Η αλήθεια είναι ότι με αυτά που έχω στο μυαλό μου πρέπει γράψω τουλάχιστον 3-4 μεγασένδονα με υποσέντονα και τριπλά παπλώματα μαζί, έλα όμως που δεν υπάρχει χρόνος ούτε για πλάκα. Βέβαια πολύ θα ήθελα να αφήσω την όλη εργασία στον φίλτατο zaphod που ομολογουμένως δίνει ρεσιτάλ στο κατάστημά του (άσχετα αν συμφωνείς ή διαφωνείς με τα όσα αναλύει), αλλά επειδή ο Αριστοτέλης είχε πει κάτι σωστό, ήτοι ότι ο άνθρωψ είναι ένα φύσει πολιτικό ον (αν και έσφαλε ως προς το ον. Ζώον έπρεπε να είχε πει), δεν είναι δυνατόν να αφήσω εκτός τα όποια πολιτικά σχόλια έχω στο κεφάλι μου για την όλη κατάσταση. Οπότε θα προσπαθήσω να κάνω ένα ρεζουμέ και αν προκάμω να επανέλθω με κάποια διευκρινιστικά σχόλια. Το σενδονάκι που θα ακολουθήσει αποτελείται από τρία κύρια τμήματα:
Πρώτον, τι ισχύει.
Δεύτερον, τι βλέπω να έρχεται.
Τρίτον, τι θεωρώ ότι πρέπει να συμβεί.
Εννοείτε ότι μέσα σε όλα αυτά θα συμπεριλάβω και τις προσωπικές μου απόψεις σε κάποια βασικά θέματα. Προς αποφυγήν αποριών, θα το σπάσω στα δύο ή τα τρία, διότι επειδή είναι ρεζουμε ενδέχεται να βγει λίγο... εχμ, μεγάλο τέλος πάντων...
Να υπενθυμίσω ότι εδώ και χρόνια έχω γράψει αρκετά πράγματα, κάποια εκ των οποίων εξακολουθώ να πιστεύω (μάλλον τα περισσότερα). Κάποια άλλα όμως η αλήθεια είναι ότι έχω αρχίσει να τα αναθεωρώ, τουλάχιστον σε έναν άλφα βαθμό και αυτό διότι η όλη κατάσταση δεν μένει στάσιμη. Το ποια είναι αυτά, δυστυχώς μόνο όσοι έχετε γερά νεύρα να παρακολουθείτε διαχρονικά το παρόν ιστολόγιο θα μπορέσετε να τα εντοπίσετε. Εγώ από την πλευρά μου θα φερθώ μεγαλόκαρδα και δεν θα αρχίσω τα ασταμάτητα λινκ για να δείξω του λόγου το αληθές (εξάλλου όποιος είναι αρκούντως μαζόχας υπάρχει και το ψαχτήρι εις την αριστερή στήλη). Αυτά απλώς τα μνημονεύω για να μην προξενήσουν απορίες κάποια πράγματα, παρόλο που σε κάθε περίπτωση η φιλοσοφία με την οποίαν αντιμετωπίζω τα πράγματα παραμένει η ίδια. Για πάμε λοιπόν...
Μέρος πρώτον: τι ισχύει.
Έχουμε λησμονήσει ότι τα πράγματα είναι δεμένα χειροπόδαρα. Έχουμε πει ναι στα πάντα, έχουμε συμφωνήσει να μην δανειστούμε από κανέναν άλλον, έχουμε καθορίσει την εξαθλίωση του κόσμου και το ξεπούλημα των πάντων (ακόμη και τις ιδιωτικές περιουσίες) με κάθε λεπτομέρεια, έχουμε αποδεχθεί την κατάργηση της διαιτησίας των ελληνικών δικαστηρίων αντικαθιστώντας τα με το αγγλικό Δίκαιο, έχουμε παραιτηθεί κάθε δικαιώματος που έχει κάθε χώρα του υποτιθέμενου πολιτισμένου δυτικού κόσμου, έχουμε παραιτηθεί ακόμη κι από το δικαίωμα να προσφύγουμε στο διεθνές δικαστήριο κατά των όσων έχουμε υπογράψει. Βέβαια επειδή το Διεθνές Δίκαιο δεν είναι τόσο απλό όσο ακούγεται, όσο όλα αυτά λένε πολλά άλλο τόσο δεν λένε και τίποτα αλλά αυτό παραείναι μπλεγμένο για να το αναπτύξουμε. Το μόνο βέβαιο είναι πως όταν ένα επίσημο Κράτος έχει υιοθετήσει ως Νόμους κάποιες αποφάσεις, είτε μέσα από μεγάλο πλήθος βουλευτών που ψήφισε αυτά τα νομοσχέδια, είτε επειδή πέρασαν στην ζούλα με πράξεις νομοθετικού περειεχομένου (δηλαδή σαμαροδημοκρατικά), παναπεί ότι σε δεσμεύουν με κάθε επισημότητα. Αν μη τι άλλο, αν κάθε φορά που άλλαζε η κυβέρνηση άλλαζε και η επίσημη πολιτική της χώρας, αυτό θα το είχαμε αντιληφθεί από την ευρύτερη αντιμετώπιση που θα είχαμε (κοινώς, σε τούτο το παγκόσμιο σύστημα που επιβιώνει μόνο όποιος δανείζεται, εμάς δεν θα μας δάνειζε κανείς διότι όλοι θα ήξεραν ότι είναι δανεικά κι αγύριστα).
Βεβαίως όλοι μας ακούμε αρκετές από τις εξαγγελίες τουpasok 2.0 ΣΥΡΙΖΑ (μιας και υπάρχει γενικώς μια μεγάλη γκάμα εξ αυτών) ότι θα μπήξει, θα δείξει, θα διαγράψει, θα τυπώσει χρήμα, θα αεριστεί εις ξένους όρχεις και δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο ακόμη. Εδώ πρέπει να περάσουμε στο επόμενο σημαντικό σημείο που πρέπει να μας απασχολήσει. Τα οικονομικά η αλήθεια είναι ότι τα φοβάμαι λιγότερο απ'όλα (και όταν λέω οικονομικά εννοώ την κατάσταση ως προς την ΕΕ, όχι την εσωτερική κατάσταση).. Έχω ξαναπεί και εμμένω στην θέση μου, ότι η θέση μας είναι μέσα στο πολυχρονεμένο νόμισμά μας, μέχρι να κρίνουν ότι δεν υπάρχει κανένας άλλος λόγος να είμαστε στο αυτό νόμισμα, οπότε και θα μας πετάξουν ωσάν στημένη λεμονόκουπα. Ένας από τους λόγους που πρέπει να παραμείνουμε ακόμη στο ευρώ είναι και το γεγονός που εκ νέου αχνοφαίνεται, ότι αν και τα πράγματα δεν θα πάρουν την ορμή βοθροστοιβάδος ωσάν θα γινόταν το 2010, αλλά κατώ πως φαίνεται ακόμη και σήμερα τους παίρνει ο διάολος και τους σηκώνει. Βέβαια εδώ σηκώνει και μια ένσταση με την οποίαν θα ασχοληθούμε παρακάτω.
