, ήταν τα χέρια του Γκαν, τα χέρια του Κα και δεν ήξεραν τι πάει να πει έλεος...
Ο Μαυροντυμένος άντρας έφυγε στην έρημο και ο πιστολέρο τον ακολούθησε...

Ως ηχητική συνοδεία θα παραθέσω (μετά των στίχων του) το Somewhere Far Beyond των Γερμανών Blind Guardian που έχει γραφτεί στηριζόμενο στο πρώτο βιβλίο του Μαύρου Πύργου, πίσω στο 1992...


I came from far
Beyond Your reality
The ocean of time
It's the odysee of mine
I am the narrator
And now I'll tell You
Where I've been
And what I saw
And how it ends

Welcome to the wasteland
In a world which is turning faster
Where I'm alone for a while
It's turning faster
Away from light straight to the dark
The march of time it has begun
I'm caught in an ancient dream so bright
And then the march of time begins

The man in black he waits
Behind this last task
It's full of pain
To sacrifice the only son
The legions of the lost
Wait in the old mine
They try to stop me
The battle it has begun

So I'm not afraid
To walk down to the wasteland
I'm so alone on my way
And I don't fear that dusty godforsaken path
Somewhere far beyond

Ref.:
Somewhere far beyond
The march of time it has begun
Somewhere far beyond your reality
And then the march of time begins

Look at my soul
And behind
There are some things
I've to hide from You
I'm following the black man
I'm losing control
And I don't care
What's happening to the boy

Welcome to the new world
One more step to the dark tower
And my whole body's in flames
I'm looking for Those healing things to be prepared
The march of time it has begun
I'm caught in a prisoner's dirty life
And then the march of time begins

The prisoner did bring the healing spell
The queen of shadows found herself in pain
And death brings answers to us all

What will I find
When the dark tower appears
Will it be the end
Or just a new quest after all
I am the narrator
And now I'll tell You
Where I'd been
And what I saw
And how it ends

Look around and see
The world is turning fast
Faster day by day
Somewhere far beyond
I'll try to change it
If I can - Somewhere far beyond
There's only one chance
And it lies - Somewhere far beyond
Somewhere far beyond
The march of time it has begun
The march of time it has begun

Κατ' αρχήν, για τον _st_ στον οποίον οφείλεται και το αρχικό "πρίζωμα" ;)

5 σχόλια:

Παρατηρήτηριο Πυλαίας είπε...

Εγώ άκουσα για τον Μαύρο Πύργο αλλά να σου πω την αλήθεια δεν έδωσα σημασία γιατι δεν μπορούσα να καταλάβω τι σχέση μπορεί να έχει το ρομαντικό γκοθικ κονσεπτ ενος Μαύρου Πύργου με εναν πιστολέρο με μεξικάνικο πόντσο ....
Τελικά είπα να δοκιμάσω την τύχη μου και να αγοράσω το πρώτο βιβλίο.
Μέγα λάθος....
Την επόμενη εβδομάδα αγόρασα τα υπόλοιπα τρία που βρηκα και παράγγειλα τα τελευταία τρία!!

τι να πω....
Απίστευτος ο Κίνγκ και αυτό σίγουρα είναι το opus magnus του....
Πως έμπλεξε ένα αντίγραφο του κόσμου του Τόλκιν με τα σπαγγέτι γουέστερν!!!! Λέω κάποια στιγμή να το ξαναδιαβάσω γιατι όπως και εσυ τα εργα του κινγκ τα διαβαζω σε 2-3 μέρες. Γιαυτό και το Κοράκι το έχω ξαναδιαβάσει καμια 10ρια φορες...


Υγ τι είναι το Ταλ? Θύμισε μου?!

Hades είπε...

Θυμάσαι το Μέτζις (IV); Ήταν το μέρος όπου έγινε η ιστορία με τη Σούζαν (τσάργιου τρη κλπ), τον Κάθμπερτ κ.ο.κ (δεν μπορώ να πω και λεπτομέρειες γαμώτο!). Από 'κει ο Ρόλαντ έφυγε κακήν κακώς για να σωθεί (είχε γίνει και μια κόντρα μεγάλη αναφορικά με τον καλό άνθρωπο κιόλας). Ένας από 'κει, ευρέθη σε μια πόλη ονόματι Ταλ, από όπου πέρασε και διανυκτέρευσε Ρόλαντ όντας στο κατόπι του Μαυροφορεμένου. Στο σαλούν έπαιζε πιάνο ένας πρώην κάτοικος του Μέτζις που είχε ιδιαίτερα μεγάλη ανάμειξη στην ιστορία με τη Σούζαν. Δεδομένου λοιπόν ότι ο μαυροφορεμένος ουσιαστικά έκανε κάποιου είδους μάγια στους κατοίκους του Ταλ για να φάνε τον Ρόλαντ, ο πιανίστας έπαιξε ιδιαίτερα μεγάλο ρόλο και τώρα προκειμένου να φανατισθεί εκ νέου το πλήθος, μιας και το... Μέτζις ξανασυζητήθηκε!