Όπως και να'χει, η φούσκα δείχνει να είναι τόσο μεγάλη και ανεξέλεγκτη, που ναι μεν έχουν προστατέψει τις τράπεζες όσο μπορούν φορτώνοντας την φούσκα στους λαούς των χωρών, αλλά και έτσι ακόμη η φούσκα παραμένει μεγάλη και επικίνδυνη (ξαναφέρνω την ένσταση στο προσκήνιο). Προ δύο εβδομάδων περίπου (συν κάτι παραπάνω ίσως) υπήρχε κάτι που με είχε ανησυχήσει πολύ έντονα: είχαν σταματήσει σχεδόν πλήρως τα ξένα άρθρα σχετικά με την όλη κατάσταση. Η σιωπή είναι πάντοτε κάτι που δύσκολα μπορείς να ερμηνεύσεις, και παρόλο που πολλές φορές μπορεί να εκληφθεί έως και κραυγή, εντούτοις η αυτή περίπτωση δεν είναι τέτοια. Αυτό το διεθνές σύμπτωμα ευτυχώς δείχνει να έχει σταματήσει για τα καλά εδώ και μία εβδομάδα και βάλε και η αρθρογραφία δίνει και παίρνει εκ νέου και μάλιστα είναι τέτοια που υποδηλώνει και έναν διακριτικό πλην έντονο πανικό στην περίπτωση του περιβόητου grexit. Ένα grexit που προσωπικά δεν βλέπω (τώρα) και αυτό για έναν πολύ απλό λόγο: δεν υπάρχει ακόμα και σήμερα κανένας μηχανισμός στην ΕΕ για να εξέρχεται χώρα από το ευρώ. Δεν ξέρω αν θυμάστε τι έλεγαν το 2010, ότι δεν είχε προβλεφθεί κάτι τέτοιο διότι δεν είχαν σκεφτεί ότι υπήρχε περίπτωση να δημιουργηθεί τέτοια κρίση εντός ευρωζώνης και λοιπές πίπες. Ωραία λοιπόν, το δεχθήκαμε τότε αυτό, αλλά τέσσερα χρόνια μετά γιατί εξακολουθεί να μην υπάρχει τέτοιος μηχανισμός; Αυτό προφανώς κάτι δείχνει, και αυτό το κάτι είναι ότι το ευρώ όπως έχουμε αναλύσει μέχρι εξαντλήσεως εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα από τα οποία οι μεγάλοι βγάζουν κεγαμό τα φράγκα με χίλιους δυο τρόπους. Εξάλλου μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για το υπαριθμόν 2 παγκόσμιο αποθεματικό με ενεργειακά πάρε-δώσε που έχει απλοποιήσει τα μάλα την διαδικασία των εξαγωγών, κυρίως προς δυσμάς. Άρα πρόκειται για στρατηγικό παίκτη. Οπότε γιατί να δημιουργηθεί μηχανισμός που να παρέχει τη δυνατότητα εξόδου μιας χώρας από το ευρώ; Είναι σα να σε τρώει ο κώλος σου να παίξεις ρώσικη ρουλέτα. Για να έχεις το κεφάλι σου και ήσυχο και στην θέση του, πολύ απλά δεν παίζεις καν. Κι άσε το όπλο να υπάρχει για όταν πραγματικά απαιτηθεί (που κάποια στιγμή εκ των πραγμάτων θα απαιτηθεί).
Τώρα θα μου πείτε και δικαίως, μα ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δεσμευθεί και έχει βεβαιώσει ότι θα κάνει και έχει πει ότι θα μπήξει κλπ. Πράγματα, όπως και το ορίτζιναλ pasok το 81 που και από τα... συνδικάτα των ΕΟΚ και ΝΑΤΟ μας έβγαλε, και τις βάσεις έδιωξε και τα πάντα ετήρησε. Κάπως έτσι προβλέπω ότι θα γίνει και τώρα αλλά εδώ υπάρχει ένας σημαντικό αστερίσκος στον οποίον θα αναφερθούμε παρακάτω (πέραν τηςς ενστάσεως που εξακολουθούμε να έχουμε σε εκκρεμότητα).
Πρώτα, πρέπει να μνημονεύσουμε έναν πολύ σημαντικό παράγοντα σταθερότητας, και αυτός είναι τα εθνικά θέματα.
Ας πάρουμε το πιο απλό και ήπιο από τα εθνικά θέματα: το ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων. Δεν σας κάνει καμία εντύπωση που ο διαμεσολαβητής του ΟΗΕ κάνει μόνο προτάσεις που ξέρει ότι εκ των πραγμάτων θα απορρίψουμε; Δεν σας κάνει καμία εντύπωση ότι μόνο εμείς δεχόμαστε πιέσεις για υπαναχώρηση; Γιατί; Μα είναι πολύ απλό και το ίδιο ισχύει και στα υπόλοιπα εθνικά θέματα που είναι και πολύ πιο σύνθετα: διότι θέλουν να σε κρατάνε σφιχτά από τα παπάρια, προκειμένου να σε εκβιάσουν με μια εθνική καταστροφή αν πολυκουνηθείς. Ποιος είναι καλύτερος πελάτης στα εξοπλιστικά κύριε; Τα Σκόπια ή η Αθήνα; Μα φυσικά η Αθήνα. Οπότε σε ποιον θα δημιουργήσεις πολιτική ανασφάλεια κύριε; Α, το έπιασες βλέπω γάτε μου!
Παράδειγμα: γράφαμε πιο πάνω ότι δεν υπάρχει μηχανισμός εξόδου από το ευρώ. Λάθος: υπάρχει, αρκεί να βγεις και από την ΕΕ. Τι σημαίνει να βγεις από την ΕΕ; Ότι ξεμένεις από συμμάχους. Τι σημαίνει σύμμαχος (και ας αφήσουμε στην άκρη το καλός ή κακός); Ότι το μόνο που μπορείς να εκμαιεύεις ως χώρα (ένεκα πολιτικού νανισμού) είναι η πολιτική συναίνεση των άλλων για ένα θέμα (όπως τα εθνικά). Αυτήν την στιγμή μας έχουν μικρύνει τόσο πολύ ως χώρα που δεν έχουμε (διπλωματικά) καμία άλλη δυνατότητα, άρα αν εσύ γουστάρεις να αρχίσεις τις στάσεις πληρωμών και δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο, πολύ απλά μπορούν να σε πετάξουν έξω από την συμμαχία και στα καπάκια να στην φορέσουν όπως είχε γίνει και επί της άλλης χούντας του 67 που είχαμε βγει από το ΝΑΤΟ. Τι είχε γίνει τότε; Πρώτον, χάσαμε οριστικά και τελεσίδικα την κυριότητα του Αιγαίου, κάτι που ήθελε πάσει θυσία ο Κίσσινγκερ και δεύτερον, χάσαμε την μισή Κύπρο που αποτελεί ένα σταθερό κι ακλόνητο αεροπλανοφόρο δίπλα στον Περσικό Κόλπο (τα έχουμε πει και στο σενδόνι περί των Ελληνοτουρκικών άλλωστε). Έτσι και τώρα λοιπόν, μπορούν πολύ εύκολα (αν φύγεις απο την ΕΕ) την επόμενη μέρα να ξεκινήσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τα Σκόπια αλλά όχι ως FYROM μα ως "Μακεδονία", να αναγνωρίσουν τα ζωτικά συμφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο και χίλια δυο άλλα. Γιατί; Επειδή είσαι χρεωμένος ως τον λαιμό και έχεις πει ΝΑΙ σε όλα.
Ερωτώ λοιπόν: ποιο κόμμα μπορεί να αναλάβει το δυσβάσταχτο κόστος μιας νέας εθνικής καταστροφής; Η απάντησή μου είναι "ΚΑΝΕΝΑ". Εύκολα μπορούμε να καταλάβουμε λοιπόν ότι ο λόγος που τα εθνικά μας θέματα δεν λύνονται ενώ θα μπορούσαν και εξακολουθούν να διαιωνίζονται είναι για να λειτουργήσουν ως μοχλός πίεσης ή και εκβιασμού όταν και εάν απαιτηθεί. Και αυτό το γνωρίζουν όλοι: όχι μόνο αυτοί που κυβερνούν διαχρονικά αλλά κι αυτοί που δείχνουν να έρχονται.
Πιο πάνω άφησα ανοικτό έναν αστερίσκο και μία ένσταση. Θα διερωτηθείτε: δηλαδή ρε Άδη, δεν υπάρχει καμία ελπίδα; Είναι όλα χαμένα; Και τότε γιατί είπες πιο πάνω ότι υπάρχει μια έντονη ανησυχία στον διεθνή τύπο; Λογικότατη η απορία.
Όπως είπαμε (και εκτιμώ ότι δεν το αμφισβητεί κανείς) η όλη ιστορία βασίζεται σε μία μεγάλη φούσκα. Όταν έρχεται κάποιος που στα χέρια του λέει ότι κρατάει καρφίτσες και πρόκες, δηλαδή πράγματα που μπορούν να σκάσουν τη φούσκα, κάπου γίνεσαι επιφυλακτικός. Ναι μεν έχεις ποντάρει στο ότι σιγά ο άλλος μην επιδιώξει την καταστροφή του, αλλά μπορείς να είσαι όντως 100% βέβαιος ότι ο άλλος δεν είναι τόσο ηλίθιος που να την επιδιώξει, μόνο και μόνο για να πάρει και 'σένα μαζί του; Δεν μπορείς. Όπως επίσης δεν μπορείς να είσαι 100% ότι ο άλλος δεν έχει άγνοια κινδύνου, ή δεν έχει καμία απολύτως ιδέα για το τι λέει. Όλα παίζουν, αυτό είναι το μόνο βέβαιο. Μήπως έχετε την εντύπωση ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες (του κώλου) ήξεραν τι να κάνουν όταν μας έπαιρνε και μας σήκωνε όλους; Έχουμε άραγε λησμονήσει ότι περίμεναν να δουν αν θα κάτσει κάπου η μπάλα για να αποφασίσουν αν και τι μπορούν να κάνουν; Άρα, αν δεν ξέρουν οι πιο έμπειροι, για ποιον λόγο σώνει και καλά να ξέρει ο Τσίπρας;
Διότι εδώ που τα λέμε, όταν μεταξύ άλλων το παράδειγμα που δίνεις είναι η τιμωρία (κάτι που έχει ειπωθεί κατ' επανάληψιν από επίσημα χείλη διαφόρων Ευρωπαίων αξιωματούχων), γιατί να μην σε τιμωρήσει και ο άλλος έτσι; Ιδίως αν φοβάται ότι μπορεί να του τον φορέσεις κιόλας (διότι υπάρχει και το ζήτημα του κύρους -μη χέσω- για το ποιος την φόρεσε πρώτος σε ποιον). Τουτέστιν όπως και οι Γερμανοί έχουν μπλοφάρει σε χίλια δυο πράγματα στο παρελθόν αλλά σε κάποια άλλα δεν έχουν μπλοφάρει, έτσι δεν μπορούν να είναι βέβαιοι και ως προς το κατά πόσον ο Τσίπρας μπλοφάρει ή όχι, ή όντως ξέρει τι του γίνεται. Και επειδή στην περίπτωση που δεν μπλοφάρει η έχει άγνοια κινδύνου, παίζει πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο αυτοί να πάνε πιο... αύτανδροι από εμάς, κάπου έχουν αρχίσει να δείχνουν και κατά τι διαλακτικότεροι. Δεν ξέρω, ας πούμε, αν πήρε το μάτι σας πρόσφατα κάποια αρθρα ευρωπαϊκής προελεύσεως που έλεγαν ότι οι Ευρωπαίοι θα επιδιώξουν έναν έντιμο συμβιβασμό με τη νέα κυβέρνηση, όποια κι αν είναι, κάτι που αν μη τι άλλο δείχνει και ότι μέχρι τώρα μας συμπεριφέρονταν... άτιμα. Αλλά ποιος θα το ζητήσει; Ο Σαμαράς; Μα αυτός λέει σε όλα ναι. ΘΑ κάτσεις στο τραπέζι των συνομιλιών μ'εκείνον που δύο χρόνια και βάλε του βάζεις μόνο δάχτυλο (και μπαίνει έως τον ώμο); Όχι βέβαια...