Καλά, πορώθηκα πάλι μιλάμε!
Εγώ πάντως να σου πω την πικρή αλήθεια, αν και ως έργο το ήξερα από το 92 μέσω των Blind Guardian (διότι επειδή γενικώς το συγκεκριμένο συγκρότημα γράφει εκπληκτικούς στίχους κι έχει πολλά τραγούδια βασισμένα σε ιστορίες του Κινγκ, όποτε βλέπαμε κάποιο σχετικό τραγούδι το ψάχναμε αμέσως. Το ίδιο ισχύει και για τον Άρχοντα, που διάβασα πίσω στο 93 αν δεν απατώμαι!) δυστυχώς το καθεαυτό έργο δεν το είχα κυηγήσει ποτέ. Νομίζω δεν είχε μεταφραστεί στα ελληνικα΄κιόλας (και οι αγγλικές εκδόσεις του Κινγκ δε βρίσκονται τόσο εύκολα αν δεν είναι πολυ΄γνωστές). Κατά τα λοιπά όμως το αγόρασα ακριβώς όπως λες κι εσύ: ήμουν σε ταξίδι για δουλειά, και είχα ξεχάσει να πάρω βιβλία. Οπότε λέω μια μέρα, δεν πάει στο διάολο, ας το πάρω (το Ι) να δω τι λέει... Μιάμιση μέρα μετά πήγα πήρα μαζί και τα επόμενα 3!!! Η τελευταί τριπλέττα άρχισε να βγαίνει κανάν χρόνο μετά (στα ελληνικά). Και να φανταστε΄ςι ότι το τελευταίο το αγόρασα την ημέρα που βγήκε στα βιβλιοπωλεία!!! Τρέλα, όχι αστεία! :)

spirou είπε...

Το σχόλιό μου άργησε σχεδόν ένα χρόνο ...αλλά τώρα σε ανακάλυψα.
Λατρεύω τον Stephen King και όλα τα βιβλία του και χαίρομαι που σε βρήκα!
Συμφωνώ με όσα έγραψες,ότι στα τελευταία έχασε λίγο τη μπάλα (θεωρώ το Μάγο και τη γυάλινη σφαίρα το καλύτερο από τα 7) αλλά και οι Λύκοι της Κάλα είναι μια χαρά.Στα 2 τελευταία έπεσε πολύ.

Τέλος πάντων,δεν τελειώνει αυτή η συζήτηση μέσα από ένα σχόλιο.
Καλώς σε βρήκα!

Marina είπε...

Καλή σου μέρα. Ψάχνοντας για "θραύστες" έπεσα επάνω στο άρθρο σου. Είχα ξεχάσει την ιδιότητά τους να ροκανίζουν τις ακτίνες.
Διάβασα Στήβεν Κίνγκ για πρώτη φορά το 2006, όλη τη σειρά του Μαύρου Πύργου και εκστασιάστηκα. Ενα χρόνο αργότερα τη ξαναδιάβασα στο πρωτότυπο βγάζοντας το συμπέρασμα ότι η μετάφραση-απόδοση στα ελληνικά ήταν εξαιρετική. Είχα δεί βέβαια κάποιες (όλες δλδ) ταινίες του παλιά, που ήταν υπέροχες σύμφωνα με τα γούστα μου.
Επεσα πάνω στους θραύστες στο τελευταίο του Κίνγκ-Straub που διαβάζω τώρα, το "Μαύρο Σπίτι"... Ο Πορφυρός Βασιλιάς τελικά είναι αθάνατος!

Hades είπε...

@Marina
2006, ε;
Ποτέ δεν είναι αργά. Ως προς τις ταινίες πάντως, είναι λίγες που με ενθουσιάζουν κι αυτό διότι είναι πολύ δύσκολες στην μεταφορά τους. Η Λάμψη είναι πολύ καλή (και οι δύο μεταφορές βασικά), το Πράσινο Μίλι, η Ονειροπαγίδα και κάποια λίγα ακόμη. Τα καλά δυστυχώς έχουν μεταφερθεί άθλια: το Αυτό, το Κοράκι, Σάλεμς Λοτ κλπ.
Για τον Πορφυρό Βασιλιά λες εσύ; Που να δεις ο Πάτερ Κάλαχαν τι έχει τραβήξει.

@spirou
Άργησε ένα χρόνο, ε; Τι να πω κι εγώ που κατά πως φαίνεται άργησε δύο. Μάλλον σε καμιά περίεργη φάση με είχες πετύχει και το ξέχασα τελείως το σχόλιο. Τις ειλικρινείς απολογίες μου... :)
Πάντως ως προς το βιβλίο, δεν ξέρω αν το έχασε στο τέλος όπως λες, ξέρω όμως ότι το τελείωμα ήταν ανατριχιαστικότατο...