Όμως έχουμε αφήσει και μια ένσταση (η οποία επί της ουσίας είναι διπλή) που παίζει μεγάλο ρόλο. Η όλη προαναφερθείσα εκτίμηση βασίζεται σε δύο άξονες. Ο πρώτος έχει να κάνει με την βεβαιότητα ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ενδιαφέρονται για τους λαούς τους. Ο δεύτερος έχει να κάνει με την εγκυρότητα των δημοσιευμάτων.
Ας πάρουμε τον πρώτο άξονα. Όπως έχουμε ξαναγράψει στο παρελθόν, η Ευρώπη εδώ και 5 χρόνια έχει υπεισέλθει σε μια φάση αναδιοργάνωσης σε επίπεδο δικαιωμάτων. Πλέον από Ευρώπη με ανθρωπιστικές καταβολές όπως είχε ξεκινήσει έχει καταντήσει μια Ευρώπη που ενδιαφέρεται μόνο για τους αριθμούς. Αυτό αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι όλα τα κράτη έσπευσαν όλα τα προηγούμενα χρόνια να προστατέψουν τις τράπεζες και μόνο αυτές, κάτι που γινόταν έμμεσα εις βάρος του κόσμου. Εάν οι τράπεζες έπρεπε να προστατευθούν ακόμη και άμεσα εις βάρος του κόσμου, δοκιμάστηκε κυριολεκτικά επιτυχώς (βλ. Κύπρος όπου και έγινε πιλοτικά και πιθανώς οσονούπω να είμαστε οι επόμενοι). Άρα, η υπόθεση ότι με ένα grexit θα φάνε ακόμη και σήμερα τον θάνατο της αλεπούς έστω και άλλης μορφής είναι κυριολεκτικώς μετέωρη ακριβώς επειδή προϋποθέτει ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα ενδιαφερθούν για το κανόνι που θα φάνε οι λαοί τους. Και η αλήθεια είναι ότι για να κρατήσεις δέσμιο έναν ολόκληρο λαό στην παρούσα φάση, δύο είναι τα πράγματα που πρέπει να κάνεις: πρώτον, να τον γονατίσεις (ήτοι να του φορτώσεις την έκρηξη) και δεύτερον, να του πασάρεις τον ένοχο (δηλαδή εμάς και αυτό όχι μόνο ως θύμα αλλά και ως παράδειγμα προς αποφυγήν). Αυτό που εγώ βλέπω είναι ότι οι κυβερνήσεις της Ευρώπης δεν ενδιαφέρονται για το τι λούκι θα τραβήξουν οι λαοί τους οπότε η πρώτη υπόθεση παίζει να μην ισχύει.
Πάμε τώρα στον δεύτερο άξονα: έχω τεκμηριώσει πολύ πριν σκάσουν μύτη όλα αυτά ότι η μεγαλύτερη τρομοκρατία που υπάρχει την σήμερον είναι η πληροφορία. Όποιος έχει την πληροφορία κρατάει τους πάντες στα χέρια του. Το βλέπουμε και στην Ελλάδα άλλωστε. Άρα εδώ αναφύεται το ενδιαφέρον ερώτημα, πόσα απ'όλα αυτά είναι όντως αληθή; Εδώ καλώς ή κακώς, πρέπει να εμπιστευθούμε ο καθείς το πολιτικό του ένστικτο. Σαφώς και πάντα θα υπάρχουν άρθρα προς κάθε πλευρά. Εν προκειμένω υπάρχουν ακόμη και σήμερα εκείνοι που υποστηρίζουν ότι ένα grexit θα αποτελέσει καταστροφή, αλλά κι εκείνοι που λένε ότι δεν τρέχει και τίποτε ρε αδελφέ. Το ενδεχόμενο να κάνουν και οι δύο λάθος παίζει, αν και μικρό. Το ενδεχόμενο να έχουν και οι δύο δίκιο δεν υφίσταται. Άρα από τα δύο πιο πιθανά σενάρια, ποιος έχει το δίκιο με το μέρος του; Διότι μην ξεχνάμε ότι ο καθένας αρθρογραφεί ανάλογα με τα συμφέροντα που εξυπηρετεί. Γι'αυτόν τον λόγο και επιμένω ότι πρέπει ο καθένας να παρακολουθεί σταθερά ένα μέσον για να μάθει τα κουσούρια του και να φιλτράρει σωστά τις ειδήσεις που του πλασάρει. Άρα εδώ τι ισχύει τελικώς; Εξακολουθούμε να αποτελούμε συστημικό κίνδυνο ή όχι; Τα πράγματα είναι τόσο άσχημα, ή είναι ελεγχόμενα;
Εγώ από την πευρά μου έχω κάνει την εξής υπόθεση και στηρίζομαι πάνω σε αυτήν (αναγκαστικά): επειδή δεν θεωρώ ότι όλα μπορούν να στηθούν τόσο αριστουργηματικά ώστε να ξεγελούν τους πάντες για μεγάλα διαστήματα και με δεδομένο ότι ο δίποδος άτριχος χιμπατζής που λέει κι ο φίλτατος polse όσα κουσούρια κι αν έχει πάντα θα δείχνει σαφή δείγματα συμπεριφοράς όταν ψεύδεται συστηματικά, έχω καταλήξει στο ότι αποτελούμε ακόμα κίνδυνο και όχι αμελητέο, αν και όχι τόσο μεγάλο όσο θέλουμε να πιστεύουμε. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι δεν είναι παντελώς εσφαλμένη μόνο η πιτσαδώρικη στρατηγική ότι "θα λέμε σε όλα ναι διότι θα μας σώσουν αφού θέλουν να σωθούν και ίδιοι", αλλά εξίσου εσφαλμένη είναι και η pasok2.0-ική αντίληψη ότι "θα τους χορέψουμε στο ταψί επειδή φοβούνται να μας πετάξουν έξω". Η αλήθεια βέβαια δεν δείχνει να βρίσκεται κάπου στη μέση, αλλά δεν είναι και τόσο καθαρή όσο θέλουμε να πιστεύουμε. Το πιθανότερο είναι ότι ακόμη και σήμερα κανείς δεν ξέρει ακριβώς τι ζημιά θα προκαλέσουμε, και στην περίπτωση αυτή μάλλον θα πρέπει να αφουγκραστούμε τις αμερικανικές ανησυχίες, οι οποίες τι λένε; Ότι κατά πάσα πιθανότητα πάμε φουλ για μια δεύτερη παγκόσμια οικονομική κρίση. Και επειδή οι αμερικάνοι (και κατ' επέκταση οι Άγγλλοι) είναι μάλλον ο μοναδικός πραγματικά σοβαρός λαός που σέβεται αυτό το σύστημα που υπηρετεί ακριβώς επειδή το μόνο που τους νοιάζει είναι τα λεφτά και τίποτε άλλο, ίσως πρέπει να δώσουμε μεγαλύτερη έμφαση στις όποιες ανησυχίες τους.
(συνεχίζεται. Ναι, αν έπρεπε να φτάσετε ως έδω κάτω για να καταλάβατε ότι ο τίτλος δεν ήταν μπλόφα, αυτό ήταν όντως το πρώτο μέρος)
Πρώτον, τι ισχύει.
Δεύτερον, τι βλέπω να έρχεται.
Τρίτον, τι θεωρώ ότι πρέπει να συμβεί.
Εννοείτε ότι μέσα σε όλα αυτά θα συμπεριλάβω και τις προσωπικές μου απόψεις σε κάποια βασικά θέματα. Προς αποφυγήν αποριών, θα το σπάσω στα δύο ή τα τρία, διότι επειδή είναι ρεζουμε ενδέχεται να βγει λίγο... εχμ, μεγάλο τέλος πάντων...
Να υπενθυμίσω ότι εδώ και χρόνια έχω γράψει αρκετά πράγματα, κάποια εκ των οποίων εξακολουθώ να πιστεύω (μάλλον τα περισσότερα). Κάποια άλλα όμως η αλήθεια είναι ότι έχω αρχίσει να τα αναθεωρώ, τουλάχιστον σε έναν άλφα βαθμό και αυτό διότι η όλη κατάσταση δεν μένει στάσιμη. Το ποια είναι αυτά, δυστυχώς μόνο όσοι έχετε γερά νεύρα να παρακολουθείτε διαχρονικά το παρόν ιστολόγιο θα μπορέσετε να τα εντοπίσετε. Εγώ από την πλευρά μου θα φερθώ μεγαλόκαρδα και δεν θα αρχίσω τα ασταμάτητα λινκ για να δείξω του λόγου το αληθές (εξάλλου όποιος είναι αρκούντως μαζόχας υπάρχει και το ψαχτήρι εις την αριστερή στήλη). Αυτά απλώς τα μνημονεύω για να μην προξενήσουν απορίες κάποια πράγματα, παρόλο που σε κάθε περίπτωση η φιλοσοφία με την οποίαν αντιμετωπίζω τα πράγματα παραμένει η ίδια. Για πάμε λοιπόν...
Μέρος πρώτον: τι ισχύει.
Έχουμε λησμονήσει ότι τα πράγματα είναι δεμένα χειροπόδαρα. Έχουμε πει ναι στα πάντα, έχουμε συμφωνήσει να μην δανειστούμε από κανέναν άλλον, έχουμε καθορίσει την εξαθλίωση του κόσμου και το ξεπούλημα των πάντων (ακόμη και τις ιδιωτικές περιουσίες) με κάθε λεπτομέρεια, έχουμε αποδεχθεί την κατάργηση της διαιτησίας των ελληνικών δικαστηρίων αντικαθιστώντας τα με το αγγλικό Δίκαιο, έχουμε παραιτηθεί κάθε δικαιώματος που έχει κάθε χώρα του υποτιθέμενου πολιτισμένου δυτικού κόσμου, έχουμε παραιτηθεί ακόμη κι από το δικαίωμα να προσφύγουμε στο διεθνές δικαστήριο κατά των όσων έχουμε υπογράψει. Βέβαια επειδή το Διεθνές Δίκαιο δεν είναι τόσο απλό όσο ακούγεται, όσο όλα αυτά λένε πολλά άλλο τόσο δεν λένε και τίποτα αλλά αυτό παραείναι μπλεγμένο για να το αναπτύξουμε. Το μόνο βέβαιο είναι πως όταν ένα επίσημο Κράτος έχει υιοθετήσει ως Νόμους κάποιες αποφάσεις, είτε μέσα από μεγάλο πλήθος βουλευτών που ψήφισε αυτά τα νομοσχέδια, είτε επειδή πέρασαν στην ζούλα με πράξεις νομοθετικού περειεχομένου (δηλαδή σαμαροδημοκρατικά), παναπεί ότι σε δεσμεύουν με κάθε επισημότητα. Αν μη τι άλλο, αν κάθε φορά που άλλαζε η κυβέρνηση άλλαζε και η επίσημη πολιτική της χώρας, αυτό θα το είχαμε αντιληφθεί από την ευρύτερη αντιμετώπιση που θα είχαμε (κοινώς, σε τούτο το παγκόσμιο σύστημα που επιβιώνει μόνο όποιος δανείζεται, εμάς δεν θα μας δάνειζε κανείς διότι όλοι θα ήξεραν ότι είναι δανεικά κι αγύριστα).
Βεβαίως όλοι μας ακούμε αρκετές από τις εξαγγελίες του
Όπως και να'χει, η φούσκα δείχνει να είναι τόσο μεγάλη και ανεξέλεγκτη, που ναι μεν έχουν προστατέψει τις τράπεζες όσο μπορούν φορτώνοντας την φούσκα στους λαούς των χωρών, αλλά και έτσι ακόμη η φούσκα παραμένει μεγάλη και επικίνδυνη (ξαναφέρνω την ένσταση στο προσκήνιο). Προ δύο εβδομάδων περίπου (συν κάτι παραπάνω ίσως) υπήρχε κάτι που με είχε ανησυχήσει πολύ έντονα: είχαν σταματήσει σχεδόν πλήρως τα ξένα άρθρα σχετικά με την όλη κατάσταση. Η σιωπή είναι πάντοτε κάτι που δύσκολα μπορείς να ερμηνεύσεις, και παρόλο που πολλές φορές μπορεί να εκληφθεί έως και κραυγή, εντούτοις η αυτή περίπτωση δεν είναι τέτοια. Αυτό το διεθνές σύμπτωμα ευτυχώς δείχνει να έχει σταματήσει για τα καλά εδώ και μία εβδομάδα και βάλε και η αρθρογραφία δίνει και παίρνει εκ νέου και μάλιστα είναι τέτοια που υποδηλώνει και έναν διακριτικό πλην έντονο πανικό στην περίπτωση του περιβόητου grexit. Ένα grexit που προσωπικά δεν βλέπω (τώρα) και αυτό για έναν πολύ απλό λόγο: δεν υπάρχει ακόμα και σήμερα κανένας μηχανισμός στην ΕΕ για να εξέρχεται χώρα από το ευρώ. Δεν ξέρω αν θυμάστε τι έλεγαν το 2010, ότι δεν είχε προβλεφθεί κάτι τέτοιο διότι δεν είχαν σκεφτεί ότι υπήρχε περίπτωση να δημιουργηθεί τέτοια κρίση εντός ευρωζώνης και λοιπές πίπες. Ωραία λοιπόν, το δεχθήκαμε τότε αυτό, αλλά τέσσερα χρόνια μετά γιατί εξακολουθεί να μην υπάρχει τέτοιος μηχανισμός; Αυτό προφανώς κάτι δείχνει, και αυτό το κάτι είναι ότι το ευρώ όπως έχουμε αναλύσει μέχρι εξαντλήσεως εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα από τα οποία οι μεγάλοι βγάζουν κεγαμό τα φράγκα με χίλιους δυο τρόπους. Εξάλλου μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για το υπαριθμόν 2 παγκόσμιο αποθεματικό με ενεργειακά πάρε-δώσε που έχει απλοποιήσει τα μάλα την διαδικασία των εξαγωγών, κυρίως προς δυσμάς. Άρα πρόκειται για στρατηγικό παίκτη. Οπότε γιατί να δημιουργηθεί μηχανισμός που να παρέχει τη δυνατότητα εξόδου μιας χώρας από το ευρώ; Είναι σα να σε τρώει ο κώλος σου να παίξεις ρώσικη ρουλέτα. Για να έχεις το κεφάλι σου και ήσυχο και στην θέση του, πολύ απλά δεν παίζεις καν. Κι άσε το όπλο να υπάρχει για όταν πραγματικά απαιτηθεί (που κάποια στιγμή εκ των πραγμάτων θα απαιτηθεί).
Τώρα θα μου πείτε και δικαίως, μα ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δεσμευθεί και έχει βεβαιώσει ότι θα κάνει και έχει πει ότι θα μπήξει κλπ. Πράγματα, όπως και το ορίτζιναλ pasok το 81 που και από τα... συνδικάτα των ΕΟΚ και ΝΑΤΟ μας έβγαλε, και τις βάσεις έδιωξε και τα πάντα ετήρησε. Κάπως έτσι προβλέπω ότι θα γίνει και τώρα αλλά εδώ υπάρχει ένας σημαντικό αστερίσκος στον οποίον θα αναφερθούμε παρακάτω (πέραν τηςς ενστάσεως που εξακολουθούμε να έχουμε σε εκκρεμότητα).
Πρώτα, πρέπει να μνημονεύσουμε έναν πολύ σημαντικό παράγοντα σταθερότητας, και αυτός είναι τα εθνικά θέματα.
Ας πάρουμε το πιο απλό και ήπιο από τα εθνικά θέματα: το ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων. Δεν σας κάνει καμία εντύπωση που ο διαμεσολαβητής του ΟΗΕ κάνει μόνο προτάσεις που ξέρει ότι εκ των πραγμάτων θα απορρίψουμε; Δεν σας κάνει καμία εντύπωση ότι μόνο εμείς δεχόμαστε πιέσεις για υπαναχώρηση; Γιατί; Μα είναι πολύ απλό και το ίδιο ισχύει και στα υπόλοιπα εθνικά θέματα που είναι και πολύ πιο σύνθετα: διότι θέλουν να σε κρατάνε σφιχτά από τα παπάρια, προκειμένου να σε εκβιάσουν με μια εθνική καταστροφή αν πολυκουνηθείς. Ποιος είναι καλύτερος πελάτης στα εξοπλιστικά κύριε; Τα Σκόπια ή η Αθήνα; Μα φυσικά η Αθήνα. Οπότε σε ποιον θα δημιουργήσεις πολιτική ανασφάλεια κύριε; Α, το έπιασες βλέπω γάτε μου!
Παράδειγμα: γράφαμε πιο πάνω ότι δεν υπάρχει μηχανισμός εξόδου από το ευρώ. Λάθος: υπάρχει, αρκεί να βγεις και από την ΕΕ. Τι σημαίνει να βγεις από την ΕΕ; Ότι ξεμένεις από συμμάχους. Τι σημαίνει σύμμαχος (και ας αφήσουμε στην άκρη το καλός ή κακός); Ότι το μόνο που μπορείς να εκμαιεύεις ως χώρα (ένεκα πολιτικού νανισμού) είναι η πολιτική συναίνεση των άλλων για ένα θέμα (όπως τα εθνικά). Αυτήν την στιγμή μας έχουν μικρύνει τόσο πολύ ως χώρα που δεν έχουμε (διπλωματικά) καμία άλλη δυνατότητα, άρα αν εσύ γουστάρεις να αρχίσεις τις στάσεις πληρωμών και δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο, πολύ απλά μπορούν να σε πετάξουν έξω από την συμμαχία και στα καπάκια να στην φορέσουν όπως είχε γίνει και επί της άλλης χούντας του 67 που είχαμε βγει από το ΝΑΤΟ. Τι είχε γίνει τότε; Πρώτον, χάσαμε οριστικά και τελεσίδικα την κυριότητα του Αιγαίου, κάτι που ήθελε πάσει θυσία ο Κίσσινγκερ και δεύτερον, χάσαμε την μισή Κύπρο που αποτελεί ένα σταθερό κι ακλόνητο αεροπλανοφόρο δίπλα στον Περσικό Κόλπο (τα έχουμε πει και στο σενδόνι περί των Ελληνοτουρκικών άλλωστε). Έτσι και τώρα λοιπόν, μπορούν πολύ εύκολα (αν φύγεις απο την ΕΕ) την επόμενη μέρα να ξεκινήσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τα Σκόπια αλλά όχι ως FYROM μα ως "Μακεδονία", να αναγνωρίσουν τα ζωτικά συμφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο και χίλια δυο άλλα. Γιατί; Επειδή είσαι χρεωμένος ως τον λαιμό και έχεις πει ΝΑΙ σε όλα.
Ερωτώ λοιπόν: ποιο κόμμα μπορεί να αναλάβει το δυσβάσταχτο κόστος μιας νέας εθνικής καταστροφής; Η απάντησή μου είναι "ΚΑΝΕΝΑ". Εύκολα μπορούμε να καταλάβουμε λοιπόν ότι ο λόγος που τα εθνικά μας θέματα δεν λύνονται ενώ θα μπορούσαν και εξακολουθούν να διαιωνίζονται είναι για να λειτουργήσουν ως μοχλός πίεσης ή και εκβιασμού όταν και εάν απαιτηθεί. Και αυτό το γνωρίζουν όλοι: όχι μόνο αυτοί που κυβερνούν διαχρονικά αλλά κι αυτοί που δείχνουν να έρχονται.
Πιο πάνω άφησα ανοικτό έναν αστερίσκο και μία ένσταση. Θα διερωτηθείτε: δηλαδή ρε Άδη, δεν υπάρχει καμία ελπίδα; Είναι όλα χαμένα; Και τότε γιατί είπες πιο πάνω ότι υπάρχει μια έντονη ανησυχία στον διεθνή τύπο; Λογικότατη η απορία.
Όπως είπαμε (και εκτιμώ ότι δεν το αμφισβητεί κανείς) η όλη ιστορία βασίζεται σε μία μεγάλη φούσκα. Όταν έρχεται κάποιος που στα χέρια του λέει ότι κρατάει καρφίτσες και πρόκες, δηλαδή πράγματα που μπορούν να σκάσουν τη φούσκα, κάπου γίνεσαι επιφυλακτικός. Ναι μεν έχεις ποντάρει στο ότι σιγά ο άλλος μην επιδιώξει την καταστροφή του, αλλά μπορείς να είσαι όντως 100% βέβαιος ότι ο άλλος δεν είναι τόσο ηλίθιος που να την επιδιώξει, μόνο και μόνο για να πάρει και 'σένα μαζί του; Δεν μπορείς. Όπως επίσης δεν μπορείς να είσαι 100% ότι ο άλλος δεν έχει άγνοια κινδύνου, ή δεν έχει καμία απολύτως ιδέα για το τι λέει. Όλα παίζουν, αυτό είναι το μόνο βέβαιο. Μήπως έχετε την εντύπωση ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες (του κώλου) ήξεραν τι να κάνουν όταν μας έπαιρνε και μας σήκωνε όλους; Έχουμε άραγε λησμονήσει ότι περίμεναν να δουν αν θα κάτσει κάπου η μπάλα για να αποφασίσουν αν και τι μπορούν να κάνουν; Άρα, αν δεν ξέρουν οι πιο έμπειροι, για ποιον λόγο σώνει και καλά να ξέρει ο Τσίπρας;
Διότι εδώ που τα λέμε, όταν μεταξύ άλλων το παράδειγμα που δίνεις είναι η τιμωρία (κάτι που έχει ειπωθεί κατ' επανάληψιν από επίσημα χείλη διαφόρων Ευρωπαίων αξιωματούχων), γιατί να μην σε τιμωρήσει και ο άλλος έτσι; Ιδίως αν φοβάται ότι μπορεί να του τον φορέσεις κιόλας (διότι υπάρχει και το ζήτημα του κύρους -μη χέσω- για το ποιος την φόρεσε πρώτος σε ποιον). Τουτέστιν όπως και οι Γερμανοί έχουν μπλοφάρει σε χίλια δυο πράγματα στο παρελθόν αλλά σε κάποια άλλα δεν έχουν μπλοφάρει, έτσι δεν μπορούν να είναι βέβαιοι και ως προς το κατά πόσον ο Τσίπρας μπλοφάρει ή όχι, ή όντως ξέρει τι του γίνεται. Και επειδή στην περίπτωση που δεν μπλοφάρει η έχει άγνοια κινδύνου, παίζει πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο αυτοί να πάνε πιο... αύτανδροι από εμάς, κάπου έχουν αρχίσει να δείχνουν και κατά τι διαλακτικότεροι. Δεν ξέρω, ας πούμε, αν πήρε το μάτι σας πρόσφατα κάποια αρθρα ευρωπαϊκής προελεύσεως που έλεγαν ότι οι Ευρωπαίοι θα επιδιώξουν έναν έντιμο συμβιβασμό με τη νέα κυβέρνηση, όποια κι αν είναι, κάτι που αν μη τι άλλο δείχνει και ότι μέχρι τώρα μας συμπεριφέρονταν... άτιμα. Αλλά ποιος θα το ζητήσει; Ο Σαμαράς; Μα αυτός λέει σε όλα ναι. ΘΑ κάτσεις στο τραπέζι των συνομιλιών μ'εκείνον που δύο χρόνια και βάλε του βάζεις μόνο δάχτυλο (και μπαίνει έως τον ώμο); Όχι βέβαια...
Όμως έχουμε αφήσει και μια ένσταση (η οποία επί της ουσίας είναι διπλή) που παίζει μεγάλο ρόλο. Η όλη προαναφερθείσα εκτίμηση βασίζεται σε δύο άξονες. Ο πρώτος έχει να κάνει με την βεβαιότητα ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ενδιαφέρονται για τους λαούς τους. Ο δεύτερος έχει να κάνει με την εγκυρότητα των δημοσιευμάτων.
Ας πάρουμε τον πρώτο άξονα. Όπως έχουμε ξαναγράψει στο παρελθόν, η Ευρώπη εδώ και 5 χρόνια έχει υπεισέλθει σε μια φάση αναδιοργάνωσης σε επίπεδο δικαιωμάτων. Πλέον από Ευρώπη με ανθρωπιστικές καταβολές όπως είχε ξεκινήσει έχει καταντήσει μια Ευρώπη που ενδιαφέρεται μόνο για τους αριθμούς. Αυτό αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι όλα τα κράτη έσπευσαν όλα τα προηγούμενα χρόνια να προστατέψουν τις τράπεζες και μόνο αυτές, κάτι που γινόταν έμμεσα εις βάρος του κόσμου. Εάν οι τράπεζες έπρεπε να προστατευθούν ακόμη και άμεσα εις βάρος του κόσμου, δοκιμάστηκε κυριολεκτικά επιτυχώς (βλ. Κύπρος όπου και έγινε πιλοτικά και πιθανώς οσονούπω να είμαστε οι επόμενοι). Άρα, η υπόθεση ότι με ένα grexit θα φάνε ακόμη και σήμερα τον θάνατο της αλεπούς έστω και άλλης μορφής είναι κυριολεκτικώς μετέωρη ακριβώς επειδή προϋποθέτει ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα ενδιαφερθούν για το κανόνι που θα φάνε οι λαοί τους. Και η αλήθεια είναι ότι για να κρατήσεις δέσμιο έναν ολόκληρο λαό στην παρούσα φάση, δύο είναι τα πράγματα που πρέπει να κάνεις: πρώτον, να τον γονατίσεις (ήτοι να του φορτώσεις την έκρηξη) και δεύτερον, να του πασάρεις τον ένοχο (δηλαδή εμάς και αυτό όχι μόνο ως θύμα αλλά και ως παράδειγμα προς αποφυγήν). Αυτό που εγώ βλέπω είναι ότι οι κυβερνήσεις της Ευρώπης δεν ενδιαφέρονται για το τι λούκι θα τραβήξουν οι λαοί τους οπότε η πρώτη υπόθεση παίζει να μην ισχύει.
Πάμε τώρα στον δεύτερο άξονα: έχω τεκμηριώσει πολύ πριν σκάσουν μύτη όλα αυτά ότι η μεγαλύτερη τρομοκρατία που υπάρχει την σήμερον είναι η πληροφορία. Όποιος έχει την πληροφορία κρατάει τους πάντες στα χέρια του. Το βλέπουμε και στην Ελλάδα άλλωστε. Άρα εδώ αναφύεται το ενδιαφέρον ερώτημα, πόσα απ'όλα αυτά είναι όντως αληθή; Εδώ καλώς ή κακώς, πρέπει να εμπιστευθούμε ο καθείς το πολιτικό του ένστικτο. Σαφώς και πάντα θα υπάρχουν άρθρα προς κάθε πλευρά. Εν προκειμένω υπάρχουν ακόμη και σήμερα εκείνοι που υποστηρίζουν ότι ένα grexit θα αποτελέσει καταστροφή, αλλά κι εκείνοι που λένε ότι δεν τρέχει και τίποτε ρε αδελφέ. Το ενδεχόμενο να κάνουν και οι δύο λάθος παίζει, αν και μικρό. Το ενδεχόμενο να έχουν και οι δύο δίκιο δεν υφίσταται. Άρα από τα δύο πιο πιθανά σενάρια, ποιος έχει το δίκιο με το μέρος του; Διότι μην ξεχνάμε ότι ο καθένας αρθρογραφεί ανάλογα με τα συμφέροντα που εξυπηρετεί. Γι'αυτόν τον λόγο και επιμένω ότι πρέπει ο καθένας να παρακολουθεί σταθερά ένα μέσον για να μάθει τα κουσούρια του και να φιλτράρει σωστά τις ειδήσεις που του πλασάρει. Άρα εδώ τι ισχύει τελικώς; Εξακολουθούμε να αποτελούμε συστημικό κίνδυνο ή όχι; Τα πράγματα είναι τόσο άσχημα, ή είναι ελεγχόμενα;
Εγώ από την πευρά μου έχω κάνει την εξής υπόθεση και στηρίζομαι πάνω σε αυτήν (αναγκαστικά): επειδή δεν θεωρώ ότι όλα μπορούν να στηθούν τόσο αριστουργηματικά ώστε να ξεγελούν τους πάντες για μεγάλα διαστήματα και με δεδομένο ότι ο δίποδος άτριχος χιμπατζής που λέει κι ο φίλτατος polse όσα κουσούρια κι αν έχει πάντα θα δείχνει σαφή δείγματα συμπεριφοράς όταν ψεύδεται συστηματικά, έχω καταλήξει στο ότι αποτελούμε ακόμα κίνδυνο και όχι αμελητέο, αν και όχι τόσο μεγάλο όσο θέλουμε να πιστεύουμε. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι δεν είναι παντελώς εσφαλμένη μόνο η πιτσαδώρικη στρατηγική ότι "θα λέμε σε όλα ναι διότι θα μας σώσουν αφού θέλουν να σωθούν και ίδιοι", αλλά εξίσου εσφαλμένη είναι και η pasok2.0-ική αντίληψη ότι "θα τους χορέψουμε στο ταψί επειδή φοβούνται να μας πετάξουν έξω". Η αλήθεια βέβαια δεν δείχνει να βρίσκεται κάπου στη μέση, αλλά δεν είναι και τόσο καθαρή όσο θέλουμε να πιστεύουμε. Το πιθανότερο είναι ότι ακόμη και σήμερα κανείς δεν ξέρει ακριβώς τι ζημιά θα προκαλέσουμε, και στην περίπτωση αυτή μάλλον θα πρέπει να αφουγκραστούμε τις αμερικανικές ανησυχίες, οι οποίες τι λένε; Ότι κατά πάσα πιθανότητα πάμε φουλ για μια δεύτερη παγκόσμια οικονομική κρίση. Και επειδή οι αμερικάνοι (και κατ' επέκταση οι Άγγλλοι) είναι μάλλον ο μοναδικός πραγματικά σοβαρός λαός που σέβεται αυτό το σύστημα που υπηρετεί ακριβώς επειδή το μόνο που τους νοιάζει είναι τα λεφτά και τίποτε άλλο, ίσως πρέπει να δώσουμε μεγαλύτερη έμφαση στις όποιες ανησυχίες τους.
(συνεχίζεται. Ναι, αν έπρεπε να φτάσετε ως έδω κάτω για να καταλάβατε ότι ο τίτλος δεν ήταν μπλόφα, αυτό ήταν όντως το πρώτο μέρος)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου